Davids Harpzangen, of de CL Psalmen van den koninklyken Profeet David, en andere heilige Mannen
(1707)–François Halma–
AuteursrechtvrijVan het Heyligh Avondmael onses Heeren Jesu Christi.28. Sondagh.75 Vrag. Hoe werd gy in 't Heyligh Avondmael vermaent ende versekert, dat gy aen de eenige offerhande Christi, aen het kruys volbracht, ende aen al sijn goed gemeynschap hebt ? Antw. Alsoo dat Christus my ende alle geloovigen tot sijner gedachtenis van dit gebroocken brood te eeten, ende van desen drinck-beker te drincken bevolen heeft, ende daer toe oock belooft Ga naar margenoota: Eerstelick, dat sijn lichaem soo sekerlick voor my aen 't kruys geoffert ende gebroken, ende sijn bloed voor my vergoten zy, als ick met oogen sie, dat het broodt des Heeren my gebroken, ende de drinck-beker my medegedeelt werd. Ende ten anderen dat hy selve mijn ziele met sijnen gekruysten lichame, ende vergoten bloede, soo sekerlick tot den eeuwigen leven spijst ende laeft, als ick dat broodt ende de drinckbeker des Heeren (als sekere waerteeckenen des lichaems ende bloedts Christi) uyt des dienaers hand ontfange, ende mondelick geniete. 76. Vrag. Wat is dan te seggen, Dat gekruyste lichaem Christi eten, ende sijn vergoten bloed drincken ? Antw. Het is niet alleen met een geloovigh herte dat gantsche lijden ende sterven Christi aennemen, ende daer door vergevinge der sonden, ende dat eeuwige leven, verkrijgen Ga naar margenootb: Maer oock daer beneven door den Heyligen Geest, die t'samen in Christo ende in ons woonet, alsoo niet sijnen heyligen lichame hoe langer hoe meer vereeniget werden Ga naar margenootc, dat wy, al is 't dat Christus in den hemel is Ga naar margenootd, ende wy op aerden zijn, nochtans vleesch van sijnen vleesche, ende been van sijnen beenen zijn Ga naar margenoote, ende dat wy van eenen lichaems van eene ziele, eeuwighlick leven ende geregeert werden. Ga naar margenootf 77 Vrag. Waer heeft Christus belooft, dat hy de geloovige soo sekerlick alsoo met sijn lichaem ende bloed wil spijsen ende laven, alsse van dit gebroken broodt eten, ende | |
[pagina (13)]
| |
van desen drinck-beker drincken ? Antw. In de insettinge des Avondmaels, welcke alsoo luydet: Ga naar margenootg
ONse Heere Jesus, in den nacht in welcken hy verraden wierd, nam het broodt, ende als hy gedanckt hadde, brack hy het, ende seyde: Nemet, etet: dat is mijn lichaem, dat voor u gebroken word: doet dat tot mijner gedachtenisse. Desgelijcks [nam] hy oock den drinck-beker na het eten des Avondmaels, ende seyde, Dese drinck-beker is het nieuwe Testament in mijnen bloede Ga naar margenooth, doet dat, soo dickwils als gy [dien] sult drincken, tot mijner gedachtenisse Ga naar margenooti: Want soo dickwils als gy dit brood sult eten, ende desen drinck-beker sult drincken, soo verkondight den dood des Heeren, tot dat hy komt. Dese toesegginge werd oock verhaeld, door den Heyligen Apostel Paulum, daer hy spreeckt: 1 Cor. 10. verss. 16, 17. De drinck-beker der dancksegginge, dien wy [danckseggende] zegenen, is die niet een gemeynschap des bloeds Christi ? Het brood dat wy breken, is dat niet een gemeynschap des lichaems Christi ? want een broodt [is het, soo] zijn wy vele een lichaem: dewijle wy alle eenes broods deelachtigh zijn. | |
29. Sondagh.78 Vrag. Werd dan uyt broodt ende wijn dat wesentlicke lichaem ende bloed Christi ? Antw. Neen: Maer gelijckerwijs dat water in den Doop niet in dat bloedt Christi verandert wert, noch de afwasschinge der sonden selve is (daer van het alleen een Goddelick waer-teecken ende versekeringe is,) alsoo en werd oock dat brood in het Nachtmael niet dat lichaem Christi selve, hoewel het na den aerdt ende eygenschap der Sacramenten Ga naar margenoota, het lichaem Christi Jesu genaemt werd. Ga naar margenootb 79 Vra. Waerom noemt dan Christus dat broodt sijn lichaem, ende den drinck-beker sijn bloedt, of dat nieuwe verbondt door sijn bloedt, ende Paulus de gemeynschap des lichaems ende bloeds Christi ? Ga naar margenootc Antw. Christus en spreeckt alsoo niet sonder groote oorsake, namelick, niet alleen om ons daer mede te leeren, dat gelijck als broodt ende wijn dit tijdelick leven onderhouden, alsoo oock sijn gekruyste lichaem ende sijn vergoten bloed zy de waerachtige spijse ende dranck, daer door onse zielen ten eeuwigen leven gevoedt werden Ga naar margenootd: maer veel meer, om ons door dese sichtbare teeckenen ende panden te versekeren, dat wy soo waerachtelick sijns waren lichaems ende bloeds door de werckinge des Heyligen Geests deelachtigh werden Ga naar margenoote, als wy dese heylige waerteekenen met den lichamelicken monde tot sijner gedachtenisse ontfangen Ga naar margenootf, ende dat al sijn lijden ende gehoorsaemheyd, soo sekerlick onse eygen zy, als had- | |
