| |
| |
| |
Ron Pirson
(*Hoensbroek, 11 mei 1963 - † Arnhem 2 mei 2006)
Ron (Roland Willem Jozef) Pirson was publicist en universitair docent Exegese van het Oude Testament aan de Faculteit Theogie en Religiewetenschappen te Tilburg, toen hij vrij onverwacht op jeugdige leeftijd van 42 jaar in Arnhem overleed. Hij is in de Ligtenbergstraat in Centrum/Zuid geboren, bezocht de O.L. Vrouweschool en ging vervolgens in 1975 naar het VWO op het St. Janscollege in Hoensbroek. Aansluitend heeft hij enige tijd Engels gestudeerd op een lerarenopleiding, aanvankelijk in Sittard en later in Tilburg aan het toenmalige Moller Instituut. Daar ging, in het kader van zijn tweede vak, al snel zijn belangstelling uit naar de theologie. Hij stapte in 1985 over naar wat toen nog de Theologische Faculteit Tilburg heette, waar hij de zesjarige klassieke studierichting doorliep. Beginjaren 90 was hij een paar jaar werkzaam als redacteur bij de Katholieke Bijbel Stichting en als zodanig betrokken bij de totstandkoming van de geheel herziene uitgave van de Willibrordvertaling van het Nieuwe Testament.
Vanaf 1994 was hij redactiesecretaris van Schrift, een populair-wetenschappelijk tijdschrift over de Bijbel, dat inzicht verschaft in de achtergronden van de Bijbel als historisch boek, als literair werk en als spirituele inspiratiebron. Naast het redactiewerk heeft hij zelf menig artikel over exegetische onderwerpen bijgedragen aan dit tijdschrift. Na zijn doctoraalexamen in 1994 trad Ron Pirson op de Theologische Faculteit Tilburg in dienst als assistent in opleiding, belast met onderzoek naar de invloed van de Hebreeuwse taal op bijbelse verhalen. Onder leiding van prof. Ellen van Wolde schreef hij een proefschrift onder de titel: The Lord of the Dreams over de Jozefcyclus in Genesis 37-50, waarop hij in 1999 promoveerde. Een deel van deze dissertatie verscheen in 2002 in een bewerkte en uitgebreide versie in een prestigieuze Engelse reeks. Een
| |
| |
bewerking voor een breder publiek publiceerde hij in 2001 onder de titel De dromer van Hebron. Hij was toen al in dienst van de theologische faculteit als universitair docent. Naast de voornaamste resultaten van zijn promotieonderzoek heeft hij in De dromer van Hebron ook diverse nieuwe onderdelen toegevoegd. Het bekende verhaal van Jozef en zijn broers wordt vanuit een heel andere dan de gebruikelijke invalshoek bekeken.
Hij slaagt er onder meer in flink te tornen aan het traditionele beeld van Jozef als wijze, vrome en rechtvaardige zoon, en laat zien dat ook het beeld van de onaangename broers, die Jozef uit jaloezie in de put gooien en verkopen, bijstelling behoeft.
In zijn functie van universitair docent nam hij veel van het oudtestamentisch onderwijs voor zijn rekening. Ook heeft hij vanaf 1998 jarenlang colleges gegeven aan de priesteropleiding Bovendonk in Hoeven. Ron Pirson had de gave om helder en enthousiasmerend te spreken, voor een breed, niet-theologisch geschoold publiek, zoals bleek uit de vele colleges die hij op de open dagen van de faculteit verzorgde. Tegelijk ontwikkelde hij zich verder als theologisch onderzoeker, die regelmatig bijdragen leverde aan internationale congressen.
Opvallend is dat hij tegelijk gold als een specialist op het terrein van Tolkien. De trilogie The Lord of the Rings boeide hem al op de middelbare school. De titel van zijn proefschrift is een duidelijke verwijzing naar dit bekende werk.
Ron Pirson was erg actief binnen het Tolkien Genootschap Unquendor: ook hier nam hij voor diverse uitgaven de taak van redacteur op zich. Hij publiceerde regelmatig artikelen over Tolkien, waarbij hij onder meer allerhande taalkundige, culturele en theologische aspecten betrok. Op de theologische faculteit was hij een duidelijke exponent van de jongere garde. Hij had een uitgesproken belangstelling voor religie als een cultureel verschijnsel en verrichtte pionierswerk waar het ging om een taalkundige en literaire benadering van de Bijbel.
