Brieven

Regelnummers proza verbergen

[p. 71]

tekstkritische noten

Zevende brief

1 A groete 3 danke; ondanke 4 alle B zaken 5 hen 6 A list 7 A alle; ghelike 8 B gen. 9 A de s. B de z. B gen. 10 B ne B behort; alle

Bestemming en inhoud.

De toespraak lieve, (1), soete Minne (14) veronderstelt een jonge godgewijde.

Het is niet meer dan een briefje; waarvan de grondgedachte is: men moet Minne met Minne zelf aandurven; tegenover haar geweld, zette men geweld. tegenover haar list, zette men list, enz.

Invloed.

Mande heeft het weggelaten; 't heeft ook slechts, maar dan vooral, belang als krachtige opwekking, en als voorbeeld van homoeopathische zielzorg.

^†

1 Ay ic gruete v, lieue, metter minnen / die god es,^*1-13 2 ende met dat ic ben ende dat god yet es. Ende 3 ic dancke v dat ghi sijt, Ende ic ontdancke v dat 4 ghi niet en sijt. Ay lieue, alle [n] saken || sal men met^* 5 hem seluen soeken: Cracht met crachte, liste met 6 liste, Rike met rike, Minne met Minnen, Al met 7 allen, Ende emmer gheliken met gheliken: dat 8 mach hem ghenoeghen ende anders niet. Minne 9 dat es die sake allene die ons mach ghenoech 10 doen ende el en ghene; die behoert ons allen vren 11 Met nuwen storme te bestane, Met alre cracht,

† [margenoten bij de regels:]
7 querere debemus 9 amor sufficiens

* .vj. cap^m

1-13 1 Vreemde groet; vgl. XII; 2 met de liefde die ik ben, zoover ik die bezit en ben, en dat derhalve eenigszins (yet) God zelf is: eenigszins; met wat ik ben (aan Minne) en wat (dus in mij) God eenigszins is; zulke geheimzinnige groeten zijn ontstaan onder den invloed der zich in zulke subtiliteiten vermeiende hoofsche poëzie. 3 Ik verheug mij over (ik feliciteer u om) wat gij zijt (in de Minne); ik bedroef mij (feliciteer u niet) om wat u nog ontbreekt. 4 Volgt een tamelijk zonderlinge ontwikkeling, waarvan de hoofdbedoeling schijnt te zijn, dat men de Minne, die immers alles is, met alles moet aandurven: haar geweld met geweld, haar list met list; enz. 8 hem het ghelike waarschijnlijk; ghenoeghen is dan: toereikend zijn, laten; of gaat de gedachte feitelijk naar den Beminde? 9 ghenoech doen is: kan ons verzadigen, ons voldoening geven; datgene dus waarnaar wij alleen moeten streven, wat wij moeten soeken; daarom moeten wij ze aandurven: haar geweld met geweld, haar list met list, enz. 13 met al met een met alles te gelijk; lieves schijnt wel Jezus, de Beminde, te zijn; dan is ghebruken niet zalig zijn, maar alleen: omgaan, nl.: zoo gaat men om, zoo moet men omgaan, met den Beminde; dat is de ware Minne-beoefening.

* 27 c.

[p. 72]

^†

12 Met alre list, Met allen riken, Met alre minnen, 13^* Met al met een, dat es lieues ghebruken/.

14 Ay soete minne, onser minne en verghet niet te^14-20 15 pleghene met nuwen werken, ende laetse werken, 16 al en moghen wiere niet ghebruken met ghenoech- 17^* ten. Si es haer seluen ghenoech, al ghebreecse 18 ons van buten. Minne loent altoes, al comt si 19 dicke spade. Die hare al dat sine gheuet, hi sal 20 haer al hebben, wien lief wien leet/

† [margenoten bij de regels:]
18 premiat amor

* XIIIJ-a.

14-20 16 ghebruken met ghenoechten schijnt te staan tegenover het eenvoudige ghebruken; vandaar juist: met voldoening; is dit: met vreugde; of tot onze voldoening? 17 M. es haer selven ghenoech: zij heeft aan zich zelf alle voldoening: alle verzadiging, al.. buten al laat ze ons in gebreke van Haar, ons, die buiten Haar zijn; liever: in haar uitwendige openbaringen (van vertroosting, enz.) 18-19 meermalen in de Brieven en de Str. Ged. weerkeerende gedachte. 20 wien lief wien leet ik versta: of (zulk een schikking) iemand lief of leed moge zijn. Of eenvoudig: tot lief van den eenen en tot leed van den anderen; nl. tot zijn lief en tot leed van hen die de Minne bestrijden.

* 10 c.

12 rike 13 B Met een Dat... (M verbet. uit m) 14 suete 15 C e.l.w.i.r. bijgev. 16 moghe B gen.
17 A hare gen. A ghebrechtse B ghebrecse 19 B geu. 20 hare