|
| |
| |
| |
| |
Derde Boeck.
Versvchtinghen
der
Godt-minnende
siele.
| |
| |
| |
[XXXI. Adiuro vos filiae Ierusalem]
| |
| |
| |
| |
Adiuro vos filiae Ierusalem, si inuene-
ritis dilectum meum, vt nuncietis
ei: quia amore langueo.
Cant. 5.
| |
Ick besvveere u lieden, dochters van Ie-
rusalem, is't dat ghy lieden vindt mij-
nen beminden, boodtschapt hem dat ick
door liefde ben quelende.
Cant. 5.
| |
SChoon suyver Sielkens alegaer
Ierusalemsche Maeghde-schaer
Die over-langh met vvitte voeten
Betrippelt dat schoon hemel-blauvv,
In sté van nu in druck, en rauvv
Met my alhier te ligghen vroeten;
Ick bidd'u-lieden door dit dicht
My van de vvaerheydt onder-richt
Off mijn hert-soet mach zijn gevonden?
Soo iae: en vvilt doch laeten niet
Hem aen-te-dienen mijn verdriet,
En metten eersten te verkonden.
Hoe dat ick in sijn liefde-pijn
Te niete gae, en heel verdvvijn,
Soo dat ick vvel magh zijn gheleken
| |
| |
By eene blomme schoon ghegroeyt:
Maer soo de sonne die verschroeyt,
Light bladeloos daer héen ghestreken;
VVant als hy over eene vvijl
Naer my schoot sijnen minne-pijl,
Lagh hy daer selver in ghedoken,
En in mijn hertjen dus gheraeckt,
Heeft daer gheberrent, en gheblaeckt,
En my mijn borst heel opghebroken!
Och! hoe mijn hertjen heeft ghebrandt,
Van doen hy my dat pijlken sandt!
Hoe hevet vier daer ligghen vvoelen!
Het is als AEthna die daer spouvvt
En krachtelijck haer' vlamm' uyt-douvvt,
En nimmermeer en kan verkoelen!
Soeckt hy noch t'hebben meer bescheet
Van allegaer mijn innich leet,
'T vvelck sou te langh zijn om verhaelen;
Seght hem, hoe dat dit somber beeldt,
('T vvelck door de liefde sitt' en queelt)
Niet vvel en is om af te maelen.
Vraeght hy misschien off 't svvaere bloedt
My vvel dees heete korts' aendoet,
Off dat ick haest sal zijn verbeten
Door dees' langhsaeme stille doodt,
Die my kan lossen uyt den noodt;
Seght vvel, en vry, dat niet te vveten.
| |
| |
Dat ick dees tijdingh door u-lien
Niet al te vvel en kan ontbien,
Mits my de sprake vvilt begheven:
Maer vvilt hy vveten voor ghevvis
Hoe dattet immers met my is,
Gh'hebt mijn gedaent' hem haest beschrevē:
VVant tot susdaenen taeffereel
En hoefdy veruvv' off pinceel,
Laet hem alleen met monde vveten,
Hoe my in't eerst dees sieckte quam,
En hoe ick hier met leden stram
Op desen barrhem ben gheseten!
Seght dat mijn ooghen alle-bey
Zijn uytgheperst door het gheschrey,
En dat ick ben ghelijck verdvvenen!
Seght oock aen hem hoe teenemael
Van mijne lipkens het corael
Is vvech-gegaen, en heel verschenen!
Dat over langhen tijdt is doodt
Van mijne vvanghen 't purpur-root,
Iae dat ick quaelijck aessem krijghe,
Voorts om te vveten off ick leef,
Dat ick gheen teecken meer en gheef,
Dan dat ick somtijts vvat verhijghe.
Dat ick de reden niet en kenn',
VVaerom ick my soo dicks ghevvenn'
In lauvve traenen dus te vvasschen;
Ten zy de liefde my dit leert
| |
| |
Die meesten-deel hem wendt en keert,
En dobbert in dusdaene plasschen.