Als universitair docent was hij medeorganisator van een studiereis naar Malawi in oktober 2005. Hij was toen al een tijdje actief voor de stichting Het Goede Doel in Tilburg, die gericht is op rechtstreekse en kleinschalige ontwikkelinghulp aan de armste bevolkingsgroepen in Malawi. Vlak voor vertrek moest hij afhaken vanwege wat korte tijd later een ongeneeslijke ziekte bleek te zijn. Desondanks heeft hij zich ook
| |
| |
daarna nog ingezet voor het noodhulpproject dat tussen november 2005 en april 2006 in Malawi werd uitgevoerd.
Zijn laatste publicatie verscheen eind 2005 bij de Katholieke Bijbelstichting: Belichting van het bijbelboek Genesis. Hierin gaat hij op spitse, spirituele en soms humoristische wijze de lezer voor in een zorgvuldige literaire uitleg van Genesis, een hoogtepunt van bijbelse vertelkunst en een van de klassiekers uit de wereldliteratuur, waarin de ‘verwekking’ van hemel en aarde en van de mensheid, en van de wording van Israël binnen die mensheid wordt verhaald. Hij gaat uit van de tekst zoals die er ligt, waarbij hij laat zien wat er staat, én wat er niet staat. Hiermee helpt hij een aantal foute vooronderstellingen uit de wereld, laat inzichten oplichten die vaak verrassend en nieuw zijn en laat zien hoe aparte tekstdelen functioneren in de context. Het boek is geen verzameling opmerkingen bij de deelverhalen, maar de samenhang van heel Genesis staat centraal. Zoals een recensent opmerkte, zijn schrijfstijl maakt dat het commentaar zélf leest als een vertelling.
WERKEN: De koning van het ivoren paleis. Over 1 Koningen 21. Doctoraal scriptie (1994). Van zijn proefschrift over het verhaal van de zonen van Jacob, verscheen een populair- wetenschappelijke uitgave: De dromer van Hebron. Een herlezing van het verhaal van Jozef en zijn broers (Ten Have, 2001) en een wetenschappelijke uitgave: The Lord of the Dreams. A Literary and Semantic Study of Genesis 37-50 (Sheffield Academie Press, 2002); Belichting van het bijbelboek Genesis (Den Bosch, Katholieke Bijbelstichting, 2005, 384 p.)
ANDERE PUBLICATIES: Eddy Wally. Samen met Noël Ummels: Getallenspel. De Droom-Paren in Genesis 37-50. In: Stripschrift, december 1990; Over leven in ballingschap, overleven na de Babylonische Ballingschap. In: Over Spel, 2000. Saul in Oxjord. In: Over Leven, 2002; Een fraaie garderobe. In: Schrift 28, 1996 nr. 165, 85-88. De renovatie van de tempel volgens Haggai. In: Schrift 29, 1997 nr. 173, 154-156; Een andere kant van Jakob. In: Schrift 30, 1998 nr. 175, 7-8; Een bijl op het water. In: Schrift 30, 1998 nr. 177, 82-84; De kaak-slag bij Lechi. In: Schrift 31, 1999 nr. 185, 144-146; De tien geboden binnenstebuiten. In: Schrift 31, 1999 nr. 186, 169-172; Jozef tussen Israël en Egypte, thema-aflevering. Getallenspel. De droom-paren in Genesis 37-50. In: H. Beck e.a. (red.), Over spel. Theologie als drama en illusie, Leende: Damon 2000, 97-115; In: Schrift 32, 2000 nr. 188, 34-61; Leeftijden in Genesis. In: Schrift 32, 2000 nr. 189, 74-77; De sprekende ezelin. In: Schrift 33, 2001 nr. 195, 72-74; Leviticus en de Tora. In: Schrift 33, 2001 nr. 196, 95-99; Laten wij gewassen maken. In: Ex Umbris 2, 2001 nr. 2, 15-18; The Sun, the Moon and Eleven Stars. In: A. Wénin (ed.), Studies in the Book of Genesis, (Bibliotheca Ephemeridum Theologicarum Lovaniensum 155), Leuven: Peeters 2001; Over leven in ballingschap. Overleven na de Ballingschap. In: H. Beck / W. Weren, Over leven. Leven en overleven in lagen, Budel: Damon 2002, 46-67; Saul in Oxford. In: Schrift 34, 2002 nr. 199, 12-17; Introduction. In: R. Pirson (ed.). 2001: A Tolkien Odyssey. Proceedings of Unquendor's Fourth Lustrum Conference,
Brielle, The Netherlands, 9 June 2001, Leiden 2002, 5-6; Het boek Prediker: Salomo en Qohelet. In: Schrift 199, 2002; Dat smaakt naar meer. Over het slot van Genesis. In: Schrift 201, 2002; De CV van het Kerstkind.
