Ga je mee naar Groenland?

37.

Kontakten met schrijvers heb ik feitelijk niet meer. Af en toe loop ik nog eens bij Hubert Lampo binnen, een enkele keer bij Ward Ruyslinck... En soms maak ik ook nog een praatje met Frans Depeuter en Walter van den Broeck... Over letterkunde hebben wij het zelden. Er zijn andere dingen, die belangrijker zijn: familie, gezondheid, herinneringen... Ook de jaarlijkse vergaderingen van de ‘Vereniging voor Vlaamse Letterkundigen’ en van ‘De Kempische Schrijvers’ komen in mijn agenda niet meer voor: ik zou mij er alleen maar gaan vervelen. Veel liever stap ik bij voorbeeld een café in Pulderbos binnen... In Pulderbos wonen nogal wat oud-leerlingen van mij. Bijna allemaal waren ze zwak in het Nederlands, het Engels en het Duits. Waarom... weet ik ook niet. Ze zijn nochtans goed van de tongriem gesneden, én het zijn gezellige en trouwe naturen. Na een stevige pint kunnen ze bovendien weergaloos vertellen... Groot genoegen beleef ik ook aan Sus van Tendeloo uit Herentals, een oud-leerling die dierenarts werd en die, telkens als hij in de buurt moet zijn, even binnenwipt. Een jaar geleden begon hij ermee een aantal anekdotes uit zijn praktijk uit te werken tot verhalen. Eén voor één bracht hij zijn werkstukken binnen. En telkens als ik er eentje

[p. 174]

goed vond, stond hij daar een paar dagen later met een fles wijn. Het spreekt vanzelf dat ik ze na een poosje allemaal goed vond. Ik introduceerde hem bij Uitgeverij De Roerdomp, en nu ligt ‘Belevenissen van een Dierenarts’ van Maarten Jagermeester - een dierenarts mag geen reklame maken voor zijn zaak - al een maand in de boekhandel, indien het intussen al niet uitverkocht is.

De laatste tijd geef ik ook geregeld ‘natuuravonden’, samen met Herman Leemans en zijn vrouw, Matil Vervoort. Toen mijn schoonouders hun gouden-huwelijksjubileum vierden en mijn schoonvader zaliger, die toen al zwaar ziek was, graag nog eens Maaike hoorde zingen (het ‘Ave Maria’ van Gounod en dat van Schubert, én ‘Het Nonnenkoor van Casanova’ van Johann Strauss) kwam Herman, die jaren als jazzspeler de Kempen afketste, haar begeleiden op het orgel. Hij vroeg of ik, bij wijze van tegenprestatie, een tekst bij een reisfilm van hem wilde inspreken. Hij was namelijk al jaren lid van de Heistse Filmklub. Het werd het begin van een vruchtbare samenwerking. Ik wist Herman er namelijk van te overtuigen dat er in de Kempense natuur nogal wat leven voorkwam, dat zelden of nooit gefilmd was en dat - tegen het tempo waarin alles verloederde - wellicht nooit meer zou kunnen bewonderd worden door onze nazaten. Ik zorgde zo een beetje voor het scenario en de tekst. Achilles Cools verstrekte advies, en Herman en Matil filmden en monteerden ‘De Kempense Natuur’, ‘Bedreigde Planten’, ‘In het Spoor van de Heksen’ en ‘Kempense Mikrokosmos’. Omdat Herman daarenboven één en al muziek is, zijn die natuurfilms écht aantrekkelijk en zeer leerrijk. Terecht werd hij op verscheidene plaatsen gelauwerd... Het maken van natuurfilms is niet gemakkelijk. Toen op een keer voor mijn voeten een eend opvloog van haar nest - ze was zo verrast, dat ze de eieren vergat toe te dekken - ging ik Herman verwittigen. Tien

