Hoensbroekse schrijvers en dichters. Biografische en bibliografische gegevens van negentwintig auteurs

[p. 51]

Pé Hawinkels

(* Hoensbroek 29 september 1942 - † Nijmegen 16 augustus 1977)

Gebruikte als pseudoniem: CASPER BERNALIS en HANNA H.H. PLOTSKI. Een veelzijdige schrijver van een klein oeuvre, die vooral naam maakte als vertaler van boeken van Thomas Mann, Friedrich Nietsche en Herman Hesse. Schreef daarnaast verschillende toneelstukken. Pé was de jongste in een mijnwerkersgezin van 6 kinderen. Zijn vader was machinist in een elektrische centrale van Staatsmijn Emma en de familie woonde in de Mgr. Lebouillestraat. Hij bezocht de St. Petrusschool in Hoensbroek. Op het Bernardinuscollege in Heerlen deed hij eindexamen gymnasium, waar hij cum laude slaagde. In 1960 ging hij naar Nijmegen waar hij aan de Katholieke Universiteit klassieke talen ging studeren en waar hij een grote rol speelde in het studentenleven. Hij was een wegbereider van de kritische universiteit en een van de eersten die experimenteerde met allerlei nieuwe vormen. Hij was geducht om zijn spitsheid en een lefbek, die alles durfde te zeggen. In het Nijmeegs Universiteitsblad NUB schreef hij gedichten en columns. In 1961 ontstond na een publicatie in het blad over kernbewapening een rel over zijn gedicht Hi-ro-shi-ma, dat als pornografisch werd gekwalificeerd. De rel liep met een sisser af, maar zijn naam was gevestigd. Hij ging steeds meer schrijven. Hij werd medewerker van bladen voor jazz en pop, ontdekte voor veel jongeren de waarde van de nieuwe muziek, schreef over de Beatles en vertaalde zoveel en zo goed dat hij zich op het gebied van vertalen een grote naam in ons land verwierf. Hij was in de jaren zestig een niet weg te denken figuur op de universitaire scène in Nijmegen. Maar dat niet alleen. Hij kende zijn weg in vele Nijmeegse kroegen, voelde zich niet misplaatst in een Amsterdamse koffieshop en was bevriend met dealers in drugs. Hij reed in dure auto's, verdiende graag veel geld (in vakantietijd ging hij werken in de Valkenburgse grotten, waar hij de bezoekers fantasieverhalen vertelde), kleedde zich opzichtig liet cowboylaarzen uit Mexico

[p. 52]

komen, schreef teksten voor Herman Brood, ging om met theologen, vertaalde psalmen, Griekse tragedies en toneelstukken van Shakespeare en ruziede met professoren. Ondanks zijn afkeer van autoriteiten en ideologieën en zijn aardse religiositeit werkte hij tot aan zijn vroege dood mee aan de zondagse kerkboekjes zoals Bron van Christelijke Geest. Vanaf 1967 trok hij zich terug van zijn studie en van het Nijmeegse wereldje waar het toen begon te gisten. Hij wilde alleen nog maar leven van zijn publicistisch werk. Hij werd de vertaler van boeken van Herman Hesse, Nietsche en Thomas Mann. Hij kreeg zoveel opdrachten dat hij aan eigen scheppend werk niet meer toekwam. Zijn toneelvertalingen slokten hem op, hij maakte lange reizen naar Mexico en de Verenigde Staten en raakte langzamerhand geïsoleerd. Zijn werkdrift en zijn experimenten met drugs waren waarschijnlijk de oorzaak dat hij op 16 augustus, nog geen 35 jaar oud aan zijn bureau overleed en pas dagen later gevonden werd. Zijn leven was onstuimig. Hij wilde geld verdienen om boeken en platen te kunnen kopen en hij hield even goed van Corrie en de Rekels als van de Watermusic van Georg Friedrich Händel. De rol die de muziek in zijn leven heeft gespeeld is terug te vinden in: Moet dit een wereldbeeld verbeelden, waarin de vele facetten van zijn leven en werk door tal van vrienden en collega's werden belicht. In 1988 bracht de Nijmeegse uitgeverij De Stiel zijn Verzamelde gedichten uit. Datzelfde jaar vonden in Nijmegen, Heerlen en Hoensbroek exposities plaats over zijn leven en zijn werk. Ook werd in 1990 de stichting Woorden van Pé opgericht, die onder meer een essaywedstrijd over de poëzie van Hawinkels schreef. Een wedstrijd waarvan de eerste prijs ging naar de net als de dichter uit Hoensbroek afkomstige Ben van Melick.