Ter deser oorsaeck is't ghebeurt,
Dat ick soo langh' hier hebb' ghetreurt
En laeten vlieghen soo veel suchten,
En noch te meer, nu ick bevroe,
Hoe dat hy my vvert seffens moe,
En eeuvvelijck voor my gaet vluchten.
Ionck-vrouvven ist dan uvv' belieft,
Seght dat ick ben op hem verlieft,
En dat het vier mijn hert omringhelt,
'T welck als een roosken nu vergaet
Daer de middaeghsche sonn' opstaet,
En teenegaere dat versinghelt.
Seght hem ghelijck de lely schoon
Die daer soo ieughdich staet ten toon
Van grooter hitte gaet versterven
Dat sijne liefd' oock is alleen
Die my gebracht heeft in't ghevveen
Daer ick de doodt moet om be-erven.
| |
| |
| |
Adiuro vos filiae Ierusalem, si inuene-
ritis dilectum meum, vt nuncietis
ei: quia amore langueo.
Cant. 5.
| |
Ick besvveere u-lieden dochters van Ieru-
salem, is't dat ghy-lieden vindt mij-
nen beminden, boodtschapt hem dat
ick door liefde ben quelende.
Cant. 5.
| |
Nyssen. or. 13. in Cant.
DIen uytvercoren ende getrouwen Bruy-
degom van onse siele Christus Iesvs,
heeft ons ten vollen ende meer dan genoech
versekert van sijne liefde / door de welcke hy
soo verre ghebrocht wierdt / dat hy voor ons
(hoe wel ellendige sondaers) de bittere doodt
heeft willen sterven / ende ten dien opsiene de
Bruydt insgelijcks tot hem-waerts met ghe-
lijcke liefde zijnde bevanghen / brenght voor
den dagh den schicht der liefde / die in't mid-
den van haer herte lagh verborghen.
| |
Nyssen. or. 4. in Cant.
Den schutter die desen schicht heeft gescho-
ten / is de liefde selver / ende dat Godt de lief-
de is / hebben wy gheleert uyt die Heylighe
Schriften / die dien uytghelesen schicht is
sendende tot de ghene die zijn in behoede /
ende in de beschermenisse sijner ghenaede /
| |
| |
bestrijckende sijne dryderleye straelen met den
gheest des levens / op dat alsoo den schutter /
den schicht / ende den gheschotenen ghelijcker-
hande souden wesen in een ghebonden. Alsoo
de Godt-minnende siele langhst die goddelijc-
ke trappen nu opghestijght tot in den hemel /
beproeft de soeticheydt van dese liefde / als ee-
nen schicht / daer mede dat sy soude wesen
door-wondt / ende door-schoten. O loffelijcke
wonde! ô soete scheuten / door de welcke het
leven gheraeckt tot in het binnenste / ende daer
de wonde niet anders en is dan eene poorte
oft openinghe / alwaer sy sonder eenigen wee-
dom is door-passerende.
| |
Orig. hom. 2. in Cant.
Och hoe bevalligh ende hoe soet is't door de
liefde te wesen doorwondt! den eenen vat den
schicht der vleeschelijcker liefde / den anderen
wordt ghequetst ende gheschoten door eenen
aerdtschen Cupido; maer ghy / ghy uytghele-
sen schoone siele / opent uwe borst / ende stelt u
ghewillich om te ontfanghen die schoone
schichten / daer af den schutter is Godt Al-
machtich. Hoort de Schrifture die u in het
ghesagh van dese schichten dit naervolghen-
de voren houdt: oft om u noch bath te doen
verwonderen / hoort het ghene desen selven
schicht tot u is sprekende: Hy heeft my ghe-
stelt als eenen uytvercoren schicht ende be-
vvaert in sijnen koker, ende tot my geseydt,
het is een groot gheluck, hoe dat ghy mijn
| |
| |
kindt meught ghenoemt vvesen. Hoort dan
het ghene desen schicht selver is segghende / en̄
hoe hy van den Heere is uytvercoren. Hoe ge-
luckich is't met dusdaenen schicht te wesen
door-schoten!
| |
Hier. ep. 140. ad Principiam.