[p. 175]

minuten later was hij met zijn camera ter plaatse, maar de kraaien hadden de eieren al leeggepikt... Op een wandeling vond ik aan de Molenbeek in Pulle de eerder zeldzame blauwe knoop (of duivelsbeet, omdat de duivel - woedend om de geneeskracht van deze plant - een stuk van de knotsvormige wortelstok zou gebeten hebben). Weer ging ik Herman verwittigen. Toen wij enkele uren later ter plaatse kwamen, bleek de blauwe knoop afgeplukt te zijn door een gepensioneerde dame die een kursus in het bloemschikken aan het volgen was... En hoelang dwaalden wij niet door de dennenbossen, op zoek naar de kantarel... in een jaar dat er geen hanekammen waren? Naar het schijnt, heb ik een stem die het goed doet op een geluidsband bij een film... Dat is een nadeel. Want nu komen hier nogal wat amateurkineasten aanbellen met de vraag of ik de teksten bij hun kortfilms niet wil inspreken. Gewoonlijk komt het erop neer dat ik die teksten eerst nog moet korrigeren, dat wil zeggen: herschrijven. Meestal bedenk ik dan ook een uitvlucht of verwijs ik hen naar iemand anders, maar soms gaat dat niet... en dan ben ik eens te meer de klos. Het toppunt van ontspanning vind ik in een stil, warm huis, bij een fles bordeaux en een dichtbundel of een dokumentair T.V.-programma op een Engelse of Duitse zender. Eigenlijk is het doodjammer dat ik geen wijnkelder heb. Een paar maal ondernam ik een poging om er een aan te leggen. Maaike zorgde telkens voor enkele kratten wijn... die tien jaar moesten rijpen en rusten om een harmonieus boeket te krijgen. De eerste keer kreeg ik een week later een heel peloton oude vrienden op bezoek en... foetsie was de wijn. De tweede keer volgde er een maand krakend zomerweer... Om niet van dorst om te komen kraakte ik elke avond een fles, terwijl ik de vleermuizen en steenuiltjes observeerde in de tuin... Ach, er zijn te veel redenen om de eerste of laatste wijnvoorraad aan te spreken. Maaike weet het nu ook. Doch het

[p. 176]

hoogtepunt van elke week blijft de vrijdagse kaartavond in Pulle. Daar whisten wij in de oude diamantsnijderij van Fons Swartebroeckx. Mijn broer Karel heeft deze wekelijkse happening onlangs vereeuwigd met een akwarel... In een enorme dame-jeanne (er staat altijd wijn te gisten op twee tegen elkaar geplaatste diamantsnijtafels) zitten vier mannen rond een eikebladvormige tafel (een plak van een reusachtige eikestam) te kaarten. Uit de tuit van deze buikfles wolkt de tabaksrook (wij zijn allemaal rokers) en in die walmen zweeft een... paardekop. Denken namelijk doen wij niet, dat laten wij over aan de paarden: die hebben daar een kop voor... Wij kaarten van halfnegen tot halfdrie. Klokslag middernacht bereidt Fons ons nachtmaal (pensen, varkensribbetjes, haring, mosselen of karbonaden) op het duiveltje dat er gezellig staat te snorren. Denk nu niet te lichtvaardig dat wij daar kaarske schieten! Je moet al van goeden huize zijn, wil je door ons niet bankroet gespeeld worden. Fons Swartebroeckx, Herman van de Schoor en ik hebben al zeker tien ‘vierde mannen’ gewogen, te licht bevonden, blut én naar huis gespeeld. Je moet ook al een serieuze pint kunnen verdragen, want anders moeten we je naar huis dragen, en dat is ook niet prettig, zeker niet in de winter. Onlangs hebben we een waardige ‘vierde man’ gevonden: Herman Obbels, de bibliotekaris van Vorselaar. Hij schijnt uit het goede hout gesneden te zijn, dat wil zeggen: hij begint niet te schreien als hij wat te erg uitgekafferd wordt, én hij slaat niet op de vlucht als de kaarten hem om de oren vliegen. Buurvrouw Lisa Vermeiren is het ook al gewend dat wij 's nachts zitten te donderjagen. Een jaar of zes geleden gebeurde het weleens dat ze 's nachts opstond en een rozenhoedje begon te bidden, omdat ze dacht dat wij slaande ruzie hadden...