Goddelicke lof-sanghen
(1620)–Justus de Harduwijn–
AuteursrechtvrijBehelsende de vvonderbaere voorsichtigheydt Godts over den Hemel, Aerde, ende Zee.
Ga naar voetnoot1WEl gheest die daer beroert mijn bloedt, en al mijn leden,
Die opent mijnen mondt tot schoon verborghentheden,
Die klincken doet mijn stem, die my de taele sticht,
Looft, en verheft den Heer met een vroed-sinnigh dicht.
Ga naar voetnoot2O Heere dat u macht niet en is om ghelijcken,
Dijn wonderbaeren wil doet dat te vollen blijcken:
U daed wort wel soo hoogh, soo verr’ en wijdt gheacht,
Dat om te gronden die, te broosch is mijn ghedacht.
| |
[pagina 3]
| |
Ga naar voetnoot3Men siet den Lof en Eer’ uwen sit-stoel omringhen,
En daer vast neven aen de vleughelen oock wringhen:
Met glinsterigh ghestrael de Mogentheydt u croont
En ghelijck in het cleedt van eene Sonn’ verthoont.
Ga naar voetnoot4Als een schoon Pavilloen hebt ghy de Locht ghespannen,
Ende daer boven op, de Wateren ghebannen,
Die teenemael gestolt in blinckende Cristael
Dienen tot solder-bert van uwe Coninck-sael.
Ga naar voetnoot5Op het onvast ghebindt der Wolcken die daer draeyen
Uwen Coets-waghen rolt op sijn vergulde raeyen,
Daer hy lancx eenen wegh ons ooghen onbekent
Al-een door uwen wil wordt lichtelijck ghement.
Ga naar voetnoot6Den rouw-snuyvenden Windt die by u is ghebonden,
Die oock als’t u belieft van u wordt los ghesonden,
Den Donder vol gheclack, den Blixem fel en snel,
Sijn Dienaers allegaer, uw’s Goddelijcks bevel.
Ga naar voetnoot7Op haeren eygen grond, en op haer selfs ghewichte
Was’t dat ghy grooten God de sassem aerde stichte:
Sonder dats’ oynt verscheen, of schol-wijs henen dreef
Uyt haer bepaelde plaets’, oft uyt haer ronde schreef.
Ga naar voetnoot8Te voor hielt die de Zee in heuren colck ghedolven,
Becleedende de selu’ met water-blauwe golven:
Die trots, en onversaeght door ‘tstroomende ghewelt,
Hebben op het gheberght hun woon-plaetse ghestelt.
| |
[pagina 4]
| |
Ga naar voetnoot9Maer soo saen ghy begonst te donderen in ‘tspreken,
En dat u gram ghemoed in blixem wiert ontsteken;
Ga naar voetnoot10De toppen glat-bemost blootten hun over-al,
En men sagh elcken Bergh omrinhelt met zijn dal.
Ga naar voetnoot11Doen lagh eerstmael de Zee ghevlochten in haer tuynen,
End’ om end’ om besoomt met opghebulte duynen:
Sonder dat sy daer naer heur paelen over-spronck,
Of t’eenemael met vloed g’heel aerde-rijck verdronck.
Ga naar voetnoot12De ziluer-beeckskens clear ververschen en bevrijen
De bembden af ghemaelt met groen tapitserijen:
Daer hun vrucht-baerich nat altijt voor henen druyst,
Tot dat uyt eenen clip al bobbelend ruyst.
Ga naar voetnoot13Waer ‘smiddaeghs in de Sonn’ met snaeckerigh verlanghen
Om te boeten den dorst daer me dat is bevanghen
Allederhande Vee comt cudd-wijs aenghestout,
Zelf tot den Esel toe woonachtich in het wout.
Ga naar voetnoot14De Voghelkens ghecleet in pluymighe livreyen
Sietmen hier oock ontrent gaen nesten , en vermeyen:
End’ elck naer zijnen aerd, hier knotert, en daer fluyt,
Hier sierickt, daer kiuit, daer tiere-liert, en ruyt.
Ga naar voetnoot15Om den verhitten schoot van d’ aerde te besproeyen
Doet ghy lancks het gheberght u reghen-cruyke vloyen;
En het verwallemt cruyt verpreult ghy met den dauw,
Met heunigh het gheblomt verslunst, slap ende flauw.
| |
[pagina 5]
| |
Ga naar voetnoot16Hier door comt hem het hooy onder de seyssen voeghen,
Tot voeyer van die’t veld aerbeyden ende ploeghen.
Hierdoor ist’t dat beclijft elk spruytsel, en plantsoen,
Tot alderstont den mensch die noodigh heeft van doen.
Ga naar voetnoot17Dat oock den acker malsch den reghen heeft ghesoghen
Blijckt, want sijn koren staet met gheluw’ hayr gheboghen:
En oock den rijpen wijn, in volle vaeten pruyst,
Waermede dat van ons, swaer-moedigheydt verhuyst.
Ga naar voetnoot18Tis hier door dat den mensch deur het sap der Olijven
Den langh-vergaerden druck kan uyt zijn aensicht drijven,
En dat hy weer van her t’aerbeyden is belust,
En met de cracht des broods, moeytheydt en hongher blust.
Ga naar voetnoot19Op Libanus vermaert comt ghy Godt der ghenaeden
U Ceder-boomen al met vochticheydt versaeden:
Waer elck cleyn voghel-dier bevlietight om te best
Tusschen syn becksken scherp te voeren zijnen nest.
Ga naar voetnoot20Hier door staet den Abeel soo spits en hoogh verheven,
Dat daer comt als naer huys den Oyevaer ghedreven:
Hier door is’t dat hy oock, al schijnt hy dun ghelooft,
Boven al ander hout is swierende zijn hooft.
