|
| |
| |
| |
[XXXV. Anima mea liquefacta est]
| |
| |
| |
| |
Anima mea liquefacta est, vt dilectus locu-
tus est.
Cant. 5.
| |
Mijne siele is ghesmolten, soo den beminden
ghesproken heeft.
Cant. 5.
| |
OP dat ick soude sien u vriendelijck ghesicht /
Op dat ik door u tael sou worden wat verlicht /
In't kort / op dat ick u hier erghens sou bekommen /
Hebb'ick / ô eenich lief / ghedaen al dat ick mocht /
De velden oversien / de kanten doorghesocht /
De bosschen door-gheruysscht / de rootsen opgheklommen.
Ghesuckelt hebb'ick oock door't strobbelachtich hout /
Door distels rouw / en scherp / door dorens menichfout /
Die selver zijn ghemijdt van d'onghetemde beesten:
Maer 't was verloren moeyt / het was verloren pijn /
Soo'ck nerghens en bequam u lieffelijck aenschijn /
Stond'ick weerom verstelt ghelijck van nieuwen eesten.
Helaes! hoe menich-werf met droefheydt overlaen
Hebb'ick u dit vertoogh / al weenende ghedaen /
Als ick daer moe en mat u sochte t'allen hoecken /
Ist hier op desen bergh / off ghinder in dat dal /
Off boven op die roots' dat ick u vinden sal /
Waerom / O liefste lief / laet gh'u soo langhe soecken?
D'onsekerheydt des weghs mijn voeten há ghement
Door kauters herr' en ghints mijn ooghen onbekent /
En immers / soo my docht / soo was het een landauwe
Onvruchtbaer / uyt-gheteert / verlegen dorr' en woust /
Die niemandt oyt en gaf de weldaet van den Ooghst /
Als wesend' overal heel onbequaem ten bauwe.
| |
| |
Hier wierd'ick heel vereent / en overluyt ick riep
Off erghens eenen Boer lagh in de kant en sliep
Die wiste van mijn lief daer eenighe nieuw-maeren:
Maer off ick met mijn stem 't ghewest heel há verstoort /
Dat hielpet als ick och! van niemandt wiert verhoort /
Noch niet en kost bevroen waer hy sou zijn vervaeren!
Dus vond'ick aen een dal een lommer-hutte koel
Daer d'Herders 'snoenens daeghs ontvlieden 't son-gebroel /
Hier docht ick sal mijn lief misschien wat sitten suylen.
Nu gaen ick hem hier toe / al wiert hy noch soo gram:
Maer 't was ghelijck als voor; want soo'ck daeronder quam
En kost ick niet ghesien dat hy daer soude schuylen.
Wtsinnich dan te lest / en op mijn selfs ghelee
Liep ick in eenen loop naer't stranghe van de zee
Al waer ick op een hooghd' heb eene baecke vonden
Die'ck daedelijck beklomm' / en van de welck'ick sagh
Neptunus vochtich rijck / met alle sijn beiagh /
De baeren teghen een ghelijck als raesend' honden.
Dus riep ick wel en stijf dat ieder hooren kost
Ghy oevers hier ontrent / ghy klippen dick-bemost /
En ghy ghy ziltich nat / ghy schrickelijcke golven /
Seght my waer mach hy zijn die my aldus ontduyckt /
Houdt ghylien hem misschien hier ieveringhs versmuyckt
Off erghens in een diept begraeven / en ghedolven?
Den gallem van mijn stem en was my nauw ontvlucht /
Een ander stem ick hoor die klettert in de lucht.
Ick docht 't sal Echo zijn met haer ghewoone bootsen /
Soo doe ick weer als voor aen d'oevers mijne klacht /
En hoor de tweedemael een stemme soo my dacht
Die rechte naer my weeck uyt d'omgheleghen rootsen.