Het en is voorwaer niet te verwonderen /
hoe dat desen Bruydegom by hem heeft me-
nigherleye schichten / van de welcke geschre-
ven staet in den 119. Psalm. De schichten des
moghenden zijn scherp. Cleophas met den
anderen Pelgrim op den wegh geraeckt door
dese schichten / seyde: En vvas ons herte van
binnen niet ontstekē? en̄ wy lesen op een an-
der plaetse: Gelijck de schichten in de handt
van den moghenden, alsoo zijn de kinderen
der ghener die daer zijn uytghesmeten. Door
dese schichten is gheheel de wereldt geraeckt
ende ghevanghen. Den Apostel Paulus is
gheweest den schicht des Heeren / den welcken
ghetoghen zijnde met den boghe des Heeren
van Ierusalem tot in Illyrien / heeft hier ende
daer ghevloghen / hem haestende als eenen
snellen schicht om te trecken in Spaignien /
ende terstondt daer naer om het Oosten ende
Westen te brenghen onder de macht des Hee-
ren.
| |
August. medit. cap. 40.
Wat sal ick dan segghen? wat sal ick dan
maecken? waer sal ick dan henen gaen?
waer sal ick hem komen soecken ende vinden?
aen wie sal ick my voeghen om naer te vrae-
| |
| |
ghen? wie sal mijnen alderliefsten draeghen
de boodtschap / dat ick quele door de liefde!
| |
Aug. soliloq. c. 1
O leven / dat al doet leven; leven dat my
gheeft het leven; leven dat daer selver zijt
mijn leven; door het welcke ick leve / ende son-
der het welcke ick sterve / leven door het welc-
ke ick ben verresen / ende sonder het welcke ick
vergae / leven door het welcke ick my verheu-
ge / ende sonder het welcke ick my bedroeve!
och levende leven! och leven soo soet ende soo
aengenaem! och leven altoos ghedacht weer-
dich / waer zijt ghy? waer sal ick u vinden?
op dat ick in u vol-eynde / ende op dat ghy my
wilt aenveerden? Komt my doch haestelijck
by / vaert in mijn herte / in mijn ghemoedt / in
mijne ooren / ende in mijne hulpe; vvant ick
quele door de liefde, ende sonder u ick ster-
ve!
| |
Guill. Abbas ser. 46. in Cant.
De wenschen zijnde met een achter-denc-
ken / en konnen door hun eyghen verdiensten
hun selver niet vernoeghen / ende ter dier oor-
sake is't dat sy den bystandt van eens anders
gebeden zijn ontbedelende / sy seght: Ick be-
svveere u-lien, ghy dochters van Ierusalem,
die soo dickmaels spreeckt met mijnen bemin-
den / dat ghy-lieden eens om mijnen wille
hem laet weten het ghene ghy-lieden van my
zijt bevroedende / te weten / hoe grootelijcks
ick bevangen ben met sijne liefde / ende dat de
kracht der selver noch min oft meer dan
| |
| |
een doodt en kan worden gherekent.
| |
Rupert. in Cant.
Maer ter wat oorsaecke ghebruyckt sy dus-
daene besweeringhe? was aen haeren Bruy-
degom onbekent den grondt van haer herte?
Is't by aldien dat Petrus heeft gheseydt: Ghy
vveet dat ick u beminne, hoe veel te meer / ô
ghy schoone / ô ghy beminde / ô ghy wijse / ô
ghy ghetrouwe / kost ghy door u selven / ende
niet door boden aen uwen Bruydegom ont-
decken uwe ghedachten / ende den brandt van
uwe liefde? ende sonder twijffel ghy hebt
hem seer dickmael gheseydt: O Bruydegom
daer en is gheen herte dat u verborghen is /
gheene liefde die u bedeckt is / 't is u kenne-
lijck dat ick door liefde ben quelende.
Waertoe dient dan dese besweeringhe? Is't
by ghevalle dat ghy gheslaeghen zijnde / soudt
wederom slaen / ende ghequetst / wederom
soudt quetsen?
| |
Guill. apud Delrio Cant. 5.
