Werken. Deel 2: Proza

[XV]

⁺ Neghene poente horen ten⁽²⁾ pelgherijm die verre te⁺⁺vaerne hevet. Dat eerste es dat hi omme den wech vrage.⁺Dat ander es dat ghi goede geselscap kiese. Dat derde es⁺dat hi hem hoede vore⁽³⁾ dieve. Dat vierde es dat hi hem⁺houde van overate. Dat vijfte es dat hi hem hoghe scurse⁺ende vaste gurde. Dat seste⁽⁴⁾ es, alse hi den berch ops⁺gheet, dat hi sere nicke. Dat sevende es, alse hi den berch⁺neder gha⁽⁵⁾, dat hi dan rechte ga. Dat achtende es dat⁺hi goeder liede ghebet beghere. Dat neghende es dat hi⁺gherne omme gode spreke. Alsoe eest oec met onser godliker⁺peregrinatien, daer wi dat rike gods in soeken selen ende sine gherechtecheit in volcomenen werken der minnen. Dat ierste es: ghi selt vraghen omme den wech. Dat⁺seghet hi selve: Ic ben de wech. Ay na dien dat hi de wech es, soe merket sine weghe die hi ghinc; hoe hi wrachte, Ende hoe hi berrende in caritaten van binnen,

+ xv cap^m.

(2) ten] A te.

+ 17c)

+ primus punctus

+ 2-3

+ 4

(3) vore] B van.

+ 5

+ 6

(4) seste] C sesde.

+ 7

+ 8

(5) gha] B ghaet, C gheet.

+ 9

+ in hac peregrinatione

+ quere requum et justitiam

+ ego sum via

[p. 49]

Ende in werken van doechden van buten te vrienden ende te vreemden⁽¹⁾, Ende hoert hoe hi gheboet de mensche,⁺hoe zere si minnen souden haren god van alre herten ende⁽²⁾ van alre zielen, ende⁽³⁾ van alre cracht, Ende datse dies nemmermeer en vergheten mochten⁽⁴⁾, slapende noch wakende. Nu besiet hoe hi dit selve dede, die nochtan selve god was; hoe hi al gaf ende hoe hi al levede ter rechter minnen sijns vader Ende ter caritaten der menschen. Hi wrachte met wakender caritaten, Ende hi gaf ter minnen al sijn herte ende al sine ziele Ende al sine cracht. Dit es de wech die⁽⁵⁾ jhesus wiset, Ende selve es, ende dien hi selve ghinc, Daer dat eweghe leven in leghet Ende die ghebrukenesse der waerheit sijns vader glorie. Daer na vraghet omme den wech sinen heilighen,⁺die hi ghehaelt hevet, Ende dien die hier noch bleven sijn, Ende sinen navolgheren in volmaecten⁺doechden, die hem ghevolghet sijn opten berch van hoghen levene uten diepen dale der oetmoedecheit, ende sijn op gheclommen die hoghe berghe met sterken ghelove ende met hoghen toeverlate der contemplatien der herteleker sueter minnen. Ende noch vraghet⁽⁶⁾ omme den wech, dien die bi u sijn ende dien ghi siet⁽⁷⁾⁺⁺dat sine weghen nu alre gelijcst gaen ende hem gehorsam sijn in allen arbeide van doechden. Dus volghet hem die selve die wech es, Ende hem dien ghegaen hebben, ende nu ghaen. Dat ander es, ghi selt goede geselscap kiesen.⁺

(1) te vrienden ende te vreemden] C te vreemden ende te vrienden.

+ 17d)

(2) ende] ontbreekt in C.

(3) ende] ontbreekt in A en C.

(4) en v.m.] C vergheten en moghen.

(5) die] C dien.

+ quere viam a sanctis

+ secuti sunt deum

(6) vraghet] C vraghen.

(7) siet] A sijt.

+ quere viam a viventibus

+ 18a)

+ 2^us punetus

[p. 50]

Dat es de heileghe ordene daer ghi menechs goets delachtech wert, Ende te alre vorst, metten heileghen minnaren⁺gods, daer god meest af es ghemint ende geheeert; Ende daer ghi af ghevoelt dat ghi meest niet gheholpen wart, Ende daer uwe herte meest met gheenecht ende op gheheven wert te gode, Ende diere worde ende gheselscap u meest trecken ende vorderen te gode. Mer scuwet hier in⁺sere uwe raste ende uwe onste. Ende merct nauwe van mi ende van allen menschen, daer ghi trouwe in soeket, wie si sijn daer ghi af ghebetert wert. Ende merct wat hare leven es, want diere es nu over lettel in ertrike die⁺gewareghe trouwe hebben connen. Want alle die lieden wel na willen nu van gode ende vanden menschen dat hem ghenoeghet ende dat si begheren, ochte si ontberens⁽¹⁾.⁺⁺Dat derde es, ghi selt u hueden vore dieve. Dat sijn subtile coringe van buten ende van binnen. Na dien dat men gheen ambacht connen en mach sonder meester, soe en sijt nemmer soe coene dat ghi u enech sonderlinghe wesen⁽²⁾ onderwindet sonder raet van gheesteleken vrooden.