Maer slaende die wel acht / 't was d'uwe mijn Hert-soet
Die my van stonden aen verkruypen dé mijn bloedt /
Als die my meer en meer quam soetjens toegheweken /
Soo heb'ick dan gheheurckt / ghegaen / ghekeert / ghewendt
Tot dat ick immers wist waer dat ghy waert vol-endt
Off waer dat ghy oock hadt soo langhen tijdt ghesteken.
| |
| |
Half-levend' en half doodt ten lesten ick u vandt
Mijn trouw / mijn siel / mijn hert / mijn hulp / mijn rechter handt
V vonden / soo began ick weer van nieuws te leven:
Want soo ghy maer en uyt den gallem van u tael
'T zijn glinsters / vlammen viers / en blixems altemael
Die u in overvloedt daer komen af-ghedreven!
'T zijn glinstrs / vlammen viers / en blixemen daer by
Oprecht en niet versiert / off Eune ghelijck ghy
Eens uyt een Oker-noot hebt looselijck gheschoten:
Maer wel ghelijckerwijs ghy selver hebt verspreydt
Mijn Godt soo ghy die twee tot Emaus hebt gheleydt
Wiens herten ghy alsdoen daermé hebt overgoten.
Soo voeld'ick even-eens dat my mijn herte brack
Als uwen soetsten mondt een woordeken maer sprack
Waer door ick my bevandt ten alle kant in brande;
En al ist dat de zee / de klippen / en 't ghesteent
My maecken hier bevreest / vervaerent en vereent /
En dat ick in de windt hier stae en klipper-tande.
Al stae ick hier by nae bevrosen en verkilt:
Nochtans voel ick een vier waer door ick heel versmilt /
Ghelijck van langher handt doet een onsteken tortse /
Och off wy alle-bey dus smolten oock in een /
En eeuwelijck / O Lief / soo leefden ongheschéen /
Hoe soud'ick van u vier verheffen oyt de fortse!
| |
| |
| |
Anima mea liquefacta est, vt dilectus
locutus est.
Cant. 5.
| |
Mijne siele is ghesmolten, soo den bemin-
den ghesproken heeft.
Cant. 5.
| |
August. soliloq. cap. 34.
WAt is't dat ick ghevoele? Welck is dat
vier dat my mijn herte dus verwar-
remt? welck is dat licht 't welck my aldus is
verlichtende? O vier dat altijdt brandt / ende
noyt uyt en gaet / komt / ende wilt my onste-
ken? O licht dat altijdt schijnt / ende nim-
mermeer en verduystert / wilt my verlichten?
O heylighen brandt mocht ick uyt u onste-
ken? och hoe soetelijck verwarremt ghy / hoe
bedecktlijck schijnt ghy / hoe aenghenaeme-
lijck brandt ghy!
| |
Guill. Abbas serm. 44 in Cant.
Ghelijckervvijs het vvas is smiltende voor
het aenschijn des viers. Alsoo wordt de siele
verblaeystert voor sijn aenschijn: Mijne siele
is ghesmolten soo den beminden ghespro-
ken heeft. O saelighe ure als wanneer de
siele ghesmolten zijnde / in dese gloeyende be-
ke haer selven verminghelde? hoe wacker /
hoe clibberigh / ende hoe suyver moeste sy
doen wesen! alsdan en was sy noch somber /
noch swaer / noch loorigh / verkeert zijnde in
vochticheydt / ende in vier. De vochticheydt
| |
| |
ende het vier komen wel over-een / ende in dese
twee te saemen light het ghebruyck der aen-
dachticheydt. Alle dat vochtich is ontfanght
veel eer de hitte / ende de hitte hebbende ont-
fangen maeckt het vochtich noch meer voch-
tigher. Dat ick hier noeme heet ende voch-
tich / kan andersins ghenoemt worden op-
recht / ende onsteken! dit selve doorblaeckt het
herte / het beroert de nieren / ende het maeckt
dat in't ghesagh van Godt almachtich de sie-
le haer selven min dan niet en is achtende /
laetende haer soo versmilten datter gheene sie-
le meer aen en is te vinden.
| |
Ibidem supra.
