De knalclub van 3A

[p. 87]

Zevende hoofdstuk.

Over allerlei geschiedenissen, die Els' pa vertelde en schreef.

Toen de club een paar dagen bij El was en ze lachend vertelde van de bijgeloovige tante, zei Els vader, dat zij in het begin van hun huwelijk ook een tante in huis hadden gehad, die een eigenaardigheid bezat. Tante's hebben altijd eigenaardigheden. En op aandringen van de club vertelde hij:

‘Mijn tante was de tante die altijd wat hoorde.

Ze was zelden bij ons geweest, tot ze op een goeden dag zich zelf had geïnviteerd en binnenviel met de mededeeling: ‘Ik heb een verzetje noodig en besloot daarom eens een paar dagen naar jullie toe te gaan’.

- ‘O leuk, tante’, zei mijn vrouw en ze huichelde heldhaftig.

Ze was nog geen half uur in huis, of ze zei: ‘Jullie hebben muizen’.

Nu verzeker ik op mijn woord, dat we geen muizen hadden en nog nooit ook maar het geringste spoor van dit aardige dierensoort hadden bespeurd. We ontkenden dus. Maar tante zei: ‘Ik hoor ze’.

Daarmee waren we finaal uitgepraat en hoe we ook tegenspartelden, we hadden muizen. Ze hoorde ze zelfs achter het behang.

[p. 88]

's Avonds zaten we rustig in de huiskamer, toen ze opsprong alsof er een granaat op het theeblad ontplofte.

We schrokken geweldig.

- ‘Er morrelt iemand aan de voordeur!’ zei ze! ‘Ik hoor het! Ga kijken, Herman’.

Ik ging kijken, maar vond en zag niets. Ondertusschen was tante de gruwelijkste inbrekers-histories gaan opdisschen.

Dien eersten nacht moesten mijn vrouw en ik tweemaal uit bed. Den eersten keer, omdat tante gilde. Ze had nu de muizen in haar kamer gehoord. Het leken wel ratten. En ze kon positief niet tegen muizen. Ik was spinnijdig en antwoordde barsch.

Een uur later het tweede incident. Tante ging te keer als een leeuwin. Er liep een vent door de gang! zei ze. Ze had hem hooren sluipen. Of ik wilde of niet, ik moest het huis doorzoeken. Hetgeen ik getrouwelijk deed. Zonder resultaat.

Nauwelijks lagen we weer, of m'n vrouw begon in haar slaap luidkeels te snikken. Ze had een nachtmerrie, door tante's inbrekers-verhalen. Zachtkens troostte ik haar.

Den volgenden dag hoorde tante geregeld wat. Uur aan uur was mijn huis vol van verdachte geluiden. Telkens stuurde ze het dienstmeisje ergens op af. Die begon geweldig te mopperen. Des nachts werd ik tot mijn vreugde slechts eenmaal uit bed gehaald. Tante had duidelijk wat in het vertrek gehoord. Ik moest overal in en onder kijken. Ik vond niets.

- ‘Dan is-t-ie gevlucht!’ zei Tante opgewekt.

Spoedig kwam de catastrophe. Den derden nacht brak het klamme-zweet me uit door een vervaarlijk gegil.

Ik er op af.

[p. 89]

- ‘Ze zijn beneden in het salon’, zei ze. ‘Ik hoor ze duidelijk!’

Ik was ten einde raad en besloot tante voor goed aan het verstand te brengen, dat het nu uit moest zijn.

- ‘Tante’, zei ik met beleefde beslistheid, ‘u vergist u, als steeds. En ik ben niet van plan om te gaan’.

- ‘Ga kijken, Her’, smeekte ze.

- ‘Ik denk er niet aan, tante. Als u wilt gaan, zal ik u niet tegenhouden, maar u fantaseert’.

Toen ze zag, dat het me bloedige ernst was, ging ze rillend onder de dekens. 's Morgens vroeg werd ik gewekt door het dienstmeisje, die ook al gilde.

- ‘Kom beneden, mijnheer!’ riep ze, ‘er is ingebroken in het salon. Het is verschrikkelijk!’

Ik sprong uit bed, trok wat aan en ging. M'n salon leek een ruïne. Alles onderste boven gehaald. Kostbare voorwerpen, veel zilver vooral, waren verdwenen.

Majestueus schreed tante binnen. De glans der overwinning lag op haar aangezicht.

- ‘Ik had het je gezegd’, verklaarde ze plechtig, alsof ze zich nooit vergist had, ‘maar je hebt niet willen luisteren! Gelukkig, dat ze me ten minste niet hebben vermoord’.

