Toonneel der noordsche Landen
(1652)–Olaus de Groot–
[pagina 39]
| |
Op de Noordsche Landen.
GHy die geparst tot wonder ondersoeck,
Ooght met vermaeck in 's wereldts wonder Boeck,
En onvernoeght van sinnen en gepeysen,
Daer 't morgenlicht en rijst en weder daelt,
Daer 't Zuyden brandt, en 't Noorden treckt de naelt,
Tracht met u oogh en sinnen heen te reysen.
Siet hier (of ick bedriegh my in de lof)
Een rijcke schat van ongemeene stof,
Die billijck kan het gretigh hart versaden.
Of soo het self te onvernoeght en heet,
Van overvloedt noch van versaden weet,
Met wellust en genoegen overladen.
Het gloeyend Oost en wat 'er nevens zy,
Stof op sijn Goudt en op sijn leckerny,
Op hel Gesteent of aerdrijcks ingewanden,
Of op het geen de onversade vloedt
Den mensch vereert, die 't quade keurt voor goedt,
En werpt wel vaeck de winst uyt sijne handen.
Het roem soo 't wil, het draegh sijn hoogmoedt vry,
Op sijn Corael, op Peerlen-visschery,
Op heylsaem Loof, en Vogels bondt van veeren,
Op geurigh Hout, en wel-begeerde Bast,
Op klinckende Aerdt, dat al te wonder past,
Om eenigh Vorst sijn tafel te vereeren.
Wat wonders oock den schandren Elephant,
Verborgen draeght in hooren of in tant,
Of tot vermaeck of heyl van menschen leven,
Verworpen Noord, soo kleyn geacht voor heen,
Ga naar margenoot*Heeft vry wat meet als Gout of Elpenbeen,
Daer van elck een sich pooght de eer te geven.
Nooyt gaf Natuur, soo arbeytsaem als rijck,
Van haer vernuft of meer, of klaerder blijck,
| |
[pagina 40]
| |
Als daer het self de moeders, d'Elementen,
In strydige aert en eygenschap verrast,
Het water wordt een steun van grove last,
Voor krijghs-gebouw, geschut, en leger-tenten.
Daer d'aerd' verkeert in ongeleschte gloet,
En weder 't vuur in stroom en watervloedt,
De Lucht in Zout om rotten te verhoeden,
Vereenight wordt het over-oudt geschil,
Waer heer de stondt des waters komen wil,
Of wat ons maeckt het ebben en het vloeden.
Daer 't woeste vlack soo menigh eylandt geeft,
Als 't in Gedrocht en stercke Monsters leeft;
Daer 't gaet of keert, naer dier-verkochte winden;
Daer 't landt-gediert in kolcken sich verheft;
Daer 't wonder self het wonder over treft,
En anders niet als wonder is te vinden.
Men spreeck my niet van scheel of ongelijck,
Van 't Noordsch gewest, en Motenchumas Rijck,
Van Ys-zee en van Indus gulde sanden,
Van 't Lust-prieel daer wellust huyst en woont,
En daer sich 's jaers de Son maer eenmael toont,
En groen noch gras doet lesen op de stranden.
Uyt weeld alleen treckt niemandt nut en goet,
Noch gulde leer uyt dartele overvloedt,
Maer wilt ghy dat u goet geluck bejegent,
Soo slaet u oogh, en stelt u sinnen vast,
Hoe menigh mensch oock met sijn armoê wast,
Soo zijt ghy meer als rijckelijck gezegent.
L. v. Bos.
EYNDE. |
|