Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 11

4983. 1640 december 22. Aan N. van Reigersberch¹.

Mijnheer,

Ick wil uEd. raedt garen volgen ende mij gelaeten, alsoff ick geloofde hier wel te staen te hove. T'en can niet schaden midts lettende op den dienst van sijn meester.

Dat van de heer van Somerdijck² waer om te laechen, 't en waer hae nugae seria duxissent³. Hij heeft de pest in 't huis gebracht ende stoort hem aen een nijnnagel.

Dat instaen van het executeren van des keisers resolutie bij uwer Ed. vermelt⁴ meene ick niet, dat sal vallen.

Vrieslant heeft altijd precyser gestaen op haere vrijheit, als wel andere provinciën, maer de verdeeltheden, die sijn tusschen de quartieren, tusschen de steden ende 't lant, tusschen het hoff ende Gedeputeerde Staten ende bijwijlen 't een ofte 't ander van die twee collegiën met de steden maecken, dat sij geen desseings eenpaerigh connen nemen ofte genomen hebbende continueren. Den prins van Orangië hebbende voor sich de macht van wapenen, de autoriteit van de Staten-Generael ende Raed van State sal die occasiën weten waer te nemen, om 't aensien van den stadthouder van Vrieslant groot ofte clein te maecken nae sijne geliefte.

Ick sal seer garen verstaen, off de menagie iet sal connen helpen in soo groote lasten ende off op de zee nae behooren sal werden gelet.

1 Hs. Amsterdam, UB., coll. RK. R 16f. Eigenh. oorspr. Niet ondertek.

2 François van Aerssen, heer van Sommelsdijk.

3 Horatius, Ars Poet. 451: hae nugae seria ducent.

4 De brief van Van Reigersberch ontbreekt.

[p. 682]

De Oostindische Compagnie heeft nae mijn dunct den tijdt seer bequaem om haere questiën met Engellant af te maecken. Ick moet daer eens van spreecken met mijnheer den grave van Licester⁵.

De alliantie van 't jaer 1614 tuschen Swede ende de Vereenigde Nederlanden is van geene importantie, dat van de commerciën ende aubeine heeft weinigh te beduiden, het derde gaet op Kelcronnen, soodat alle die besoigne meer heeft in 't gerucht als in de daet⁶. De myne, die den keiser ende Beieren⁷ maecken om de saecken van den Pals te recomanderen, sijn mijns oordeels nergens anders toe aengelegt dan opdat den co(ni)ng van Engellant daerdoor sijnde geamuseert niet en soude luisteren nae d'advysen, die aen sijne Ma.^t souden mogen gegeven werden bij het parlement.

Boven de veranderingen in Engellant bij uE. geadviseert, verstae ick dat de bisschop van Lincoln⁸ niet alleen uit den Tour is vrijgelaeten, maer oock gestelt in de volle bediening van sijn bisdom ende compareert in het parlement ende aldaer buiten 't verwachten van veelen goede diensten doet aen den eertsbisschop⁹.

Den winterschen tijdt furneert hier oock, soo veel als op andere plaetsen, weinigh tijdinge ende die hier comen van verre sijn seer onseecker, alsoo de brieven uit Italië nergens van de saecken van de Catelans soo advantageux en spreecken, als men doet in Vrancrijck, maer wel van de oneenicheit, die onder haer is ende den grooten arbeit, die den coninck [van] Spaignië aenlegt, om 't generael contentement te geven ofte veele te winnen in 't particulier.

De trefves in Italië duirt noch.

De Spaignaerden soecken lichtingen te doen in de Grisons, maer hebben soo weinigh credyts, dat de Switsers, die gelicentieert waeren in 't lant van Milaen, uit hetselve lant niet en willen trecken, maer haer tesamen houden te Vigevanno, tot volle betaeling.

Die van Constance gecomen waeren voor Hohentwiel, sijn veel verloopen, eenige wedergekeert nae Constance, eenigen oock dienst aengenomen te Hohentwiel.

Van 't ontzetten van Zwickau werdt hier niet getwijffelt, nochte oock van 't veroveren van 't casteel van Fridberg bij Gleen¹⁰.

Twaelff millioenen, bij de princen ende den adel geconsenteert aen den keiser werden bij de steden vooralsnoch gedifficulteert.

D'heer Erlach¹¹ is hier noch; sal lichten vier regimenten te paerde, ses te voet ende hoopt te werden marescal de France.

Om finantie te vinden, arresteert men hier het vierde paert van de gages van de officiers ende men herroept alle anoblissementen ende exemtiën, gegeven sedert dertich jaeren.

Men seit oock, dat de Catelans gaen belegeren Tortose ende dat den coninck van Spaignië selff daertegen gaet met een groot leger; dat oock de galeien, soo van Napels als van Sicilië gaen nae de custen van Catalogne met veel voetvolcx, soo Spaignaerden als Italianen.

22 Dec. 1640.

5 Robert Sidney, graaf van Leicester, extraordinarius Engels gezant in Parijs.

6 De genoemde zaken zijn kennelijk vermeld in een brief van Van Reigersberch, die verloren gegaan is. Zie betreffende het verdrag tussen Zweden en de Republiek van 1614 Du Mont, Corps Dipl. t. V II, p. 245-252.

7 Ferdinand III en Maximiliaan I van Beieren.

8 John Williams.

9 William Laud, aartsbisschop van Canterbury.

10 Gottfried Huyn, graaf van Geleen, keizerlijk bevelhebber.

11 Johan Ludwig von Erlach, goeverneur van Breisach.

Adres: Mijnheer mijnheer van Reigersberg, raedt in den Hoogen Raide in Hollant. In Den Hage. port.

In dorso schreef van Reigersberch: Broeder de Groot den 22 Decemb. 1640. uyt Paris.