Ze genoot hevig.

- ‘Tante’, brulde ik, buiten mezelf van woede, ‘het is uw schuld!’

Haar gelaat werd paars en ze scheen te ontploffen.

- ‘Mijn......... schuld?’

- ‘Ja, door u ben ik niet naar beneden gegaan. Als u de vorige dagen niet zoo krankzinnig had gedaan, zou ik wèl gegaan zijn. En dan had ik ze gestoord. Door u hebben we deze schade’.

Ze zei niets meer. Langzaam en plechtig draaide ze zich

[p. 90]

om, en schreed de kamer uit. Een half uur later stond ze, netjes aangedaan, in de gang, met haar valies in de hand.

De meid kreeg geen fooi.

Voor ze de buitendeur dicht trok, riep ze luid: ‘En muizen hebben jullie ook!’

...Dat was de geschiedenis van de tante die altijd wat hoorde en de club genoot er danig van. Maar toen de heer Verhage dit eenmaal verteld had, was hij nog niet gelukkig. Want toen moest hij met méér voor den draad komen. Els vader had namelijk vroeger veel aan schetsjes-schrijven gedaan; hij had er in tal van tijdschriften gepubliceerd, en er bundels vol zelf van bewaard. En af en toe las hij er wat uit voor. Zòò moest hij er nù ook op tracteeren. En hij las nu van een receptie in een burgermansgezin. Hier is het verhaal:

‘Een gebeurtenis in het burgermansgezin: heusche receptie.

Moeder had er tegen-op-gezien, maar vader dreef het door. Je dochter trouwt toch maar één keer, niet waar? en ‘as-je-nou-nooit-is-wat-doet-dan-blijf-je-ook-buiten-alles.’

Gelijk had-ie.

Vader stond zelf stijfgestreken en opgepoetst van top tot teen. Je kon je spiegelen in z'n schoenen en in z'n boord. En in z'n zwarte pak zag hij er nog maar wat kranig uit.

Moeder ritselde van de zij. Echte zwarte zij. Een japon nog van vroeger, maar voor de gelegenheid opgekalefaterd. En in d'r haar zat een zwierig stijltje. Gewoonlijk plakte ze het iederen morgen tegen d'r hoofd, maar nu

[p. 91]

had Mientje, het modieuse en knappe jongste dochtertje, moeder mooi gemaakt en d'r haar gedaan. Een tikje modern, maar toch stemmig.

Dochtertje zelf, het nufje van het gezin, zat hóóg in 't blonde kapsel en met het blauwe zijdje zag ze er beeldig uit. Ze wist dat ze aardig was. Dan was er nog een broer van elf, Kees, vol kattekwaad, voor wien ze d'r hart vast hielden, omdat ze vreesden, dat-ie de plechtige ernst der receptie zou nekken.

Het bruidspaar mocht er zijn. In de puntjes. Zij in 't wit, met een sluier. Hij in jaquet. Gekleede jas is uit de mode, dat wist bruigom deksels goed. Waarop vader angstig keek naar de zijne. Geeft niet, had bruigom gezegd, u mag 'm gerust dragen.

In den hoek stonden bloempotjes, listigjes op een soort trapje gezet, zoodat je dacht dat het een grandiose versiering was. Stoelen in een driekwart-cirkel. In de achterkamer, op een tafel, allemaal glazen met port en limonade. En schotels met taartjes en koekjes. Nou, ze wisten het wel. Toen vader het doorgezet had, kreeg moeder er ook schik in. En ze had opzettelijk de buren gevraagd, om toch ook eens te komen. Zouën ze kijken. Jans, van oom Gerrit, zou drank presenteeren en Koba, van tante Ali, koekjes. Zoo hield je de vriendschap gaande. En ze moesten er ook vooral aan denken, bruid en bruigom, om te bedanken voor de bloemen, en voor de cadeaux.

Om half drie zou het beginnen. Dat is deftiger dan twee uur, had het jongste dochtertje gezegd. En die wist het.

Bij de buitendeur stond de hit. Voor dezen dag expresselijk gehuurd. Een meisje van den groentenboer. En ze had handschoenen aan en als er gebeld werd, moest ze dadelijk opendoen. En zeggen: gaat u maar naar boven.

Handschoenen moesten ze trouwens allemaal dragen

[p. 92]

vandaag. Zelfs de belhamel van elf, die zich in z'n stijfgestreken halskraag heelemaal niet op z'n gemak voelde, maar met begeerige blikken naar de glazen en de schotels keek.........

