Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 16

7401. 1645 april 1. Aan H. Appelboom.¹

Clarissime domine,

Et scripsi pro Claritudine vestra libenter² et, si Suediam petivero, ut futurum videtur, ibi quoque res eius commendabo.

Video de felice proelio domini marescalli Torstensonii undique congruere nuntios,³ itaque magnum inde in hac aula gaudium est,⁴ attamen periculum, quod nostri adierunt dum Mars caesarianis favere videbatur, bellorum incertos casus reputare nos iubet ac propterea quae ad pacem facere possunt non aspernari. Caesariani qui Francofurti et alibi multum trepidant.⁵ Imperator quosdam ad se principes aut legatos Ratisbonam vocat.

Non magni momenti censeri potest scriptum a Gallis exhibitum hostibus,⁶ sed etiam in ea re servari debuere quae convenerant, ne suspicio in posterum haereat minus curatae fidei. Spero Batavos tandem consensuros, ut se Suedis adiungant contra Danos,

1 Hs. Gotha, Stadtarch., cod. A 473, f. [21]. Eigenh. oorspr. Gedrukt Epist., p. 747 no. 1749. Antw. op no. 7376.

2 Grotius' aanbeveling van de jonge Zweedse correspondent Harald Appelboom in zijn brief aan rijkskanselier Axel Oxenstierna, dd. 11 maart 1645 (no. 7360, postscriptum).

3 De Zweedse veldmaarschalk Lennart Torstensson had op 24 februari/6 maart bij Jankov (ten noorden van Tábor) slag geleverd met de keizerlijke troepenmacht.

4 De Gazette 1645, no. 35, bracht in een ‘extraordinaire du XXX Mars 1645’ de bevestiging van de Zweedse overwinning: ‘La confirmation de la grande et signalée défaite de l'armée Impériale dans la Bohéme: Par l'armée Suédoise sous la charge du Général Torstenson. Où les Impériaux ont perdu grand nombre d'hommes et des principaux de leur armée, leur canon et bagage, et laissé leur Général et autres principaus Chefs prisonniers’.

5 Onderstaande berichten komen ook voor in Grotius' nieuwsbrieven, dd. 1 april 1645.

6 De Franse gevolmachtigden Claude de Mesmes, graaf van Avaux, en Abel Servien hadden de Zweden niet betrokken bij de totstandkoming van hun ‘propositio I^a’, dd. 24 februari 1645.

[p. 616]

sed etiam ubi id decretum fuerat,⁷ videor moras novas prospicere priusquam id in rem conferatur.⁸

Motta in Lotharingia obsidetur et defenditur bene speratque auxilium a duce Carolo. Galli in Catalania Rosas obsidere volunt, dum naves Neapolitanae et Siculae retinentur Turcarum metu, qui ex Dalmatia Hydruntum transgredi velle videntur. Dux Longovillanus se parat itineri, ut male concordantes legatos dirimat. Praeses Barillonus et senatores quidam parlamenti Parisiensis a regina relegati sunt ob liberas voces contra tributa, sine quibus tamen bellum geri nequit, et qui reditus in pecunia constitutos habent, conferent ad XII ferme milliones; agitur et de onere in mensuras domuum.

Vale, clarissime domine. Deus Claritudinem vestram sospitet,

Claritudini vestrae studiosissimus,
H. Grotius.

7 De gewesten Gelderland, Utrecht, Friesland, Overijssel en Stad en Lande hadden op 8 maart hun steun verleend aan het voorstel van de Staten van Holland om een vloot uit te rusten ter beveiliging van de vaart door de Sont. De resolutie kon pas worden opgesteld nadat de Zeeuwen hun fiat hadden gegeven aan een wapenvereniging met de Zweden ter ‘versekeringh van de veyligheyt en vrijheyt van de scheepvaart en koophandel in d'Oost en Noord-Zee’ (art. 1 van het Zweeds-Staats verdrag van 1/11 september 1640) (Kernkamp, De sleutels van de Sont, p. 182-186).

8 De Staten-Generaal legden op 19 april de laatste hand aan de resolutie waarbij zij 50 schepen en een landingsleger van 5000 soldaten beschikbaar stelden voor de ‘nieuwe oorlog’ met de koning van Denemarken (Kernkamp, o.c., p. 187-196).

I Aprilis novi Calendarii 1645.

Adres: A monsieur/monsieur Appelboom, Suedois, à Amsterdam. Port.

Adres (volgens de uitgave der Epist.): D. Appelboom.