Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 17

[p. 398]

2690A. 1636 juli 30. Van H. Hamilton.¹

Wohlgeborner herr,

Dem selben sein meine ...² willigste dienste bereit zu wor. Ich zueiffel nit ihre Excell. hat mein vorrigen schreiben empfangen darin ich eihre Excell. ettlich particoulariae geschriben hab wie die sachen stehen.³ Ich hab bis datto kein anwort von dem feltmarschal bekomen, aber stundlich erwartlich ein, welches ehr Excell. alsballd solt zu wissen gethan was ich fur hoffnung soll haben in dir sachen.⁴ Ich erwart eihr Excell. seine antwordt wegen Thonowerd mit grosse werlangen.⁵ Ich hoff es soll einen gutten effeckt nemen. Disse woch werdt mein kauffmann widrum kommen won dennen; ehr werd mich alle gewissait bringen, wie es sey dort beschaffen. Auff burger ihre information ist nit allezeit zubauen. Dorumb hab ich ein leittenant von heir weck geschickt mit etlich tunnen full butter vnd keas, welche sie zu Thonowerd sehr von nothen, hat auch alle gellegenheit von ihre magassein zu refferriren wen diesse geluklich soll werkauft werden. Ich will sie mehr dar von schicken. Ich werhoff es solt sie auff dir letzte ubell bekommen, jedoch darf ich nichts weiders tenteiren biss das ich eir Excell. sein befelleich wnd meinung solt wissen, den disse sachen kan nit effecktuirt werden oene gros vnkosten. Eihr Excell. wist woll was mittel ich in handen hab. Ich will es so wol imploiren alls moglich ist.

Bitte eihr Excell. ehr werde Hochowill⁶ nit vergessen; es ist fiell der an gelegen wan es in wnser handen wer. Wihr konten gantz Suabland, ein theil von Wirtemberg wnsicher machen, das dir fein nit fill solte der aus bekommen. Es sein heir etlich officeir, das solt sie geerhen der in brauchen lassen, wnder dir anderen ein obrist leittenant Miller,⁷ das alle gelegenheit woll weist; ehr hatt wor dissem zu Ulm komandeirt. Generall leittenant Hoffkirck⁸ ist auch allheir, seine bruder⁹ ist won dem keisser ihm geschickt ihm keisserlich dinst zu pressenteiren; vas der aus soll werden will ich eersten gelegenheit awissiren. Ich vermein, wen fried konte gemacht werden zuixen¹⁰ ihm vnd hertzoch Bernard,¹¹ ehr solt sich gehern widrumb brauchen lassen wen ihr Excell. wermeint das Hoffkirck bey dem arme won nothen wer. Ich halt der fur ehr solt sein rumor veranderen vnd wer woll zu brauchen.

Zeittung haben wir heir disse woch wenige aus Theutchland. Es ist ein gutten zeichen das etwas sey wor gefallen das dir fein nit gefilt. Es ist aus alle ortten geschriben

1 Hs. Utrecht, RA, inv. van het familie-arch. Van Boetzelaer (1316-1952), no. 1059, eigenh. oorspr. Een adressering ontbreekt. Zie voor Hugo Hamilton no. 2678A, dd. 18 juli 1636.

2 Door een eigenhandige verbetering maakte Hamilton één woord onleesbaar. Wellicht moet hier gelezen worden ‘schuldt (willigste)’.

3 No. 2678A.

4 Hamilton stelde pogingen in het werk de Zweedse veldmaarschalk Gustav Karlsson Horn uit Beierse gevangenschap te bevrijden.

5 Grotius moest reageren op het voorstel de opslagplaatsen van het keizerlijke leger in Donauwörth in brand te steken.

6 De vesting Hohentwiel nabij Singen.

7 Deze luitenant-kolonel Miller is niet met zekerheid geïdentificeerd. Wellicht was hij een van Hamiltons landgenoten in Zweedse dienst of gaat het hier om ‘H. obrist lieutenant Johan Muller von Erdingen’ uit Ulm, die op 11/21 december 1633, evenals kort daarvóór de hierna vermelde Georg Lorentz, baron van Hofkirchen, door kanselier Axel Oxenstierna voor zijn diensten aan Zweden met een schenking was beloond (Oxenst. Skrifter I-10, p. 660-665, nos. 83, 20 en 67).

8 Luitenant-veldmaarschalk Georg Lorentz. baron van Hofkirchen, telg uit een oud Beiers adellijk geslacht; in 1638 liep hij over naar de keizerlijke partij. Vgl. E.H. Kneschke, Neues allgemeines deutsches Adels-Lexicon IV, p. 416-417; no. 2748 (dl.VII), no. 3155 (dl. VIII), no. 3810 (dl. IX), en Doc. Boh. VI, p. 209 no. 534.

