De wonderlijcke historie van de Noordersche landen

redactionele ingrepen

De titelpagina is overgenomen uit het Guido Gezellearchief, Openbare bibliotheek Brugge, signatuur: GGB 0374.

De paginanummering van het origineel is enigszins verwarrend: deze loopt van 1r-48v, dan van 35r-42v (deze nummers worden dus dubbel gebruikt), vervolgens van 49r-208v; de nummers 209r-216v zijn in de druk overgeslagen; de nummering wordt na fol. 208v voortgezet met 217r-294v. Vanaf fol. 265r staan de paginanummers in de druk in Romeinse cijfers (evenals de voorgaande Arabische paginanummers door ons Arabisch weergegeven. Voor het ongenummerde voorwerk is gebruik gemaakt van de katernsignaturen (*1r-8v, **1r-**4v).

fol.*7r: Vanden raders, instrumenten ende peryckelen der berwerckers → ‘Vanden raders, instrumenten ende peryckelen der berchwerckers’.

fol. 3v: IN ijslant (twelcke een lant is gheleghen vast aen die veruroesen see, onder die subiectie vanden Coninck van Noorweghen, → ‘IN ijslant (twelcke een lant is gheleghen vast aen die veruroesen see, onder die subiectie vanden Coninck van Noorweghen)’.

fol. 6v: die tackan die afghebroken sijn → ‘die tacken die afghebroken sijn’.

fol. 7v: vergaederen die ionghers laerlijcx → ‘vergaederen die ionghers iaerlijcx’.

fol. 9v: van hemlieden te quetsen oft seer te te doene → ‘van hemlieden te quetsen oft seer te doene’.

fol. 9v, 10r, clouen: ontbrekende c uit custode overgenomen.

fol. 10v: om priijs te winnen → ‘om prijs te winnen’.

fol. 10r: alsoo verre alst ijs effen ende onghebroken ijs → ‘alsoo verre alst ijs effen ende onghebroken is’.

fol. 21v: ende sijn oock noch ter tiji seer curieus → ‘ende sijn oock noch ter tijt seer curieus’.

fol. 22v: die platte velden ende valleyen vruchtdaer te maken → ‘die platte velden ende valleyen vruchtbaer te maken’.

fol. 28v: tustchen die cromme ende rootsachtighe diepten → ‘tusschen die cromme ende rootsachtighe diepten’.

fol. 29r: INDEN Roordersche landen is een landtschap gheleghen → ‘INDEN Noordersche landen is een landtschap gheleghen’.

fol. 30r: van bouen den berch afgheualllen → ‘van bouen den berch afgheuallen’.

fol. 31r: verotte scorssen → ‘verrotte scorssen’.

fol. 32r, 32v: In het origineel ontbreken deze pagina's.

fol. 45v: datse met handen dan menschen soo ghehouwen waren → ‘datse met handen van menschen soo ghehouwen waren’.

fol. 46r: Mant sommighe van dese steenen hebben het faetsoen van het hooft van een mensche → ‘Want sommighe van dese steenen hebben het faetsoen van het hooft van een mensche’.

fol. 35r: inde locht, op der aenden oft int water → ‘inde locht, op der aerden oft int water’.

fol. 51r: ende de ander ap dander sijde → ‘ende de ander op dander sijde’.

fol. 55r: die van Flnlandt → ‘die van Finlandt’.

fol. 57r: Vande ghelijcken tooouerijen → ‘Vande ghelijcken toouerijen’.

fol. 58v: daer hy nu selue betoouert is sitttende → ‘daer hy nu selue betoouert is sittende’.

fol. 59r: haer gbenoechte ende wellust → ‘haer ghenoechte ende wellust’.

fol. 59v: als daer eeen bode quam → ‘als daer een bode quam’.

fol. 60r: foutief paginanummer 40 rechtgetrokken.

fol. 61r: den menschhen → ‘den menschen’.

fol. 66v: ooologhe → ‘oorloghe’.

fol. 69r: maer zijn oock somtijts vrolijjck → ‘maer zijn oock somtijts vrolijck’.

fol. 275r, 275v: In het origineel ontbreken deze pagina's.

fol. 86v: Als ick die kinders van Suertinck (dwelcke my goet dochten. → ‘Als ick die kinders van Suertinck (dwelcke my goet dochten)’.

fol. 86v: Hem doende gheeesselen → ‘Hem doende gheesselen’.

fol. 87v: die eene gh naemt was Hetha → ‘die eene ghenaemt was Hetha’.

fol. 87v: voer e die Conincklijcke banieren van Denemarcken → ‘voerde die Conincklijcke banieren van Denemarcken’.

fol. 89r: foutief paginanumer 79 rechtgetrokken.

fol. 89v: dat hy was vecsoeckende → ‘dat hy was versoeckende’.

fol. 90r: om dat hijt hem te fraeyer soude cuysschem → ‘om dat hijt hem te fraeyer soude cuysschen’.

fol. 91r: foutief paginanummer 81 rechtgetrokken.

fol. 96v: hebben trrstont van Arngrims kinderen beuochten geweest → ‘hebben terstont van Arngrims kinderen beuochten geweest’.

