Werken. Deel 2: Proza

[XIV]

⁺ God si u groete ende ewelike minne, Ende gheve u wijs leven ende die egregie⁽³⁾ doghet, daer ghi siere heiligher minnen ghenoech met doet. Daer omme werct alle uren sonder sparen. Sijt altoes erenst in oetmoedecheiden Ende dient wiselike. God si⁽⁴⁾ u hulpe ende uwe troest⁺in alle uwen wesene, Ende lere u die gherechte doghet daer men der minnen meest eren ende rechts met doet. God moete u leren die bequame enecheit die hi sinen vader gaf, doe hi hem enechleke mensche levede ende puer. Ende hi lere u die heilighe enecheit die hi leerde ende ordineerde sinen heilighen vrienden, Die dore de minne van gode alle vreemde troeste begaven. Ende hi moete u doen kinnen met waerheiden ende met werken de lieve suete enecheit die hi noch sinen lieven vrienden doet⁽⁵⁾ bekinnen, die⁽⁶⁾ hem boven alle dinc te siere heiligher sueter minnen voeghen. Siet dat ghi nuwe wert ende⁺versch sonder moede ende ghedinct der hoegher wesene

+ xiiij.

(3) egregie] sic A, maar op den rand eigene met verwijzing tusschen die en egregie, B eyghene, C egie.

(4) si] in C door een later hand tusschengevoegd.

+ optat ei

(5) doet] C doot.

(6) die] A den.

+ 17a)

[p. 47]

vander eweliker caritaten, Wat seden sinte pauwels⁺seghet, dat si hevet, wat si al es, ende⁽¹⁾ wat si al vermach ende fondeerter u selven inne. Dat moet emmer sijn, seldi gode leven. Want watmen dade buten caritaten, dat ware el niet. Hier omme haest u te vervolghene caritate⁺met crachte van vieregher begherten der gherechter minnen. Te deerre⁽²⁾ caritaten sijt wacker ende erenst inder peregrinatien des. levens, dit te voldoene ende dan te comene in dat ghebruken inder minnen lant daer caritate ewelike duren sal. Caritate dat es sculdege oetmoedecheit.⁺Want die dat rike vander minnen gods van hem niet gheoefent en weet, hi moet hem oetmoedeghen onder de moghende cracht gods. Ay dat es wel recht die sinen lieve allene es heimelec, dat hem sijn lief weder heimelec⁺si. Alsoe die bruud seit inde cantiken: Mijn lief mi ende ic hem. Ay wien soudemen el yet⁽³⁾ sijn dan allene den lieve? Want al dat yement anderen doet dan lief⁺⁺lieve, dat es herde vremde. Mer van lieve eest allene suete ende bequame in allen manieren. Wildi dese volmaecheyt⁺bekinnen, soe moeti te alre eerst u selven leren⁺bekinnen⁽⁴⁾ In sake, In wille, In onwille, In seden, In cognoscere minnen, In haten, In trouwen, In ontrouwen, In⁽⁵⁾ allen dinghen die u⁽⁶⁾ ontmoeten. Ghi selt u proeven hoe ghi⁺verdragen moghet al dat u mescomt, Ende hoe ghi ontberen moghet al⁽⁷⁾ al dat ghi lief hebt. Dat es oec de meeste mesquame die eene ionghe herte doghen mach,

+ fundamentum caritatis

(1) ende] ontbreekt in A.

+ extra caritate nihil bene

(2) deerre] B en C derre.

+ caritas est

+ dilectus meus mihi si familiaris

(3) el yet] C yet el.

+ secmt^us non accep^tum

+ 17b)

+ ab amiço omnia dulcia sunt

+ passio ad perfectionem pertinet

(4) l.b.] B b.l., C leren kennen.

(5) in] C Ende in.

(6) u] in C door een later hand tusschengevoegd.

+ in adversis patiere etc.

(7) al] B alle, ontbreekt in C.

[p. 48]

dies te onberne dat si gherne name. Ende proeft u selven⁺in al dat u wel becomt, hoe ghijt hanteert, ende hoe ghesinnech Ende hoe ghemate dat ghiere ane sijt. In al dien⁺dat u ontmoet, houdet u effenne, In rasten, In pinen.⁺Vroedelike beziet altoes de werke ons heren; daer ane seldi volmaectheit leren. Hier omme steet wel, dat elc mensche de gratie besie⁽¹⁾ ende dat goet gods wijseleke ende vroedeleke. Want god hevet den mensche ghegheven scone redene, die den mensche in allen weghen leert Ende in allen werken licht; woude hare de mensche volghen, soe en worde hi nemmermeer bedroghen.

+ in omnibus sensatus

+ in omnibus tranquillus

+ visus

(1) de g.b.] C besie die gracie.