9 Wolfgang Lorentz van Hofkirchen; zie ook no. 2748 (dl.VII).

10 ‘zwischen’.

11 Hertog Bernhard van Saksen-Weimar.

[p. 399]

das Banneir¹² sein seckours sey ankommen vnd das dir feind entwider weichen must oder slagen. Es ist wenich hoffnung das dir reckes tag werd angehen.¹³ Unser ambassador ist zu Wien geraist, alldort mit sehr gutte wortten gespeist.¹⁴ Sie lauwren bis das die kourfirstin in Bijrland soll in kindbed komen.¹⁵ Ven sie solt ein son haben, so werden sie die Pals vnd kour nit quitteiren. Inerhalb 3 wochen werd sie in kinbed komen.

Wie es sey zu Swern zugan[g]en wird eihr Excell. mehr als genochsam bewust, wie fill cavalleren sein der vorgeblieben.¹⁶ Hebram sein tod ist mihr sehr leid.¹⁷ Ich furcht mich sie werden sein person sehr manquieren. Wen ihr Excell. konte mich sein regiment zu weg bringen, ehr soll mich hochlich verobligeren; ich verhoff der selben bey sey[ne] Maistet zu verdinen in kourtzer zeit. Ich zueiffel nit monsieur Denoyer¹⁸ kont viel der bey thuen, wen eihr Excell. solt ihm imployieren. Bey dem Franches ambassador¹⁹ bin ich niemal gewest vnd hab ihm nichts wissen lass[en] vas ich heir mach. Ich bin in gross suspission bey dem hiessigen leit. Ven sie solt ettwas ehrfaren, ich must von heir weck reissen; sie solt mich nit leiden.

Hie mit Gott befollen vnd verbleibe ich,

eihr Excell. obligirter diner vnd knecht,
Hugo Hamilton, m.p.

12 De Zweedse veldmaarschalk Johan Gustavsson Banér stond met zijn leger bij Werben in Saksen-Anhalt. Hij kon niet voorkomen dat Maagdenburg voor de Zweden verloren ging. Vgl. Doc. Boh. VI, p. 107-108 no. 249 en p. 112 no. 266.

13 In deze periode was er in Regensburg geen ‘Reichstag’ ophanden, maar een ‘Kurfürstentag’, die al sinds juni 1635 werd voorbereid.

14 Deze ambassadeur in Wenen is niet met zekerheid geïdentificeerd. Vermoedelijk doelt Hamilton op de Engelse gezant Thomas Howard, graaf van Arundel, die zich in deze tijd op weg naar Wenen begaf. Zie CSP Ven. 1636-1639, p. 22-23 en 103; nos. 2685 en 2689 (dl.VII).

15 Maria Anna van Habsburg (1610-1665), dochter van keizer Ferdinand II en Maria Anna van Beieren, een zuster van Maximiliaan I, keurvorst van Beieren, huwde op 15 juli 1635 met deze Maximiliaan I. Op 31 oktober 1636 beviel zij in München van een zoon, Ferdinand Maria (1636-1679), die zijn vader in 1651 opvolgde (D. Albrecht, ‘Maximilian I. (1598-1651)’, in: M. Spindler, Handbuch der bayerischen Geschichte II, p. 363-370, en Europäische Stammtafeln, Neue Folge I, Tafel 16, 25 en 26).

16 De woorden ‘Wie es sey ... vorgeblieben’ zijn moeilijk leesbaar. Met ‘Swern’ is hoogstwaarschijnlijk Saverne (Zabern) bedoeld; vgl. infra, n. 17.

17 Sir John Hepburn (Hebron) (ca. 1598 - † 8 juli 1636), een uit Schotland afkomstige officier, had eerst onder Gustaaf II Adolf in de Zweedse legers gevochten, maar was in 1633 in Franse dienst getreden. Hij sneuvelde toen hij hertog Bernhard van Saksen-Weimar assisteerde bij het beleg van Saverne in de Elzas. Zie DNB XXVI, p. 158-159, en nos. 2620 en 2677 (dl.VII). Saverne capituleerde op 14 juli 1636.

18 François Sublet († 1645), seigneur de Noyers, sinds februari 1636 Frans staatssecretaris van oorlog.

19 Ordinaris ambassadeur van Frankrijk in Zwitserland, met de standplaats Solothurn (Soleure), was Blaise Méliand, sieur d'Egligny, de Cesson, de La Borde et de Bréviande (Rott, Hist. représ. dipl. V, p. 624-625).

Dattum Zurick, den 20 Iulii 1636.