De beschaving

verantwoording

gebruikt exemplaar

exemplaar universiteitsbibliotheek Leiden, signatuur: 1296 B 34

 

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van De beschaving van J.P. Guépin uit 1983.

 

redactionele ingrepen

p. 429: de nootverwijzing van noot 7 komt in de tekst abusievelijk twee maal voor. De eerste nootverwijzing is door de redactie verwijderd.

p. 477: noot 1 heeft in de tekst geen nootverwijzing en is door de redactie geplaatst.

p. 525-575: de noten op deze pagina's zijn in de lopende tekst geplaatst. De betreffende pagina's zijn hierdoor komen te vervallen.

 

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (p. 2, 24, 146, 148, 250, 252, 324, 396, 398 en 576) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

 

[pagina 1]

DE BESCHAVING

 

[pagina 3]

J.P. GUÉPIN

DE BESCHAVING

Dialectiek

Politiek

De taal der hartstochten

De mening van de ander

Het bloedig fundament van de beschaving

1983 uitgeverij bert bakker amsterdam

 

[pagina 4]

© 1982 J.P. Guépin

Omslagontwerp Rudo Hartman

Typografie Marjan Gerritse

Deze uitgave kwam mede tot stand dankzij subsidie van het ministerie van crm

isbn 90 6019 952 9

 

[pagina 5]

Inhoud

	Inleiding
	Hoofdstuk I dialectiek
1	Het panretorisch standpunt 25
2	Debat tegenover oorlog 27
3	Fatsoenlijke retorica en de spelregels van het debat 30
4	Waarheid als produkt van concurrentie van meningen 32
5	Retorica en scepsis 36
6	De retorica als tak van de dialectica 46
7	Inventio 51
8	Het didactisch nut van de topica 62
9	Analyse met behulp van topoi in de beroepspraktijk, inductie in het wetenschappelijk onderzoek 67
10	Het nut van inventio en logica 72
11	Ars en hiërarchische indeling: didactisch nut 78
12	Ware classificaties zijn historisch verantwoord 82
13	Het nadeel en het nut van hiërarchieën 84
14	De afbraak van de begrippenpiramide 94
15	Definitie tegenover duiding 96
16	Analogie 100
17	Pragmatische hiërarchieën 104
18	Wisseling van onderwerp en onuitsprekelijke waarheden 106
19	Trapsgewijze dialectiek 112
20	Trapsgewijze vooruitgang in de wetenschap 119
21	Overkoepelend paradigma 123
22	Symbolen en indices 124
23	Diagnose op grond van uiterlijke kenmerken 129
24	Onbekende principes 130
25	Onbekende oorzaken bij Freud 133
26	Onbekende oorzaken bij de structuralisten en in de taalwetenschap 136
27	De wetmatige gang van de geschiedenis 139
28	Oneens of eens op grond van indices 142

 

 

[pagina 6]

	Hoofdstuk II politiek
1	Inleiding: retorica als kunst van het lange betoog 149
2	Standpunt en metastandpunt 155
3	Het belang van conventies 157
4	Oorlog en krijgslist 162
5	Terrorisme en democratie 168
6	Provocatie 173
7	Stuitend gejammer 182
8	Conventie en rol 184
9	Conventies van het debat 189
10	Concurrentie van meningen 191
11	Inspraak is je zin niet krijgen 195
12	Concurrentie van meningen over goederen 197
13	Kleinschaligheid en privé-initiatief 203
14	Tevredenheid 204
15	De onzichtbare hand en het wespennest 206
16	De juichkreet 210
17	De rechterrol, verlangen en afkeer 212
18	Overheid en algemeen belang 216
19	Rechterrol en imperialisme 218
20	Gedeelde regels 220
21	Ontveinzing en ontmaskering van eigen belang 225
22	Liefde 230
23	Wraak 235
24	Naastenliefde en tolerantie 239
	Hoofdstuk III de taal der hartstochten
1	Cultuur tegenover natuur 253
2	Elocutio 256
3	Bedoelde stijl en verraden stijl 260
4	Linkerhelft en rechterhelft 262
5	Bewust, onbewust en niet-bewust 263
6	Elke ars expliciteert gebrekkig 267
7	De taak van de kunstenaar 269
8	Inleven en meeleven 272
9	Oprechtheid en rol 277
10	Kunstmatige emoties 281
11	Het demonstratieve genre en literatuur 283

 

 

[pagina 7]

12	De pronkredevoering 289
13	Retorica en poëtica 293
14	Retorische poëzie 298
15	Het verval van de poëzie 302
16	Retorica en oprechtheid 305
17	Otium 308
18	Vrede en wellust 310
19	Imperiale cultuurpolitiek 318
20	Onnavolgbaar hofleven, navolgbare zelfgenoegzaamheid 319
	Hoofdstuk IV de mening van de ander
1	Inleiding 327
2	De leerbaarheid van literatuur 334
3	Duiding tegenover interpretatie 341
4	Verwijzing en kritiek 347
5	Mensenwerk 352
6	Een onbeperkte opvatting van interpretatie 354
7	Allegorie 362
8	Filologie 365
9	Juridische applicatio 370
10	Geschiedenis van de filosofie 372
11	Begrijpen en gegrepen worden 375
12	Het begrijpen van de ander 377
13	Een schrijver beter begrijpen dan hij zich zelf begrepen heeft 381
14	Het ongezegde 386
15	Interpretatie als zingeving 391
	Hoofdstuk V het bloedig fundament van de beschaving
1	Mens en dier 399
2	Dialectische verzoening 404
3	De invloed van theologie 407
4	Comparatisme 411
5	Meuli's oermedelijden 415
6	Burkerts genetische verklaring 420
7	Moord en offer in de tragedie 423
8	Het offersysteem 430

 

 

[pagina 8]

9	Oogstoffers in Eleusis 434
10	Misdaad en straf in reinigingsceremonieën 438
11	Aan de ene kant van de misdaad, aan de andere straf 442
12	Het ritueel lijkt een herhaling van een oorspronkelijke misdaad 444
13	Bouphonia als allegorie van de instelling van het moord-proces 447
14	Onthouding van bezield voedsel door ritueel slachten 451
15	De IJzeren Periode voor de zondvloed 454
16	Epimenides 460
17	Onomacritus 466
18	Zuntz, een intermezzo 470
19	Het Orphisch aition 473
20	De Freudiaans catharsis 477
21	De Orphische catharsis 478
22	Het koken en roosteren van baby's 480
23	De Dionysische jacht 483
24	Het mytisch systeem 486
	Index 491
	Noten 525