Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 11

4930. 1640 november 17. Aan Christina van Zweden¹.

Serenissima ac potentissima regina, domina clementissima,

Heri condicta ad salutandum regem reginamque die prius ad reginam deductus sum. Causa obtendebatur languor aliquis regis, at vera erat, quod cardinalem apud se rex exspectabat eique colloqui vellet, priusquam me audiret. Reginae gratulatus sum de altero partu, cui nunc nomen ducis Andegavensis². Grata fuit ei mea oratio et mentio speratae pacis multumque erga augustam Majestatem tuam affectus benevoli et ostendit et significari voluit. Regem serius vidi: ei literas augustae Majestatis tuae 10 Septembris datas³ tradidi et quae eodem tempore mandata acceperam explicavi addidique gratulationibus ob victorias⁴, etiam illam de nata prole.

Praecipue autem institi, ut ostenderem causam belli regi Gustavo⁵ immortalis memoriae Majestatique tuae fuisse animum restituendi Germaniam in meliorem statum, quod sine pace fieri nequiret, neque pax obtineri nisi armis felicibus. Nunc autem premi nostros ut et anno priore ingenti copiarum hostilium concursu, unde facile accipi possit

1 Gedrukt Epist., p. 654. Antw. op no. 4841.

2 Philippe, hertog van Anjou, later hertog van Orléans.

3 Zie no. 4841.

4 Atrecht was op 10 augustus in Franse handen gekomen, Turijn op 19 september.

5 Gustav II Adolf.

[p. 619]

damnum irreparabile. Quare rogabam, ut rex majoribus quam hucusque copiis bellum in Germania gerere velit.

Id vero facturum se rex promisit. Simul dixit mihi quae nuper comes Chavigniacus⁶: tempus federis exiturum brevi, velle se id produci iisdem legibus, si id Majestati tuae videretur⁷. Si non ejus quoque rei se quamprimum certum esse cupere, ut pro eo res suas ordinet. Saepius autem repetebat se pecuniae plus quam dedisset dare non posse, quanquam ego ostenderem nusquam melius poni posse pecuniam: grave nobis bellum duobus his annis, regi prosperum promoto in Belgas limite et bene collocatis Italiae rebus.

Caeterum quae ego antehac scripseram de spe obtinendae pecuniae majoris, ea habebam a viris fidis rerum istarum peritis et D. Bulionio⁸ perfamiliaribus. Ex cujus D. Bulionii aerarium regentis affine⁹ etiam heri intellexi regem anno adventante in reditu habiturum CXL milliones, quorum pars altera debitis solvendis inservit, pars altera in usu erit. Etiam quae de causis scripsi, cur ita nunc urgeantur et nostri et Batavi ad innovandum fedus, verissima censeo. Nam quae in Italia aguntur diu occultari non poterunt. Ego nunc apud regis ministros instabo, ut copiae sint quam fieri potest maximae, quae in Germaniam mittentur, et ut id quamprimum fiat.

Dux ipse Longavillanus¹⁰ hic exspectatur. Interim Gallicis in Germania armis praeerit comes Guebrianus¹¹.

Deus Majestati augustae tuae, serenissima ac potentissima regina, det prosperos seu bello seu pace successus.

Augustae Majestatis tuae subditus
obedientissimus devotissimusque
H. Grotius.

6 Léon le Bouthillier, graaf van Chavigny, Frans staatssecretaris van buitenlandse zaken.

7 Het verdrag tussen Zweden en Frankrijk werd in juni 1641 verlengd; zie Du Mont, Corps Dipl. t. VI. 1, p. 207vv.

8 Claude de Bullion, sieur de Bonelles, ‘superintendant des finances’.

9 Niet nader geïdentificeerd; verscheidene leden van de familie bezaten ambtelijke functies. Vgl. Ranum, Richelieu, p. 164.

10 Henri d'Orléans, hertog van Longueville.

11 Jean-Baptiste de Budes, graaf Guébriant.

Lutetiae, 7/17 Novembris 1640.

Adres: Christinae, reginae Sueciae, Gothorum, Vandalorum etc.