[pagina (14)]
| |
den wy selve in onse eygen persoon alles geleden, ende Gode voor onse sonden genoegh gedaen. Ga naar margenootg | |
30. Sondagh.80 Vra. Wat onderscheyd is'er tusschen dat Nachtmael des Heeren, ende de Paepsche Misse ? Ant. Dat Nachtmael des Heeren betuyght ons dat wy volkomen vergevinge aller sonden hebben door d'eenige offerhande Jesu Christi, die hy selve eenmael aen het kruys volbracht heeft Ga naar margenoota, ende dat wy door den Heyligen Geest Christo werden ingelijft Ga naar margenootb, die na sijn menschelicke nature niet op der aerden, maer in den hemel is, ter rechterhandt Gods sijns Vaders Ga naar margenootc. ende wil daer van ons aengebeden zijn. Ga naar margenootd Maer de Misse leert, dat de levende ende de dooden, niet door dat lijden Christi vergevinge der sonden hebben, 't en zy dat Christus noch dagelicks voor deselve van den Mis-priesters geoffert werde, ende dat Christus lijflik onder de gestalte des broodts ende wijns zy, ende daerom oock daer in moet aengebeden worden. Ende alsoo en is de Misse in den gront anders niet dan een verloocheninge der eeniger offerhande ende lijdens Jesu Christi, ende een vervloekte afgoderije. 81 Vrag. Voor wien is het Avondmael des Heeren ingestelt ? Antw. Voor de gene die hen selven van wegen hare sonden mishagen, ende nochtans vertrouwen, dat deselve hen om Christi wille vergeven zijn, ende dat oock de overblijvende swackheyd met sijn lijden ende sterven bedeckt zy, begeeren oock hoe langhs hoe meer haer geloove te stercken, ende haer leven te beteren Ga naar margenoote: Maer de hypokrijten: ende die hen niet met waren herten tot Godt en bekeeren Ga naar margenootf, die eten ende drincken hen selven het oordeel. Ga naar margenootg 82 Vra. Sal men oock tot desen Avondmael laten komen, die sich met haer bekentenisse ende leven als ongeloovige ende godloose menschen aenstellen ? Ga naar margenooth Ant. Neen: Want alsoo werd dat verbondt Godts ontheyliget, ende sijn toorn over de gantsche gemeynte verweckt. Daerom is de Christelicke Kercke schuldigh, na de ordeninge Christi ende sijner Apostelen, sulcke (tot datse beteringe hares levens bewijsen) door de Sleutelen des hemelrijcks uyt te sluyten. Ga naar margenooti | |
31. Sondagh.83 Vrag. Wat zijn de sleutelen des hemelrijcks ? Antw. De verkondinge des Heyligen Euangeliums Ga naar margenoota, ende de Christelicke Ban, ofte uytsluytinge uyt de Christelicke Gemeynte Ga naar margenootb, door welcke twee stucken het hemelrijck den geloovigen opgedaen, ende den ongeloovigen toegesloten werd. Ga naar margenootc 84 Vrag. Hoe wert dat hemelrijck door de predikinge des H. Euangeliums ontsloten ende toegesloten ? Antw. Alsoo, als ach- | |
[pagina (15)]
| |
tervolgende het bevel Christi, allen ende yegelick geloovige verkondiget, ende opentlick betuyght werd, dat hen (soo dickwils als sy de beloftenissen des Euangeliums met waren geloove aennemen) waerachtelick alle hare sonden van Godt, om de verdiensten Christi wille, vergeven zijn: daer en tegen allen ongeloovigen, ende die hen niet van herten bekeeren, verkondight en betuygt wert, dat de toorn Godts, ende de eeuwige verdoemenis op hen ligget, soo lange als sy haer niet en bekeeren Ga naar margenootd: navolgende welcke getuygenisse des Euangelij Godt beyde in dit, ende in 't toekomende leven oordeelen wil. Ga naar margenoote 85 Vrag. Hoe wert dat hemelrijck toegesloten ende ontslooten door den Christelicken Ban ? Ant. Alsoo als achtervolgende het bevel Christi: de gene die onder den Christelicken name, onchristelicke leere ofte leven voeren, na datse menighmael broederlick vermaent zijnde, van hare dwalingen ende schandelick leven niet afstaen willen, der gemeynte, of den genen, die van der gemeynte daer toe verordineert zijn, aengebracht werden. Ende soo sy na de vermaninge niet en vragen, van hen-lieden door het verbieden der Sacramenten, uyt de Christelicke Gemeynte, ende van Godt selve uyt den Rijcke Christi geslooten werden Ga naar margenootf, ende wederom als lidmaten Christi ende sijner Gemeynte aengenomen, soo wanneerse waerachtige beteringe beloven ende bewijsen. Ga naar margenootg |
|