Boodtschapt hem, niet als aen een die niet
en weet watter omme-gaet. (Want daer en
is niet dat hem onbekent is) maer om dies-
wille dat hy oock bemint / ende hem verblijdt
te verstaene uyt het segghen van andere / het
ghene hy gheren soude weten van sijne wel-
beminde.
| |
Guill. Abbas serm 64. in Cant.
Boodtschapt hem dan mijne liefde / ende
hy sal u sonder twijffel aen-hooren / ende uwe
woorden en sullen my niet wesen onprofijte-
| |
| |
lijck / op dat hy noch meer ende meer ontsteke
mijne wenschen: Boodtschapt hem dat ick
quele door de liefde: de liefde en queelt niet /
maer wel de ghene die de liefde is draeghen-
de / ende daer liefde is / daer is de quelinghe /
ende principaelijck is't by aldien dat het ghe-
ne men bemint / niet en is teghenwoordich;
daer en tusschen de siele queelt ende brandt
door de viericheydt haerder innigher begeer-
ten / sy versmilt ende beswijckt / niet kon-
nende verdraeghen de kracht van haere lief-
de. Alsoo verdwijnt het vier / soo saen de
stoffe / te weten het houdt / het selve beghine
te ontbreken. VVant onsen Godt is een
vernielende vier. O groote ende gheweldi-
ghe pijne der liefde / sy is onverdraeghlijck /
indien sy niet en wordt ghematight / met re-
den wordt sy ghenoemt eene groote pijne.
Want sy beneemt de kracht van den gheest /
die sy is besittende.
| |
Rupert. in Cant.
Boodtschapt hem vvant ick door liefde
quele, om die groote begheerte die ick hebbe
van te moghen sien sijn aenschijn / het leven
verdriet my in sijne af-wesentheydt / ende het
is bedwangh dat ick moet onderstaen den
traeghen aenloop van desen mijnen ban.
| |
Guill. Abbas / lex. 46. in Cant.
Die hert-grondighe versuchtinghen / ende
die menichvuldicheydt der traenen en zijn
die niet als uytberstinghen van den gheest /
| |
| |
ende er ontfanghen ghenaede? en wordt
oock dan door dese teeckenen de quelinge der
liefde niet aerdich uytghebeeldt? soo wan-
neer de versuchtinghen niet en zijn verbor-
ghen / soo en is insghelijcks de quelinghe niet
verborghen; maer sy wordt ontdeckt van
haer eyghen selven.
| |
Guill. apud Delrio in c. 5. Cant.
Ick quele in mijne liefde / door de liefde
van mijnen Bruydegom / die daer boven is
in den hemel; want sijne liefde doet dat ick
in mijn eyghen liefde beswijcke. Soo dan be-
sweken in mijne eyghene liefde / leve ick my /
niet in my: maer het is mijnen Bruydegom
die in my is levende; want indien ick my
selver lief hebbe / het en is niet om mijne lief-
de / maer wel om de liefde mijns Bruyde-
goms / die my lief heeft. Ick en hebbe my
niet lief in mijn eyghen selven; maer ick heb-
be my selven lief in hem / ende ick hebbe hem
lief in my.
| |
Bonav. soliloq. cap. 1.
O goedertieren Iesv komt ende door-
schiet met uwen Goddelijcken schicht van
uwe liefde het binnenste mergh van mijne
siele / op dat sy waerachtelijck vermach
te branden / te quelen / te smilten / ende
haer selven te vernielen / niet alleenelijck
in u / van welcken sy soeckt te vvesen ont-
bonden om met u te zijn. Dat sy altoos hon-
ghere naer u alleene / ô waerachtich broot des
| |
| |
levens / nederghedaelt voor ons van boven
uyt den hemel; dat sy nerghens naer en dor-
stighe dan naer u / ô levende fonteyn-aeder /
fonteyne van het eeuwich licht / ende beke der
volmaeckter vreughden! dat sy altoos u naer-
volghe / dat sy u altoos soecke / dat sy u vinde /
ende soetelijck in u ruste.
|
|
Auteursrechtvrij