- ‘Kwart over twee, menschen!’ zei vader, en z'n woorden hadden bij iedereen 't zelfde resultaat, want ze begonnen ineens allemaal d'r handschoenen aan te trekken. Dat was een gepeuter. Moeder kon d'r niet in. Vingers as knakworsten! zei vader. Toen ze allemaal zaten, haalde Kees een groote scheur in z'n rechter-wijsvinger.

- ‘Zà-je-dan-altijd-zien’ - klaagde Moeder. ‘Aap van een jongen!’

- ‘Kan ik er aan doen’, zei Kees, en hij liet z'n vinger door het gat komen, dat de heele familie jammerde. O, van dien kant dreigde onheil. Hadden ze wel gedacht.

- ‘Kees’ - zei vader met z'n sterkste stem - ‘Kees, as je het hart in je ziel heb.........’

De bel ging.

Zenuwachtig stoof de bende uit mekaar, en ging staan. Stijf. Kees zat. ‘Staan’, siste vader. Kees réés.

Zoo stond dan de huiselijke volks-stam - de ouders van den bruidegom waren 'r ook, en z'n zuster en z'n broer - kaarsrecht. Er kwam iets de trap op. Niemand sprak. Alles keek naar de deur. Maar de voetstappen verstierven, gingen hooger.

Moeder her-ademde. ‘Visite voor boven!’, zei ze.

Iedereen giechelde.

- ‘Kees’ - zei vader - ‘ik zei dat as je 't hart in je ziel heb, om van middag.........’

De bel.

Weer stormde alles naar z'n plaats en stond dood-stil, kaarsrecht. Weer een voetstap. ‘Oome Janus’, zei moeder. ‘Die loopt altijd zoo!’

[p. 93]

De deur ging open, en oome Janus kwam binnen. Onder den indruk van het imposante stil-leven der familie bleef-ie even bedremmeld, keek rond, maar stevende dan op nicht af, en feliciteerde.

- ‘Je bent nommer een, Janus!’ zei moeder en oome dacht dat het een aanmerking was, en zei, dat ie het niet helpen kon. Waarop Mientje hartelijk: ‘Iemand moet toch de eerste zijn, oom!’, en oom vond dat zoo aardig van Mien, dat-ie zei: ‘Sjonge Mien, wat wor jij een verduiveld knappe meid!’ Mien lachte gevleid.

- ‘Kijk is oome’, zei Kees, en hij haalde z'n vinger door het gat in den handschoen. Vader zag het, ging op 'm af, en gaf 'm een muilpeer, waarop Kees tegen een tafeltje stootte, en een vaas bloemen afgooide. De consternatie was algemeen. De moeder van den bruigom hield echter d'r positieven bij mekaar en redderde de boel, maar d'r handschoenen werden klets. ‘Kwajongen’, schold vader, en Kees huilde. Tot de bel weer ging.

Nu kwamen er meer. De buren van twee hoog, die d'r oogen uitkeken en op moeders vraag, hoe ze 't vonden, eerlijk zeien: ‘Sjieke boel!’ waarop vader, die het hoorde, allerhartelijkst repliceerde: ‘Neem nog een portje!’ waarop de buren één voor één: ‘Nou, dat slaan ik niet af!’

Kees hield zich goed.

Zoo af en toe ondernam hij een strooptocht in de achterkamer. Ze deeën maar of ze niks zagen. ‘Kees snoept zoo!’, had Jans al een paar maal gezegd, maar moeder zei angstig: ‘La maar!’

't Ging fijn. Het spannendste oogenblik was de komst van bruigoms patroon. Die kwam met een hoogen hoed. Starre stilte. Stijve buigingen. Hij nam een port en een koekje. Kees dee gelukkig niets. Was niet te zien. Even later was neef Karel binnengekomen, die zoo'n goeje be-

[p. 94]

trekking had op de bank. En Mientje had een reuzekleur gekregen. Moeder zag het. En Karel had lang met Mientje staan smoezen. Moeder had vader aangestooten. ‘Van een bruilof komt een bruilof.’

Vader meesmuilde.

Om half vijf, klokslag, liep 't af... Toen vader riep: ‘Half vijf’, begonnen ze weer allemaal aan d'r handschoenen te peuteren. En ze waren wàt blij, dat 't goed gegaan was. Allemaal hadden ze het fijn gevonden, kon je wel zien. 't Was patent gegaan. Alleen had Kees een pijn-in-z'n-lijf als een stier.’

......En toen de heer Verhaghe dit had voorgelezen, sloeg hij z'n bundel dicht. 't Was nu weer welletjes!, vond hij. En de club legde er zich noodgedwongen bij neer.