POËZIE: Bosch en Bruegel (1968); Het uiterlijk van de Roling Stones (1969); Ik hou van Holland (1970); Verzamelde gedichten (1988).
VERTALINGEN: Autobiografische flitsen & fratsen (1969); E.T.A. Hoffmann: De gouden pot (1969); Thomas Mann: De ontgoocheling, gevolgd door Wälsungsblut (1969, alleen Wälsungsblut door Hawinkels vertaald); Friedrich Nietsche: Ecce Homo (1969); Het boek Prediker (1969, met Pius Drijver) Susan Sontag: Tegen interpretatie (1969); Herman Hesse: Narziss und Goldmund (1970); Barbara Frischmuth: Pensionaat (1970); F. Chagneau: Blijf bij ons (1970); David Reuben: Alles wat u altijd al over sex wilde weten, maar nooit durfde vragen (1970); Alfred Kubin: Aan gene zijde (1970); Dugald Stermer: De kunst van de revolutie (1970); Alan Watts: Van stof tot denken. Essays over de verhouding van de mens tot de materie (1970); Job (1971 samen met Pius Drijver); Howard Philips Lovecraft: De droomwereld van Kadath (1972); Herman Hesse: Knulp. Drie episodes uit Knulps levensverhaal (1972); Herman Hesse: Sprookjes (1972); Aldous Huxley: De duivels van Loudon (1972); Herman

[p. 53]

Hesse: Gertrud (1972); Aldous Huxley: De ogen uitgestoken (1973); Jörg Zink: Vijf broden en twee vissen (1973); Thomas Mann: Tristan (1973); Friedrich Nietsche: De antichrist (1973); Herman Hesse: Kuren (1974); Brian Moore; Katholiek (1974); Iris Murdoch: De zwarte prins (1974); Winsor McCay: Dromen van een smulpaap (1974); Thomas Mann: Baas en hond (1975); Thomas Mann: De Toverberg (1975); Werner Bergengruen: De wonderbare schrijfmachine (1975); Friedrich Nietsche: De vrolijke wetenschap (1976); Bertolt Brecht: Me-Ti. Boek der wendingen (1976); Sir Arthur Conan Doyle: De gedenkschriften van Sherlock Holmes (1976, deels Simon Vestijk); A.G. Mojtabai: Wereldmij (1976); Friedrich Nietsche: Morgenrood (1977); Theodor Fontane: Effi Briest (1977); Bijbelfragmenten (1978, samen met Pius Drijver); Bertolt Brecht: Tui-roman (1979); Sir Arthur Conan Doyle: Een buiging ten afscheid. Enige herinneringen aan Sherlock Holmes (1979).
TONEELSTUKKEN: Johan Arden: Varkens (1970); Sophocles: Antigone (1971); David Storey: De aannemer (1973); Heiner Müller: Philoktetes (1973): Peter Shaffer: Equus (1974); Sophocles: Elektra (1975); Edward J. Moore: Het zeepaard, een havenkroeg (1975); William Shakespeare: Leer om leer (1975); William Shakespeare: Naar 't u lijkt (1976); Bertolt Brecht: Lux in tenebris (1977); Euripides: Medea (1977); Friedrich Schiller: De rovers (1977); Edward Bond: De gek (1977); William Shakespeare: Julius Caesar (1978);
OVERIGE PUBLICATIES: Promemoria (1984); Engelman zeventig (1970); Geert van Beek vijftig (1970).
LITERATUUR: Pé Hawinkels op groepsfoto. In: De Volkskrant van 30 juni 1979; De versierder van Nijmegen. Ans Hobbelink en Agnes Verheggen in De Volkskrant van 25 augustus 1979: Huges Boekraad en veertig anderen: Moet dit een wereldbeeld verbeelden? (Nijmegen,, 1979); Ben van Melick: Schrijven als daad van liefde (Nijmegen, 1990); Cees van der Pluijm e.a. Geweldig davert het woord over niets (Inleiding bij de Verzamelde Gedichten); Adri Gorissen: Limburgs Literatuur LEXICON, 158-159 (2007)