Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 17

[p. 121]

393A. 1615 maart 25. Van P. Bertius.¹

Amplissime vir,

Occupationibus tuis deputo, quod nobilissimum virum dominum Van der Mylium² convenerim ante te. Quid abs te actum sit praesente me vidi et audivi. Rogo maiorem in modum, caussam meam ipsi per litteras commendes impensius quaeque dici non potuerunt ut scribas. Epistola non erubescit.³ Imprimis hoc urgeas, quod de libera habitatione inter nos dictum est, postea de immunitatibus. Existimabat meus ille nihil de habitatione fere discriminis, sed immunitatibus opponebat emolumenta academica; quorum iam nunc ego in meo munere sum particeps. Sed haec multum urgere piget et pudet. Nosti quid profitear. Et tamen video adminiculis istis indagare miseram mortalitatem nostram. Sed cogita non loqui me solum, sed familiam quae iam decem capitibus constat. Hanc ego vento pascere nequea(m). Et iam aetas cadit. Quinquagenario mihi natus est infans, cui dum vivo prospectum velim.⁴ Post obitum commendabo ipsum, ut et caeteros, vivis, Deo imprimis, a quo vita et salus omnibus. Si haec fieri nequeunt, non erit inhonorum veterano suae stationi immori. Sed video omnia huc inclinare. Imprimis post me commendo dominum Vossium, quem ego alterum me esse iudico.⁵ Nihil de me polliceri audeam, quod non ipsi tribuam. Cras ego in haec verba scribam ipse ad nobilissimum illum et vero γενναι̂ον, forte etiam ad oraculum ipsum.⁶ Rogo per genium tuum, ne committas quin et ipse Rotterodamo aliquid litterarum des.⁷

Perendie hi(c) rursum me sistam. Et adferam offerenda illustrissimis Proceribus exemplaria Collationis.⁸

Amplissime vir, dominus Jesus te sospitet,

tuus,
P. Bertius.

1 Hs. Brussel, KB, II 826, f. 10, eigenh. oorspr. Petrus Bertius (1565-1629) zou op 5 april 1615 zijn functie als regent van het Statencollege, de opleiding voor theologen van de universiteit van Leiden, opgeven voor een professoraat in de ethiek. In deze brief gaat hij in op de onderhandelingen over de voorwaarden voor zijn nieuwe ambt. Uiteindelijk bedong hij fl. 1300 per jaar (fl. 600 wedde, fl. 600 verering, fl. 100 huishuur), een honorarium dat hoger dan gewoonlijk uitviel om het verschil met het tractement dat hij als regent genoten had, goed te maken. Vgl. no. 393 (dl. I); Molhuysen, Bronnen II, p. 59; G.C. Kuiper en C.S.M. Rademaker, ‘The Collegium Theologicum at Leiden in 1615 ...’, in: Lias 2 (1975), p. 125-176.

2 Cornelis Adriaensz. van der Mijle (Myle) (1579-1642), sinds 1606 curator van de Leidse universiteit.

3 Cicero, Ad familiares 5, 12, 1.

4 Op 6 maart 1615 kregen Petrus Bertius en zijn vrouw Anna-Maria Kuchlinus een zoon, Joannes, later bekend geworden als pater Caesarius a S. Bonaventura (L.J.M. Bosch, Petrus Bertius 1565-1629, Meppel 1979, p. 166-168).

5 In de zomer van 1615 zou Gerardus Joannes Vossius (1577-1649) Petrus Bertius als regent van het Statencollege opvolgen.

6 Misschien verwijst de briefschrijver naar Cornelis Adriaensz. van der Mijle of Johannes Wtenbogaert.

7 Zie Grotius' correspondentie met Vossius in deze periode (dl. I).

8 Bertius publiceerde een Latijnse vertaling van de stukken die werden uitgewisseld tijdens de Haagse Conferentie ter beslechting van de godsdienstige geschillen (maart-mei 1611): Scripta adversaria Collationis Hagiensis habitae anno 1611, inter quosdam ecclesiarum pastores de divina praedestinatione et capitibus ei adnexis, quae ex Belgicis autoritate Ill. Hollandiae et Westfrisiae Ordinum iampridem editis Latina fecit Petrus Bertius, Leiden 1615. Zie L.D. Petit, Bibliographische lijst der werken van de Leidsche hoogleeraren, p. 150, no. 18; J. den Tex, Oldenbarnevelt III, p. 146-156; no. 388 (dl. I).

Dat[ae] Hagae Comit[is], XXV Martii anno 1615.

Onderaan de brief staat in een onbekende hand: Inscriptio erat: Amplissimo viro domino Hugoni Grotio, pensio[na]rio Rotterdamensi, Rotterdam.