Ga naar voetnoot21Den Heer aenveert de sorgh’ van elck dier in’t besonder,
Het sy dat’t dat woondt op d’aerd’, of dat het schuylt daer onder.
Het steyl-toppigh gheberght de Herten hy verleent,
En d’Eghels scherp-bepint het diep-holligh ghesteent.
| |
[pagina 6]
| |
Ga naar voetnoot22Op dat hy hun beschee de Maenden, en de Daeghen;
Doet hy de Maen’ altoos een wanckel aensicht draeghen:
En dat gout-straeligh Licht het welck soo schoone blinckt
Beteekent hy een bedd’ daer’t ‘snavonts inne sinckt,
Ga naar voetnoot23Als nu voorsienigh Godt uw’ wysheydt gaet ghedooghen,
Dat glinsteren van hoog ‘slochts brandende cleyn ooghen,
En dat de duysternacht tusschen heur vleughels schust,
Den schrummel, anxst en vaer, de stillicheydt en rust;
Ga naar voetnoot24Zoo commen daer ten black al de verwoudde dieren
Van hongher over hoop staen huylen, ende tieren:
Daer ’t Leeuwen-welp soo langh briescht, brullet, en al schent,
Tot alderstont ghy dat zijn nut-gherechte sent:
Ga naar voetnoot25Maer soo Aurora schoon heur beghint op te toyen
Om menigh roosken root op aerde-rijck te stroyen,
Elck verwout brunstigh dier, soo wel ‘tminst, als het meest,
Treckt weder van het veldt in ‘tdiepste van ‘tforeest.
Ga naar voetnoot26Er ter wijl ‘tself den slaep gheketent houwt in banden;
Den mensche voeght te werck zijn ossen, en zijn handen.
Tot dat den Auondt-stont hem op de weerelt streckt,
En met zijn doncker zeyl, Aerd’ ende Locht bedeckt:
Ga naar voetnoot27 werck-man, wiens ghelijck men niewers en kan mercken!
Hoe lof-lijck sijn volbraght u goddelijcke wercken!
U wijsheyt haer verspreydt door ‘sweerelts ronden cloot:
Uw’ sorgh’ vult van de Zee den wijt-bloeyenden schoot.
| |
[pagina 7]
| |
Ga naar voetnoot28Van die zeer groote Zee die tusschen haer natt’ aermen
Van menighe landouw’ omhelst de grove baermen:
Die dickmael heel verstoort in water-berghen clemt,
Waer in ‘tgheschubde volck met millioenen swemt.
Ga naar voetnoot29
ei:Men siet de schepen daer over de bracke baeren,
Niet achtende ‘tverschrick trots-moedigh henen vaeren.
Den Walvisch grof en bot daer gulselijck in slockt
De visschen die hy heeft van langher handt ghelockt.
Ga naar voetnoot30Al dat hier op de aerd’ het leven heeft ontfanghen,
Al dat de locht verpreult met lieffelijcke sanghen,
Al dat hier onder schuylt, het sy hoe vremt gheveert,
Elck een van u den den cost hert-grondelijck begeert.
Ga naar voetnoot31En wan ghy van ‘tghediert den sorghe-last neemt aene,
Ende dijn gaeven rijck stort’ op dees aerdsche baene;
Een yeder van de die naer-volghend’ hunne wijs,
Gheeft u o vaeder wijs lof, danckbaerheydt, en prijs.
Ga naar voetnoot32En zoo hun u ghesicht niet meer en wilt beschijnen;
‘Tis dan met hun ghedaen, allinskens zy verdwijnen.
Gheen dier soo fel, soo quaet, gheen dier soo sterck en grof;
Ten keert dan wederom al in zijn eerste stof.
Ga naar voetnoot33Maer wanneer uwen gheest comt weer van hoogh gheresen
Om locht, aerd’ ende zee goet-gunstigher te wesen;
Zoo ist dat weer van her dien soet-besielden blas
Vervult g’heel desen Al, met versch en nieuw ghewas.
| |
[pagina 8]
| |
Ga naar voetnoot34Och! dat soo sy altijt! Laet ‘sHeeren lof verbreyen:
Laet hem oock t’alder tijdt behaeghen, en ghereyen
Van syn const-rijcke handt de wercken allegaer,
Die eeuwigh zijne gunst bescherrem, en bewaer.
Ga naar voetnoot35Dien Heer die met zijn oogh’ g’heel aerde-rijck doet beven,
Die berghen branden doet met eenen knip te gheuen:
Want alsoo haest hy die hoe luttel ‘tsy gheraeckt;
Men siet daer op zijn vlam die t’allen canten blaeckt.
Ga naar voetnoot36Zoo langh’ mijn handen bey tot d’harpe sijn bequaeme;
Zoo langh’ zal ick daer op doen daeveren God’s naeme:
Dien ick bidd’ met ghedult t’aenhooren mijne stem,
Aenghesien ick mijn vreughd alleene schepp’ in hem.
Ga naar voetnoot37Dat hy den wortel heel uytroeyt tot den gronde,
Van die daer ‘leuen leen in gruwelijcke sonde:
Dar hy den struyck verdroogh’, te niet doe en versmacht’
Van die hem hebben dicks onweerdelijck veracht.
Ga naar voetnoot38Maer ghy gheest die beroert myn bloedt, en al myn leden,
Die opent mijnen mondt tot schoon verborghentheden,
Die klincken doet mijn stem, die my de taele sticht,
Looft en verheft den Heer met vroed-sinnigh dicht.
|
|