Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 17

2567A. 1636 april 24. Van de Germaanse Natie te Orléans.¹

Praenobilis ac excellentissime domine, domine gratiose,

Quod binis litteris, vir excellentissime, praenobilem Dominationem vestram interpellemus,² fecit id humanissima ad nos data responsio et quam erga Nationem nostram habet affectio. Ausi igitur fuimus secunda vice litterula ipsam molestare. Non dubitamus, quin praenobili Dominationi vestrae apprime notum sit deplorandum sane quod in urbe hac accidit factum, dum nempe tunc temporis procurator noster Otto Mülpfort Hamburgensis Hermannum Combachium Cassellanum, Nationis nostrae signiferum, nescimus

1 Hs. Orléans, Archives Départementales du Loiret, ms. D 235, f. 154, copie. De tekst van de brief staat opgenomen in de notulen van assessor Bartholomaeus Will, vermoedelijk dezelfde als de student ‘Bartholomaeus Willius Francofurtensis’, die zich op 15/25 april 1626 aan de universiteit van Marburg had laten inschrijven (Catalogus studiosorum scholae Marpurgensis IV, p. 178). De Germaanse Natie (corporatie) van de Universiteit van Orléans, in deze periode geleid door procurator Franciscus Wirt, verenigde de studenten afkomstig uit de streken die op enigerlei wijze onder het Heilige Roomse Rijk ressorteerden.

2 Deze brieven ontbreken; vgl. nos. 2537-2540 en 2549 (dl.VII). Grotius had zich eerder moeite gegeven de Hamburgse student Bernhard Damcke uit gevangenschap te bevrijden.

[p. 391]

quo malo fato, diis impropitiis, vita spoliavit.³ Qui cum hinc discedere coactus fuerit, Parisios sese recepit ibique aliquo tempore haerens et languens, sicut et adhuc languet, per litteras nobis statum suum miserum exposuit obnixeque rogavit, ut hoc eum condecoraremus beneficio et ad excellentissimam Dominationem vestram litteras exararemus, in quibus eam obsecraremus, ut quo apud christianissimum regem Galliae libero pollet accessu et gratia supradicto Ottoni Mülpfort facinoris sui veniam et remissionem impetrare non gravetur. Nos cogitantes maestos et afflictos esse consolandos, scientes et considerantes saepedictum Ottonem Mülpfort ex honestis ortum parentibus et bonae indolis iuvenem, qui cum hic vixisset nihil unquam nobili animo - extra hoc factum - indignum egerit, noluimus petitioni eius deesse litterasque has commendatitias concedere.

Rogamus itaque humillime excellentissimam Dominationem vestram, ut pro sua erga Germanos affectione, afflictis et tentatis succurrendi animi promptitudine benevolentiaque et quo apud regem gaudet favore saepedicto Ottoni Mülpfort in summis angustiis posito, qui proculdubio statum suum excellentissimae Dominationi vestrae explicabit, succurrere et apud mox honorificentissime nominatum christianissimum regem Galliae vitam quam ipsi debet impetrare non dedignetur. Quod excellentissima Dominatio vestra si fecerit, imprimis Nationem nostram nunquam obliviscendo beneficio devinciet, apud omnes vero gentes immortalem nominis sui gloriam adepturus, ipsum quoque Mülpfort taliter obstringet, ut recuperatam vitam suam, quam antea regi, nunc ei debere fateri cogatur.⁴

Speramus foelicem rei eventum, excellentissimam Dominationem vestram protectioni divinae commendantes,

Praenobilis et excellentissimae Dominationis
vestrae humillimi obsequentissimique ...

3 Otto Mühlphort uit Hamburg, evenals Will alumnus van Marburg, voorheen procurator van de Germaanse Natie te Orléans, was naar Parijs gevlucht om rechtsvervolging vanwege zijn betrokkenheid bij het gewelddadig overlijden van een medestudent, Hermann Combach uit Kassel, te ontgaan. Vanuit Parijs richtte hij zich op 17 april 1636 tot de Germaanse Natie met het verzoek de hulp van ambassadeur Hugo Grotius in te roepen. Op 21 april besloot de Natie aan het verzoek van Mühlphort gehoor te geven en Grotius aan te schrijven. De tekst van de brief, opgesteld door assessor Bartholomaeus Will, werd op 24 april goedgekeurd.

4 Grotius reageerde niet rechtstreeks op deze brief, maar via de Zweedse agent te Parijs, Johann Epstein, die tegen betaling voor de Natie als nieuwsgaarder optrad. Epstein berichtte dat Grotius eerst stappen wilde ondernemen als hij nadere informatie over Combachs overlijden bezat. Op 19 mei 1636 noteerde assessor Will: ‘Deliberatum et conclusum fuit, cum res magni sit momenti et intricata satis circumstantiaeque istae nobis incognitae, praefato domino Ebestein respondendum nos libenter saepe mentionato Mülpfort ope nostra adfuturos, cum autem huius rei nullam notitiam habeamus, eum ad iudices urbis huius caeterosque qui hac in causa laborarunt, remittendum esse.’

Locus sigilli; locus subscriptionis officiariorum.

Dabantur Aureliis in camera consilii nostri, 24 Aprilis anno salutis 1636.

Adres: Subscriptio: Praenobili ac excellentissimo viro, domino/domino Hugoni Grotio, coronae Suecicae ad christianissimum regem Galliae ordinario legato, Lutetiae.

Bovenaan de copie staat: Litterae ad dominum Grotium, etc.