⁺ Dat vierde es, ghi selt u hoeden van overate, dat es van aller⁽³⁾ vreemder rasten, Ende dat u ghene zake buten gode nemmermeer en ghenoeghe noch en smake vore dien male dat ghi gods gesmaket, hoe wonderleke suete⁺hi es. Ay, ghedinet ende wet altoes aldat⁽⁴⁾ iemanne iet el ghenoeghet dan god allene, dat es al overaet.

⁺ Dat vijfte es, Ghi selt u hoge scursen ende vaste gurden. Dat es van allen aerdschen vlecken ende van alre nederheit behuedet te sine, Ende soe vaste ghe-

+ cum hac societate ambulandum

+ considera in primis spiritibus

+ pauci amici

(1) ontberens] A ontkerens, B ontberens veranderd uit ontkerens.

+ 18b)

+ 3

(2) s.w.] C sonderlinghes wesens.

+ 4

(3) aller] ontbreekt in C.

+ hec est etc. epula

(4) aldat] B dat.

+ 5

[p. 51]

gordet⁽¹⁾ te sine metter minnen bande die god es, dat ghi u selven niewerinc⁽²⁾ el in sinken laet.

Dat seste es, alse ghi den berch op gaet, dat ghi⁺⁺sere nicken selt, dat es danken in al die pinen die⁺u toe comen omme⁽³⁾ der minnen, Ende dat ghi u van al uwer herten oetmoedeghen selt, al mochti allene alle die doechden werken⁽⁴⁾, die alle menschen moghen die leven, dat u al cleine dunken soude ende al niet ieghen die groetheit gods Ende ieghen de scout die ghi gode sculdich sijt in dienste ende in minnen. Dat sevende es, alse ghi den berch neder ghaet, seldi⁺rechte gaen, Dat es, al moeti biwilen sinken int nemen uwer nodorft ende int ghevoelen der behoeften uwes lichamen, nochtan seldi uwe begherte op houden te gode metten heilighen die hoge⁽⁵⁾ leveden, ende seiden al onse wandelinge es inden hemel. Dat achtende es⁽⁶⁾, Ghi selt goeder liede ghebet begheren.⁺Dat es, ghi selt van allen heilighen ende van allen menschen begheren ghevordert⁽⁷⁾ te sine ten oversten wille gods, Ende selt alle dinc laten omme met hem⁽⁸⁾ een te sine in gode.⁺

Dat neghende es, Ghi seltg herne omme gode spreken.⁺Dat es een teken van minnen, dat lievens⁽⁹⁾ name suete⁺⁺es. Daer af spreect sente baernaert: Jhesus es honich⁽¹⁰⁾

(1) ghegordet] A ghegradet.

(2) niewerine] C yewerinc.

+ 6

+ 18c)

+ laudemus

(3) omme] ontbreekt in A en C, in B door een later hand op den rand bijgevoegd.

(4) die d.w.] B die werken doen van doechden.

+ 7

(5) hoge] in A door een later hand op den rand bijgevoegd.

(6) es] ontbreekt in A.

+ 8

(7) ghevordert] A ghovordert.

(8) met hem] in C door een later hand op den rand bijgevoegd.

+ omnia relinquepropter

+ 9

(9) lievens] A lievens veranderd uit livens, B en C lieves.

+ nomen amati dulcc

+ 18d)

(10) honich] C honoch.

[p. 52]

⁺inden mont. Het es over suete om lief te sprekene, Ende het⁽¹⁾ beruert⁽²⁾ de minne over zere, Ende het vlietecht⁺de werke. Nu mane ic u bider heiligher minnen Gods, dat ghi scone ende suverleke uwe peregrinatie doet sonder vernoyen Ende sonder swaren van eenwillecheden, in⁺sueten vredeliken blide gheeste. Ende dore wandelt soe gherecht ende soe puer ende soe berrende dit ellende, dat ghi gode u lief vindet ten inde. Dies onne⁽³⁾ hi u selve ende sine heilighe minne.

+ b. loqui de domino

(1) het] C hi.

(2) beruert] A b^eruert (er door een later hand tusschengevoegd).

+ nota

+ in spiritu dulci

(3) onne] C hulpe.