Hoort ende overmerckt eens 't ghene dese
liefde heeft gheseydt tot Maria Magdalena /
tot die Vrouwe bevonden in over-spel / tot die
Samaritaene / tot die Chananeetsche / tot Pe-
trus / ende tot den Hondertman! wat herte
en soude niet vermorven? wat siele en soude
niet versmilten in soo veel wooden van lief-
de / van goedtheydt ende van ghenaede? die
heete middaeghsche winden hebben de kracht
in de aldersterckste borst / het ys (al waert
schoon over-jaerigh) te doen vergaen in voch-
ticheydt. Ick voele my overgoten door de
vochticheydt van aenvloeyende olye / ende
smilte in ghelijcke liefde soo dickmael ô
Heere als my te voren komt uwe ghenaede /
en̄ dat ick herhaele uwe woorden vol van alle
| |
| |
volmaecktheydt. Uvve uytsprake is met al-
len vierigh, ende uvven dienaer heeft die be-
mint.
| |
Greg. in cap. 5. Cant.
Want terwijlent dat Christus door sijnen
heylighen gheest hem verstort in de siele van
die naer hem is haeckende / terstondt weert
hy van haer alle versteentheydt / ende somtijts
doet hy die versmilten in soo menichvuldighe
traenen / dat sy daer door seer quaelijck kan
ontfanghen / 't welck haer andersins soude
ghereyen t'ontfanghen / daer en tusschen haer
oock inwendigh verwonderende in alles het
ghene sy te voren gheweest heeft / ende dat sy
soo haestelijck haer nu siet verandert! Ende
ter wijlent sy dese veranderinghe is ghevoe-
lende / heeft begheerte om volkomelijck haer
gheluck te moghen bekennen / ende somtijdts
soo sy dat dieper overpeyst en voelt niet meer
dat sy daer te voren ghevoelde.
| |
Greg. c. 39. in c. 3. Iob.
Want soo de siele gheraeckt wordt door den
invloedt van een verborghen aen-sprake /
machteloos ende berooft van haere sterckte /
smilt ende verdrinckt in die begheerte daer sy
ghewillich haer wilt laten inne verdrincken.
| |
Guill. Abbas apud Delrio, c. 5. Cāt.
De lichaemelijcke dinghen (soo sy door de
hitte uytwendich af-loopen) vergaen ende
smilten in hun eyghen selven: maer de sielen /
| |
| |
(soo sy door inwendighe hitte hun-selven ont-
vloeyen) en ontbinden niet in hun eyghen
selven / maer wel in den ghenen diese ont-
bindt: sy worden ontbonden van hun selven /
maer niet in hun selven; sy worden ontbon-
den door het Goddelijck vier van hun eygen
liefde tot de liefde van den hemelschen Bruy-
degom. Den heylighen Paulus doet ons dit
verstaen / als hy seght: Die den Heere aen-
kleeft is met hem eenen gheest, ende be-
tuyght dat sijne siele op dese maniere ghe-
smolten was met dese woorden: Ick leve, niet
ick, maer Christus leeft nu in my.
| |
Gisl. in c. 5. Cāt. expos. 3.
Wat kan daer ghevoeghelijcker wesen
dan dese smiltinghe de liefde toe te eyghenen /
door de welcke het ghene van aerdt herdt is /
wordt ghedwaeghe? ende men bevindt oock
dat de principaelste liefde-krachten zijn / sijne
liefde te stouwen naer't ghene dat men lief
heeft / ende met de selve dat te vereenighen /
welcke vereeninghe vaster bevonden wordt /
als de liefde eenvoudich is / te weten / als twee
ghelievers in een vereenigen. Voorts wy we-
ten dat Christvs Iesvs den Bruyde-
gom onser siele gheseydt heeft in den 21. Psal.
Mijn herte is ghevvorden ghelijck ghesmol-
ten vvas. Waer door wy merckelijck ghevoe-
len dat soo de gesmolten siele drijft naer Chri-
stus onsen Salich-maecker / hy insghelijcks
| |
| |
als ghesmolten was oock is drijvende naer de
siele / ende wat kan daer uyt volghen dan ee-
ne volmaeckte eenicheydt?
| |
Bonav. stimuli amoris part. 1. cap. 8.
