De kroniek van Godevaert van Haecht over de troebelen van 1565 tot 1574 te Antwerpen en elders
(1929-1930)–Godevaert van Haecht– Auteursrecht onbekend
[pagina 120]
| |
1570January.[1 Januari 1570]Ga naar margenoot+ Item den eersten dach aen den avont so gesciede 't dat 3 persoonen, man, vrou en kint, synde te langhe buyten der stat van Antwerpen gebleven, so dat de poorte toe was, so meynden sy over het gevrosen ys en over den eerden walle in de stat te comen ende vielen doer een gadt dat in 't ys gehouwen was, daer den visch locht doer schepte en verdroncken. | |
[11 Januari 1570]Ga naar margenoot+ Op den elften January doer vele dreygementen van Ducdalbe 'so begonden de wyckmeesters elck in syn quartier in alle borgeren huysen te gaen scryven en te vragen, hoe vele haere goeden weerdt waeren, op dat se daeraf souden den hondersten pennick geven, maer elck claechde seer, dat hy geen goedt en hadde, maer meer sculdich was dan syn goedt weerdt was ende sy ginghen so de meeste menichte verby; ten lesten ontboden sy de treffelycxste op 't stathuys, en wat elck bekende, luttel oft vele, 't was al aengenaem; maer 't en quam noch tot geender perfectie; maer op sommighe dorpen had men begost te geven. Tot Utrecht haddeGa naar margenoot+ Ducdalbe by de Spaengiarden, die daer in stat laghen, den borgemeester doen vanghen omdat hy de gemeynte, die genoech van de soldaten belast waeren, niet en persequeerde om hem te geven. Ende so eenighe hem somtijts voerhielden van den previligien van den lande, so eyste hy die om te verbranden, met oock de namen van degene, die in 't jaer 1566 gedient hebben in officien oft dekenschappen van allen steden, omdat die de predicatien ende beeltstorminghe niet belet en hebben, willende die lijf en goedt eyschen. Maer Godt gaf dat het noch ter tyt daertoe niet en quamGa naar eindnoot(1). Item den 11 Januarius werdt Spelleken de royroede tot Brusel vanGa naar margenoot+ Ducdalf weghen gevanghen gestelt, die nochtans een groot vervolger der Cristenen is geweest vuel jaeren, en werdt gesedt op eenen toren, die men noempde Truerenborch. Onlancx was hy noch eens gevangen en geraeckte doen haest losse; maer daer was nou meerder beswarnisse gecomen, hoe hy met dreygementen van sommighe lieden geldt afgenomen hadde, segghende bevel te hebben haer te vanghen ende versiert was om syn giericheyt; van gelycken was oock eenen scoutet van Mechelen gevangen met synen sone, dat oock een groot vyant plach te syn over die niet catolicx en waerenGa naar eindnoot(2). | |
[pagina 121]
| |
Ga naar margenoot+ Item deestyt werden doer bevel van Ducdalbe in dese landen over de duysent geleyeboeven gevangen om na Spaengien te seynden om te gebruycken teghen de Mooren in Garnaten, die 't conicx volck noch quelden. Ga naar margenoot+ Item tot deser tyt doer de groote clachte der cooplieden en scippers, so gaf Ducdalbe concent te moghen varen op Spaengien, elck op syn peryckel oft hy van der Engelsche genomen werdt, maer en mochten niet min varen dan met 8 scepen tseffens, ende wel versien syn van dobbel wapenen ende noch so vuel bootsgesellen dan sy behoefden om haer te verweeren; welck den scippers lastich viel, want noch onlancxs werden 3 scepen, die uyt Spaengien quamen, genomen; maer nou begonden de Bertoensche coopvaerders Spaensche goeden over te brenghen en die mochten vry voerby Engelant varenGa naar eindnoot(3). | |
[25 Januari 1570]Ga naar margenoot+ Op den 25 dach January snachts is 't gebuert in 't aptye van St. Peeter, als dat een monick, lesende in een nigromantye boeck, is van den boosen syn tonghe uytgetrocken. Ende onlancxs is oock gebuert, dat tot Antwerpen een slave oft knecht van 't groot Oostershuys sulcken boeck in een kamer vandt en daer in lesende, werdt ter vensteren uytgeworpen op de plaetse en stirf corts daerna gelyck de monick. | |
[27 Januari 1570]Ga naar margenoot+ Item den 27 dach en daerna was wederom den Breeden raet vergadert om de groote scattinghe, die Ducdalbe eyste op diveersche goeden te setten 6 jaeren lanck durende, mits siende hy met de heel groote scattinghe niet duer en mocht, maer dit werdt hem oock afgeslaghen. | |
[29 Januari 1570]Ga naar margenoot+ Op den 29 dach January so werdt tot Gendt een gebodt gedaen in alle prochien, dat elck mensche hem sou stellen desen vasten te bichtenGa naar margenoot+ te gaen ende van synen pastoor een briefken te ontfangen, en dan met hetselfde te Paeschen tot een waerteecken sou ten sacrament comen; en dat op pene van lijf en goedt. En boven desen begonden pastoor en koster in elcke prochie om te gaen om 't volck te scryven; maer doer comotie en doer vele, die haer ter vlucht stelden so lieten sy 't steken; maer den lesten dach werdt tot Antwerpen een weduwe na de galghe gevuert en daer gegraven, hebbende 6 daghen in d' eerde op 't kerckhoff geleghen en daer missen en plissen over gedaen; en dat ter oorsaecken de papen bevonden, dat se van ander religie in haer leven is geweest ende 't goedt werdt prys gemaecktGa naar eindnoot(4). Ga naar margenoot+ In 't eynde deser maent dede Ducdalbe in alle quartiren alle syn Spaengiarden monsteren, daer sy laghen, alrecht oft hy nou vyanden waer verwachtende. |
|