Hoensbroekse schrijvers en dichters. Biografische en bibliografische gegevens van negentwintig auteurs

[p. 91]

Ben van Melick

(* Hoensbroek 17 februari 1947)

Na de St. Petrusschool en de HBS St. Jan in Hoensbroek ging Ben van Melick naar de pedagogische academie in Heerlen waar hij in 1970 de hoofdakte/onderwijzersakte haalde. Na eerst afwisselend voor de klas te hebben gestaan koos hij in 1974 definitief voor het onderwijs en ging lesgeven aan de Henricusmavo in Heerlen. Daarna studeerde hij 's avonds geschiedenis en MO-A Nederlands. Na zes jaar les te hebben gegeven vertrok hij naar Amsterdam om zich hier bij de Universiteit in te laten schrijven als student bij de faculteit Nederlands en Algemene Literatuurwetenschap. In 1983 slaagde en promoveerde hij cum laude met en op zijn doctoraalscriptie: Elias of het gevecht met de nachtegalen: kruispunt in een net van intertekstuele relaties? Na zijn doctoraal ging hij aan het werk als leraar Nederlands aan het Bernardinuscollege in Heerlen en het Antonius Doctor College in Kerkrade. Deze drukke banen dwongen hem min of meer zijn studie Algemene literatuurwetenschap in Amsterdam af te breken, waarna hij fulltime in dienst kwam bij het Bernardinuscollege. In 1984 trad hij voor het eerst naar voren op literair gebied met een bijdrage aan het blad Literatuur over R.E.M. Marres' De vertelsituatie en de hoofdmotieven in de Anton Wachtercyclus van S. Vestdijk. Daarna volgden ook bijdragen aan De Gids, Levende Talen, Parmentier en De Parelduiker, Ben van Melick was zeer geïnteresseerd in Limburgse literatuur. Wiel Kusters vroeg hem hierover een bijdrage te leveren voor het boek Het nieuwe Limburg (1990). Dat deed hij met: Inhaalmanoeuvres 25 jaar literatuur. Waarna hij voor wat de Limburgse literatuur betreft tot deze conclusie komt: ‘Wat uit Limburg komt is vanaf de jaren '80 kwantitatief, kwalitatief en in zijn gevarieerdheid een volwaardig bestanddeel van de Nederlandse literatuur.’

Ben van Melick is jarenlang uitgever geweest van het eenmanstijdschrift Quality Meat, samen met kunstenaar Joseph Quaedackers uit

[p. 92]

Hoensbroek. De titel van het tijdschrift bevat niet alleen de initialen van de achternaam van beiden, voor wat de schrijver betreft verwijzen de hoofdletters Q en M tevens naar de kwaliteit van het vlees van de bekende slagersfamilie Van Melick in Hoensbroek. In het blad besprak hij het werk van verschillende Limburgse schrijvers en constateerde hij nieuwe ontwikkelingen, waarbij zijn plaatsgenoot Pé Hawinkels een ruime plaats innam met een compleet nummer aan hem gewijd. Met Quality Meat trok hij de aandacht van de cultuurredactie van Omroep Limburg, die hem vroeg recensent/columnist te worden voor het cultuurprogramma De Onderstroom, wat hij met een onderbreking van twee jaren deed van 1992 tot 2009.

In de jaren'90 was hij tevens verbonden aan Galerie Signe in Heerlen, waar hij onder meer in de bladen De Verloren Zaak en Signe-bericht over beeldende kunst en literatuur schreef. Verder initieerde hij en werkte hij mee aan de bundels: Als ik dan ga. Documentatie Jacques Kersten (1992) en Jon Erkens. Actor in de Mijnstreek 1946-1990. (1995). Hij bewerkte boeken als Stille dagen in Maastricht van Willem K. Coumans. Portret van een landschap. Gedichten 1953-1997 van Leo Herberghs (samen met Yolanda Bloemen en Wiel Kusters) en Dood is goed (2003) van Ger Bertolet en George Meijers. Met Schrijven als daad van liefde. Over het werk van Pé Hawinkels (1990) won hij een essaywedstrijd over de poëzie van Pé Hawinkels. De kroon op zijn werk betreffende Limburg is Maar er is meer... uit 1999, dat hij samen schreef met Hans op de Coul en Ine Sijben. Sinds 2008 is hij actief bij uitgeverij Huis Clos en organiseert hij literaire manifestaties onder de naam Bindels & Van Melick, zoals Dag van de Brief (2009) in Maastricht en Paul van Ostayen in Berlijn (Schunck* 2009). Daarnaast geeft hij lezingen over literaire onderwerpen.

WERKEN: Elias of het gevecht met de nachtegalen: kruispunt in een net van intertekstuele relaties? Deel 1. Onderzoek naar een structuralistische, semiotische en intertekstuele theorie en metbode als alternatief voor de in wetenschap en kritiek gangbare praktijk om de veronderstelde relaties tusssen ‘Elias of het gevecht met de nachtegalen’ van Maurice Gilliams, ‘Die Aufzeichnungen des Malte Laurids Brigge’ van Rainer Maria Rilke, ‘Le grand Meaulnes’ van Alain-Fournier en ‘Niels Lyhne’ van Jens Peter Jacobsen te beschrijven en te verklaren. (178 pp) Deel 2. Noten, bijlagen en bibliografie. (96 pp) (Amsterdam 1983). Schrijven als daad van liefde. Over het werk van Pé Hawinkels (1990); Frits van der Zander/Schilder (1995); Joseph Quaedackers' Koparchief (1997); Maar er is meer... Poëzie van Limburgs in de twintigste eeuw (1999, samen met Hans op de Coul en Ine Sijben); Uitgestelde vernieuwing. Henri Ritzen, schilder (2001); Werktitel: Piet Gerards, grafisch ontwerper (2003). Han Bennink. Cover art for ICP and other labels (2008).
FICTIE EN ANDERE PUBLICATIES: Nooit meerget gebeurd. In: n PLAT-eweg (1998); Blauw handdeuk. In: Mien koel (2000)

[p. 93]

LITERATUUR: Adri Gorissen: Grasduinen in Limburgse poëzie. In: Dagblad De Limburger, 17 december 1999; Peter Janssen: Balans van 25 jaar literatuur Limburg. In: Dagblad voor Noord-Limburg, 3 januari 1991; Peter Janssen: Don Quichot en terriër. In Dagblad voor Noord-Limburg, 25 november 1993; Rob Molin: Honderd jaar poëzie in Limburg. In: Limburgs Dagblad, 15 december 1999; Wido Smeets: Bij Piet Gerards is elke versiering taboe. In: Dagblad de Limburger, 6 november 2003. Adri Gorissen: Limburgs Literatuur LEXICON, 268-270 (2007); Adri Gorissen: Huis Clos: fraai fonds. In: Dagblad De Limburger, 22 december 2009.