Een schild met everzwijnen

Zondag 3 mei 1987

Vanavond speelde ik patience. Het wilde maar niet lukken. De fles bordeaux, een Château Pape-Clément van 1975, was leeg toen ik ontdekte dat schoppenaas niet in het spel zat. Wellicht gebruikte Rachel de kaart om één van de talloze dingen die hier loszitten, wat te verstevigen. Ik nam een joker en tekende er met een viltstift een hartvormig blad op. Doch weer speelde ik mij in een impasse. En eensklaps begonnen de figuren op de kaarten mij te intrigeren. Wie had ze ooit verzonnen? Hoe waren ze naar hun huidige vorm gegroeid? Wie stelden ze voor? Wat symbolizeerden ze? Ik stond op en liep naar de boekenkast waarin mijn zelden of nooit gebruikte encyclopedie prijkt. Kaartspel... Verbijsterd ontdekte ik dat op mijn tekenwerk vroeger in Engeland de doodstraf stond. In dat land bestond in illo tempore inderdaad een drastische manier om belasting op speelkaarten te innen: de fabrikanten van kaarten moesten de schoppenaas van elk spel kopen van de regering. Wie deze kaart zelf vervaardigde, speelde met zijn leven. Dat ondervond in 1805 tot zijn schade en schande ene Richard Hardy... Toen ik het klamme volumen weer op zijn plaats stak, viel mijn blik op mijn laatste

[p. 7]

schoolagenda. Er is amper een halfjaar verstreken en het heimwee is al onverdraaglijk. Hoe goed was het in Lier. Hoe beroezend gezellig was het 's avonds op mijn kamer. Hoe prettig was het in de leraarskamer. ‘Ykele is het aards paradijs,’ zei de bisschop. ‘Een pastoor met boerenbloed in de aderen voelt zich in Ykele beslist in de hemel,’ zei de deken. Ja, Monseigneur. Ja, Zeereerwaarde Heer. Had ik maar met mijn voorganger kunnen spreken... Een griezelige irrealis. Pastoor Benedikt Coppé werkte hier aan dit bureau drieëntwintig jaar aan de ‘De Geschiedenis van Ykele’. Toen zijn levenswerk voltooid was, verleden jaar omtrent deze tijd, stierf hij aan een hartaanval. Pas vandaag vernam ik dat mijn benoeming hier fel gecontesteerd werd. Er werden petities ingediend bij de deken, de bisschop, én zelfs bij de aartsbisschop. De inwoners van Ykele wilden als zielenherder een dorpsgenoot... Louis Briers, de onderpastoor van... Wildeborne. Pas nadat de deken ermee gedreigd had dat ze helemaal geen pastoor meer zouden krijgen, staakten zij hun petitionnement. Nu begrijp ik ook waarom ik hier geen vaste voet krijg. Overal stuit ik op achterdocht en onverschilligheid. Pastoor Benedikt Coppé hield het hier drieëntwintig jaar uit... al schrijvend. Waarom zou ik mijn lot niet van mij afschrijven? Als het op papier staat, kan ik het misschien begrijpen en me ermee verzoenen.

Morgenochtend rijd ik naar Wildeborne, naar mijn moeder. Ik zal haar vertellen hoe paradijsachtig en hemels het hier is. Moeders zijn alleen maar gelukkig als ze in de waan verkeren dat het hun kinderen goed gaat.