Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 11

4836. 1640 september 15. Aan A. Oxenstierna¹.

Excellentissime atque illustrissime domine,

Die Mercurii exacto² regem ad S. Germani agentem vidi gratulatusque ei sum reditum, bonam valetudinem, multas victorias, praecipue vero captam Atrebatum urbem, caput gentis ab antiquo belli laude celebris longe a fine Gallico inspectante hostium validissimo exercitu sub egregio principe³; vota addidi pro majoribus processibus et felice partu reginae⁴. Quae omnia grato animo accepit rex et de labore suo ad capiendam urbem quaedam apposite disseruit.

Post id repetii preces pro libertate D. mareschalli Hornii⁵, abs quo accepisse me literas dixi testantes placere duci Bavaro⁶, ut cum Ioanne Waertio⁷ permutetur. Idem semper desideratum duci Bernhardo Vinariensi⁸. Si regi placeret hoc beneficio Suediam sibi obstringere, posse Waertium Benfeldium deduci, Hornium Lindaviam, deinde utroque tempore ambos Basileae in libertate poni.

Ad hoc rex nihil aliud quam serio se cogitaturum dixit. Addidi vero, quo magis

1 Gedrukt Epist., p. 645; Oxenst. Skrifter 2. afd. IV, p. 73. Gecit. in vert. Brandt-Cattenb., Leven II, p. 257.

2 12 september.

3 De kardinaal-infant don Fernando.

4 Anna van Oostenrijk. De tweede zoon Philippe, hertog van Anjou, later hertog van Orléans, werd op 21 september geboren.

5 Gustav Karlsson Horn; zie zijn brief no. 4628 dd. 1 mei 1640.

6 Maximiliaan I, keurvorst van Beieren.

7 Johan van Werth.

8 Bernhard, hertog van Saksen-Weimar († 18 juli 1639).

[p. 516]

efficaces preces istas meas facerem, accepisse D. Salvium⁹ mandata de renovando foedere. Eum cum D. Davausio¹⁰ ea de re locuturum.

Bapalmae praesidiarii multum excurrunt nuperque damni non parum Gallis intulere. Ad eos frenandos et tutiora Gallis reddenda ad Atrebatum urbem itinera inter duas illas urbes castellum strui rex jussit.

Literae a castris ad urbem Taurinorum nuntiant parari quidem a Leganesio¹¹ novam castrorum oppugnationem, sed eam non multum a Gallis metui, quando duplici jam vallo circumdata sint castra et eorum, qui aegrotarunt in castris, mortui sint pauci, plerique ad bonam valetudinem redierint.

Longavillanus¹² mille ferme Gallos secum habet. Vinariensium ductores¹³ pecunia data placavit. Laborat, ut supplementa accipiat. A Crucenaci obsidione abstractum Glenium¹⁴ fama est.

Delphinus¹⁵ ablactatus est et expedite loqui incepit.

Multae literae significant a Brezaeo¹⁶ mersas aut ustas galeones tres, captam unam inter Gades et Luciferi Fanum, euntes in Americam omnes.

De Germaniae rebus nihil addam; video enim eas certius in Batavis cognosci.

Deus, Excellentissime et illustrissime domine, Sublimitatis tuae consilia secundet.

Tuae Sublimitatis cultor devotissimus
H. Grotius.

9 Johan Adler Salvius, Zweeds gezant residerende te Hamburg. Het verdrag tussen Zweden en Frankrijk werd in juni 1641 verlengd; zie Du Mont, Corps Dipl. t. VI, I, p. 207vv.

10 Claude de Mesmes, graaf van Avaux, Frans gevolmachtigde in Hamburg.

11 Diego Mexía Felípez de Guzmán, markies van Leganés, Spaans goeverneur van Milaan. De in de tekst genoemde brief heb ik niet kunnen terugvinden.

12 Henri d'Orléans, hertog van Longueville.

13 Johann Ludwig von Erlach, Wilhelm Otto von Nassau-Siegen, Johann Bernhard von Oehm en Rheinhold von Rosen, directeurs van het leger van wijlen Bernhard van Saksen-Weimar.

14 Gottfried Huyn, graaf van Geleen, keizerlijk bevelhebber.

15 De latere Lodewijk XIV.

16 Jean Armand de Maillé, hertog van Brezé.

Lutetiae, 5/15 Septembris 1640.

Audimus recrudescere motus Catalanorum, quos rex Hispaniae accusat violatarum conditionum. Ipsis autem Catalanis arma¹⁷ et alimenta a Gallis vendi. Ire adversus eos partem Italicae classis. Brezaeus ad Bellam Insulam rediit, Burdegalensis¹⁸ in oram Provinciae hic re nulla facta. Leganesius nova supplementa accepit, Harcurtius¹⁹ autem e Provincia peditum quatuor millia, equites quadringentos. Hispani, qui in globis pulverem bellicum Taurinis submisere antehac, nunc et farinam mittere incipiunt. In hac urbe et vicis proximis octo millia novorum militum scribuntur.

Pontifex Guenetium cardinalem²⁰ a Colonia revocat fessus morarum. Remittet eum, ubi reges belli taedebit.

Principi electori²¹ rex adamantem dedit, qui XXX millibus francorum aestimatur.

Audio legatum in Hollandiam hinc mitti²².

17 De uitgave der Oxenst. Skrifter heeft abusievelijk ‘armis’.

18 Henri d'Escoubleau de Sourdis, aartsbisschop van Bordeaux.

19 Henri de Lorraine, graaf van Harcourt-Armagnac.

20 Marzio kardinaal Ginetti, pauselijk legaat in Keulen.

21 Karl Ludwig van de Palts.

22 Matthieu (Gaspard) Coignet, sieur de La Thuillerie, graaf van Courson.