| |
| |
In: Eredienstvaardig, 18 december 2002, nr. 6, 225; Dat smaakt naar meer. Over het slot van Genesis. Genesis en Exodus 1-18. In: J. Fokkelman en W. Weren (red.), De Bijbel literair. Opbouw en gedachtengang van de bijbelse geschriften en hun onderlinge relaties, Zoetmeer: Meinema, 2003, 61-87; God in Middle-earth? In: B. Verstappen e.a., Vreemde verhalen, goed nieuws? Over Harry Potter en andere helden, Nijmegen: Valkhof Pers 2003, 94-111; In: Schrift 35 (2003) nr. 208, 107-110; ‘Lig met mij’ - de verleiding van Genesis 39, In Interpretatie 6, september 2003, 7-9; De dood van Saul (1 Samuël 31 en 2 Samuël) 1 In: Schrift 208, 2003; Goddelijke interventie in het Universum van Tolkien. In: Schrift 209, 2003; De dood van Saul. In: Schrift 35, 2003 nr. 209, 157-160;
The Twofold Message of Potiphar's Wife. In: Scandinavian Journal of the Old Testament, 18, 2004, vol 2, 249-260; Review of W.L. Humphreys, The Character of God in the Book of Genesis. A Narrative Approach. In: Biblical Interpretation, 12, 2004 vol. 4, 408-410. Oordeel. Sefanja. In: F.A. Maas, J. Maas, K. Spronk (red.), De Bijbel Spiritueel. Bronnen van geestelijk leven in de bijbelse geschriften, Zoetermeer/Kapellen: Meinema/Pelckmans, 2004, 495-502; De eeuwige superheld. In: Concilium 2004. De God van Job. Jobs vragen in de moderne wereld. Samen met Noël Ummels; Het demonische in The Lord of the Rings’. In: L. Jansen en N. Oudejans (red.), Idolen en demonen. Gelegenheidsbundel Dag van de Filosofie 2004, Tilburg: Universiteit van Tilburg 2004, 188-199; Two Rings to corrupt them all? In: R. Pirson (ed.), Lembas-extra 2004, Leiden: de Tolkienwinkel 2004, 110-122; Divine Interventions in Tolkien's Universe. In: Concilium, International Journal for Theology: Job's God (2004/4), 93-102. Van Middle-earth naar Galilea en weer terug. In: Harald van Veghel (red.), Wetenschap en literatuur in discussie, Budel: Damon 2005 (in druk); Bericht uit de literaire salon. In: Schrift 228, 2006. Van Middle-earth naar Galilea en weer terug. In: Wetenschap en literatuur in discussie 2006.
LITERATUUR: Verlaten in de nacht. In: De Bazuin, 29 mei 1996; Vrolijk zijn. In: De Bazuin, 22 november 1996; Pessimisme kenmerkt The Lord of the Rings. Welk boek gaat niet over goed en kwaad. In: NRC Dagblad, 25 maart 2002; LEMBAS EXTRA. Dedicated to Ron Pirson (1963-2006). God in Middle-earth? Proceedings of the Unquendor. Lustrum Tolkien-Genootschap, Baarlo 9-11 juni 2006; Order, please. In: Durante Magazine, 2007.
|
|