fol. 101r: ende ende dat hy siende was → ‘ende dat hy siende was’.

fol. 105r: deweclke hem verwinnende → ‘dewelcke hem verwinnende’.

fol. 114r: ende seer selden te verghee s gheschoten → ‘ende seer selden te vergheefs gheschoten’.

fol. 122r: eenen anderen Capiteyn die ghemaent werdt den hooch moedighen Hacho → ‘eenen anderen Capiteyn die ghenaemt werdt den hooch moedighen Hacho’.

fol. 128v: ridder slaen, al lst dat hy selue → ‘ridder slaen, al ist dat hy selue’.

fol. 133r: met ongbeblusten calck → ‘met ongheblusten calck’.

fol. 133v: Daeromme soo wil ick hier by boeghen voor een exempel → ‘Daeromme soo wil ick hier by voeghen voor een exempel’.

fol. 135r: dat by ten laetsten moeste vlieden wten lande → ‘dat hy ten laetsten moeste vlieden wten lande’.

fol. 146r: ter middernacht als yegeliijc was in ruste → ‘ter middernacht als yegelijc was in ruste’.

fol. 147v: warachtelijck ende particulierlierlijck → ‘warachtelijck ende particulierlijck’.

fol. 150r: aermomoede die sy gheleden hebben → ‘aermoede die sy gheleden hebben’.

fol. 151v: dat hy (...) mohte wt senden op zee → ‘dat hy (...) mochte wt senden op zee’.

fol. 153r: foutief paginanummer 150 rechtgetrokken.

fol. 154r: moede werden van swemmen erde tondergebrocht → ‘moede werden van swemmen ende tondergebrocht’.

fol. 155r: foutief paginannummer 151 rechtgetrokken.

fol. 155r: om dat hy te beter soude mogen wt swenmen → ‘om dat hy te beter soude mogen wt swemmen’.

fol. 155v: MEm vint beschreuen → ‘MEn vint beschreuen’.

fol. 157r: foutief paginannummer 153 rechtgetrokken.

fol. 157r: meer henlieden toebehoorde dan die van Smeden → ‘meer henlieden toebehoorde dan die van Sweden’.

fol. 159r: foutief paginannummer 155 rechtgetrokken.

fol. 164r: op recheen op die achterste voeten → ‘op rechten op die achterste voeten’.

fol. 165v: daer hy best chijnt toe te dienen → ‘daer hy best schijnt toe te dienen’.

fol. 167v: ende als als sy vlieden soo en houden sy niet op → ‘ende als sy vlieden soo en houden sy niet op’.

fol. 176r: door vechten ende quade megen vermoeyt sijnde → ‘door vechten ende quade wegen vermoeyt sijnde’.

fol. 178v, Ten laetsten inde eylanden: loze nasaaltilde op de n van inde niet als breviatuur verwerkt’.

fol. 183v: sulken stroo heeft ghemeynelijck ses aren by eeen → ‘sulken stroo heeft ghemeynelijck ses aren by een’.

fol. 187r: om te mogen vtrdragen een lange legher voor een stadt → ‘om te mogen verdragen een lange legher voor een stadt’.

fol. 194r: foutief paginanummer 193 rechtgetrokken.

fol. 196r: foutief paginanummer 195 rechtgetrokken.

fol. 197r, sy naer hun treckende haerlieder rapieren: loze nasaaltilde op de tweede e van treckende niet als breviatur verwerkt’.

fol. 197r: seer haest te rugge danssende, nemet spel eyde → ‘seer haest te rugge danssende, nemet spel eynde’.

fol. 197v: om dat te lustiger ende met meeeder geluyt soude te wercke gaen → ‘om dat te lustiger ende met meerder geluyt soude te wercke gaen’.

fol. 198v: draghen anders gehen wapenen → ‘draghen anders gheen wapenen’.

fol. 202r, tot alderhande crijchsghebruyck: loze nasaaltilde op de tweede a van alderhande niet als breviatuur verwerkt’.

fol. 204v: xxx. Gothsche op Duytsche mijlen → ‘xxx. Gothsche of Duytsche mijlen’.

fol. 204v: onghemackelijcker van vanden peerden → ‘onghemackelijcker dan vanden peerden’.

fol. 206v: duysent andere listighe yractijcken → ‘duysent andere listighe practijcken’.

fol. 207r: als eensdeels ghestyt is, ende noch breeder sal verclaert worden → ‘als eensdeels gheseyt is, ende noch breeder sal verclaert worden’.

fol. 218v: Ick hebbe selue ghesien dan Musen (...) wit van hayre sijn gheworden → ‘Ick hebbe selue ghesien dat Musen (...) wit van hayre sijn gheworden’.

fol. 220r: foutief paginanummer 210 rechtgetrokken.

fol. 230v: S. Augustijn in siijn boeck vander stadt Gods → ‘S. Augustijn in sijn boeck vander stadt Gods’.

fol. 250r: ende maec, heuren nest op die oeuelkens → ‘ende maect heuren nest op die oeuelkens’.

fol. 264r, 264v: In het origineel ontbreken deze pagina's.

fol. 290r, 290v: In het origineel ontbreken deze pagina's.

fol. 294: foutief paginanummer 295 rechtgetrokken.