De kroniek van Godevaert van Haecht over de troebelen van 1565 tot 1574 te Antwerpen en elders

October 1565.

Op den 2 dach October so werdt tot Antwerpen geboden dat alle backers souden moet(en) backen den gemeenten 7 pont broots voer 2 st. ende sy en backtens maer 5 pont oft nau also vele, maer doer vuel

[p. 13]

⁺ claghens, dat sy't niet doen en conden oft doer steeckpenninghen so en werdt daer niet toe gedaen. In Vlaenderen in sommighe steden om het volck te contenteren was het coren op eenen penninck geset, te weten 2 gl. en 10 st. het beste, hooger niet te vercoopen, maer min; maer op den 6 october goudt tot Antwerpen noch 3 gl.⁽²³⁾.

⁺ Item deestyt moesten voortsaen de borgers van Antwerpen met ordonnantie gaen waecken om vuel gheboefte dat in stat was en om de benautheyt die er was, vreesende oft het erm volck eenich gewelt woude aengrypen. Oock waeren tot Loven sommighe dieven gedoyt, die beleden hadden dat se met haer medegesellen noch eenen goeden roof in Antwerpen hadden meynen te doen, doer brantstichten aen d'eensyde en aen een ander syde te rooven en dan haer bij den brant te verliesen: en alle backers en brouwers was bevolen of't so quame, dat terstont voer alle werck, souden water aenbrengen na d'oude sede.

⁺ Item in dese maent quam de tydinghe overal, hoe dat in't eynde van Augustus een groote ermeye van volck en scepen, galeyen uyt Italien en Spaengien tot Malta gearriveert waeren en den Torck heeft terstond de vlucht genomen met syn volck en scepen; maer hebben hem eerst, nadat de tydinghe was ghecomen, bij 4000 mannen afghesleghen, en noch dapper ter zee vervolcht, latende voer Malta oft op't eylandt vuel ghescuts, dat sy metter haest niet en conden wech kryghen. Ende voerwaer den lande van Italien was vuel gelegen aen dit Malta want 't was⁺ gelyc den sluetel van Italien ende haer brootkiste. En om dese victorie, so vierde men tot Antwerpen op den 14 dach aen het sop van den grooten toren met vuel lanteernen en oock met tortsen aen't nieuw stathuys en dit was voer dit stathuys de eerste vieringhe.

+ Gebodt tegen de backers: 7 pont voer 2 st. maer daer was groote ooghluycking; in Vlaanderen 't coren op eenen pennick geset.

(23) Vermoedelijk een herinnering aan het gebod in dato 28 Augustus, vermeld in nota 17, betreffende het gewicht van het brood.
De hierna vernoemde schikkingen betreffende de wacht tegen de bedelaars en maatregelen in geval van brand werden den 6 Oktober gepubliceerd. Gebodboek, C, f^o 24, 27, 30.

+ Borgerwacht begint in Antwerpen voer desen winter om de dieven.

+ Hoe den Torck van Malta gedreven werdt.

+ D' eerste vieringe voer het nieuw stathuys tot Antwerpen.