Mijn siele is ghesmolten soo den bemin-
den ghesproken heeft. O wonderbare kracht
der liefde! sy buyght Godt totter aerde / sy
stijght de siele tot den hemel / tot het Vaeder-
landt / tot Godt / ende sy voeght die aen d'eeu-
wighe blijdschap / sy maeckt Godt mensche /
ende den mensche maeckt sy Godt; den ghe-
tijdighen maeckt sy eeuwich / den onsterffe-
lijcken doet sy sterven / den sterffelijcken
maeckt sy onsterffelijck / ende den grooten
maeckt sy kleyne / den vijandt maeckt sy
vriendt / den knecht maeckt sy sone / ende het
aerdts maeckt sy hemels / het koudt maeckt
sy heet / het duyster maeckt sy klaer / dat herdt
is maeckt sy ghedwaeghe. Want mijn siele
is ghesmolten. O wonderlijck woordt! ô al
te verheughelijcken woordt! Ick den alder-
onnuttighsten ende den alder-snootsten van
uwe slaeven / ô Heere mijn Godt / ick die niet
weerdich ben ghenoemt te wesen een van
u schepsel / hoe ben ick aen u ghebonden met
sulck eenen bandt der liefden / dat ick op u
woordt door uwe liefde ben ghesmolten! O
brandt der liefden die het binnenste der herten
in Godt zijt verstortende! Want mijne siele
was ghelijck eenen diamandt / ende van bin-
| |
| |
nen teenemael versteent. Maer nu smilt sy
van liefde / nu treckt sy uyt haer eyghen sel-
ven / ende verstort haer gheheel in Godt / ver-
laetende hare eyghen stede / lopt tot Godt die
haer opfackt. O liefde! hoe sal ick u dit kon-
nen vergelden / die my ghemaeckt hebt een
kindt van den hemel! Ick leve, niet ick, maer
Christus leeft in my. Och uwe kracht en is
niet om uyt te spreken! O liefde die het slijck
der aerdē verandert in Godt! wat isser mach-
tigher / wat isser soeter / wat isser genuchelijc-
ker ende edelder boven u? O gewenschte lief-
de die de behoeftighe vervult met alle koever-
heydt! maer ô mijne siele / zijt ghy ghesmol-
ten met dat hy sprack / hoe kost ghy verdrae-
ghen sijne omhelsinghen? waer toe en wierdt
ghy niet opgheheven als hy u kuste? indien
ghy ghesmolten zijt soo hy u toe-sprack / hoe
en wierdt ghy niet teenemael verslonden / als
ghy door sijne woorden / ende door sijn aede-
men trockt naer sijn herte! Maer ô wonder-
baere soeticheydt / ende besonder verheughen /
dat wy ons doch moghen vereenighen aen
het ghene wy niet weerdich en zijn te noemē?
Ick en ben niet weerdich te wesen eene dienst-
maeghdt / ende siet / ick ben bedegen de eenige
ghenuchte des alderhoochsten. Wie soude
hem derven beroemmen bequaem ende weer-
dich te wesen te moghen ghenieten hoe kley-
ne voncksken van dese liefde! Ha mijn Godt
| |
| |
ten gheeft my dan niet wonder dat mijne siele
soo ghy spraeckt / was smiltende / maer ick
bidde u / dat ick mach volherden in dese uwe
gonste / op dat ick gheheel onsteken / nu teene-
mael in u mach versmilten ende verstorten.
Ha mijn Godt dat ick niemandt dan u en
aenschouwe / noch dat insghelijcks mijne ge-
dachten / mijne woorden / noch mijne werc-
ken niewers en trecken dan naer u. Den
brandt noch de kracht van dese liefde die my
aen u voeght / en doet my niet soo seer verstelt
staen / als ick my verwondere dat wy tot u
niet en zijn gheneghen / dat wy alle saecken /
behalvens u souden afgaen. Want indien wy
u hebben / wat willen wy meer? Dat dan al-
dersoetsten Iesv onsen gheest in u ruste / noch
in het minste van u en verscheyde.
|
|
Auteursrechtvrij