Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 13

[p. 114]

5622. 1642 februari 28. Van P. Pels.¹

Mijnheer,

U. Exc.^cie missive sonder dattum² hebbe ick met de lestte post ontfangen en tegelijck brieven uyt Engelandt van 13/23 Ianuario, daer de saacken tot alle extremiteyt gelijcksam disperaet loopen. Verresiende in dese landen vreesen dat die voncken van dien brand well over zee mochtten vliegen en meer schade doen als den vijand selve. Sooveel ick uyt de acciën kan ordeelen, soo is de Irse rebellie gesepareert van de questie met de buschopen,³ evenwell kockent tot confusie van olt podrigo⁴ all in eenen pott. De reputacie met de autoriteyt van den coning is gecasseert en de lieffde tot de coniginne, die schijnt met de Irsche revolte,⁵ is gants gebrocken, alsoo dat eenige meynen datser well aen saude sijn, indien se bij de moeder⁶ tot Ceulen waer. Hoe mogen de gemoederen in Vranckrijck gestelt sijn, want het is een wonder onder malcanderen gemengt warck. Sulck enen bulleback sall der ooc eens in Polen uytbarsten, insunderheyt soo wanneer de imperiale armeën crachtiger waeren. De nederlage van Lamboy⁷ versett aen veele het compas.

Den ambassadeur van den churvorst was tot Stettin,⁸ meynende dat den vredenslegaet daer saude kommen, maer heft ome met hem te tracteren van Stralsondt andere daertoe gecommitteert. Dat wort aen dat hoff qualijck gedeuyt. Van Warschauw dat de jongst geborne princesse⁹ den 7 Februario was overleden. Op den convocaciëndagh waeren veele landtbotten, maer wijnigh senattoren,¹⁰ waerover den aenvang van besognes eenige daegen geprolongeert was. Ten principaele ging alles daerhenen tot financiën ome de frontieren te versien en de ordinaire milicie te betaelen, ooc ome sijne Mayesteyt te recompenseren tot betaelinge van sijne schulden,

blijvende, mijnheer,

u. Exc.^cie dinstwilge diener,
Paulus Pels.

1 Hs. Den Haag, ARA, Eerste afd., coll. Hugo de Groot, aanw. 1911 XXIII no. 16 (1642, 2). Eigenh. oorspr.

2 Grotius' brieven aan Pels zijn niet teruggevonden.

3 Sinds begin januari zaten de aartsbisschop van York en 11 andere Engelse bisschoppen in verzekerde bewaring.

4 Lees: ‘old porridge’.

5 Koningin Henriëtte Maria werd door leden van het Engelse Parlement verdacht van heimelijke verstandhouding met de opstandelingen in Ierland.

6 Maria de' Medici had in 1641 het Engelse hof moeten verlaten. Sinds het najaar hield zij verblijf in Keulen.

7 Het keizerlijke leger van Willem, baron van Lamboy, was op 17 januari bij Kempen verpletterend verslagen door een geallieerde troepenmacht onder bevel van graaf Guébriant.

8 De Brandenburgse gezant Gerhard Rumelian Leuchtmar von Kalcheim, was in Stettin om aldaar, in aanwezigheid van de Zweedse gevolmachtigde Johan Oxenstierna, het in de zomer van 1641 overeengekomen wapenstilstandsverdrag tussen Zweden en Brandenburg te ratificeren (Urk. u. Act. XXIII-1, p. 20-21).

9 Maria Anna Isabella, prinses van Polen, was op 7/8 januari 1642 geboren; vgl. no. 5546.

10 De Poolse rijksdag, die op 11 februari in Warschau bijeen was gekomen, werd al op 13 februari geschorst ‘ob paucitatem senatorum et materiae tenuitatem’ (A.S. Radziwill, Memoriale III, p. 82).

28 Februario 1642, Dansick.

Adres (met andere hand): Sijn Exc.^z, mijnheere Hugo de Groot, ordinaris ambassadeur van haere conincklijcke Mayesteyt ende croon Sweden, tot Paris.

Bovenaan de brief schreef Grotius: [Rec.] 2 Martii [sic] 1642.

En in dorso: 28 Febr. 1642 Pels.