Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 11

4673. 1640 juni 2. Aan L. Camerarius¹.

Illustrissime domine,

Nimis verum est fortunam adhuc pertinaciter infestam esse principi electori². Nam ex taedio inutilis otii etiam tertianam contraxit. Et is quidem, qui ex Anglia huc amissis literis venerat³, bonas spes attulerat fore, ut bene absolutis cum parlamento rebus de ipsius negotio cogitatio institueretur. Verum ex eo praeter bellum Scoticum ita ingentes in Anglia motus exstiterunt, ut nisi ex his malis in aula ista ingens aliqua mutatio exoriatur, multum temporis exspectandum sit principi electori, priusquam responsa inde accipiat, praesertim qualia et ipse et nos vellemus. Galli vero, nisi bene cognitis Angliae sensibus, nihil agere volunt cum hoc principe; praeterea absunt rex et cardinalis. Ego inter has moras mandata e Suedia, quid agere debeam, opperior.

Scotorum literae illae⁴ ad Galliae regem missae quidem non sunt, sed a se subscriptas jussu foederatorum agnoscit legatorum Scoticorum unus⁵, qui nunc in Turri Londinensi detinetur. Scriptas autem eas literas ait comes Licestrius⁶ post pacem factam⁷, in qua comprehendebatur ante actorum oblivio. Deum cum Excellentia vestra seriis precibus adeo, ut ipso adspirante populi quidem meminerint, quid sui sit officii, rex autem Britanniae illud Homericum in animo habeat: πατὴρ δ᾽ ὣς ἤπιος ἦεν⁸. Hispanicos legatos⁹ trepidare et in regia domo perfugium sibi quaerere non miror, cum sciam ab antiquo infensam ei genti fuisse plebem Londinensem.

Hispanus mari satis infelix est hoc tempore. Nam praeter damna accepta apud Angliae Brasiliaeque oras naufragia passus est in freto Gaditano et damnum a piratis accepit apud Barcinonem. Praeter seditionem illam Siculam alia in Catalania exorta est. Ita non caret suis malis imperium illud tam late diffusum, quam sol ambulat.

Millereius¹⁰ pro Carolimontio viis caenosis ac pluvio caelo defenso, adde et incenso per proditorem¹¹ Gallico pulvere bellico, Mariaeburgum interius in hostico situm nunc obsidet. Misit autem regio jussu de suis quater ferme mille milites ad Castilionaeum¹², qui jam ante habebat XI prope peditum, equitum tria millia petiturusque Flandriam videtur,

1 Copie Uppsala, UB., cod. 388a, ep. 233. Gedrukt Epist., p. 623. Verschillen in orthografie en aperte onjuistheden in de copie Uppsala zijn niet gesignaleerd. Ludwig Camerarius was Zweeds gezant in Den Haag.

2 Karl Ludwig van de Palts.

3 Richard Cave.

4 Zie no. 4633 en n. 18.

5 John Campbell, baron Loudoun.

6 Robert Sidney, graaf van Leicester, extraordinarius Engels gezant te Parijs.

7 De pacificatie van Berwick (18 juni 1639).

8 Homerus Od. II, 47, 234; V, 12.

9 De extraordinarii ambassadeurs Antonio Sancho Dávila y Toledo, markies van Velada, en markies Virgilio Malvezzi. In Londen vonden 21-25 mei rellen plaats; vgl. Gardiner, Hist. England IX, p. 133.

10 Charles de La Porte, hertog van La Meilleraye, maarschalk van Frankrijk.

11 Grotius ontleent deze gegevens vermoedelijk aan de brief van Louis Aubéry du Maurier, no. 4672, dd. 1 juni.

12 Gaspard de Coligny, hertog van Châtillon, maarschalk van Frankrijk.

[p. 304]

ut suis conatibus principis Arausionensis conatus adjuvet ac vicissim illo hostem detinente ipse expeditius res suas promoveat. Cum autem Batavi praeter illum in Flandria exercitum promiserint se producturos et alterum, quatuor simul ex partibus negotium habiturus est cardinalis Hispanus, ita ut non satis dispicere possit, quid potissimum vitare debeat. Plane pulcrae ubique sunt spes nostrae nostrorumque, modo Deus faveat.

Bannerii¹³, si vera sunt, quae de sociorum¹⁴ auxiliis ad nos perscribuntur, ingens futurus est exercitus ex lecto milite. Bavarus¹⁵ suas copias ad caesarianas adjunxit et, quanquam sunt, qui sibi blandiuntur, quasi regis Romani dignitatem sibi affectet Bavarus, id tamen alii confictum putant, ut Galli ea spe deliniti abstineant ipsi nocere et, si possint, etiam socios suos ab ejus terris abducant. Caeterum spero Gallos, quo sunt ingenio, facile perspecturos, quam non probabile sit hoc figmentum de homine sene dando adjutore et successore juveni.

Leganesius¹⁶ praeter eum, quem a Constantia, Tiroli, Neapoli et Hetruria accepit, militem alium ex Hispania ad se advocavit videturque pro possessione urbis Taurinorum omni vi certaturus. Quare et ad Harcurtium¹⁷ optime de re Gallica meritum, supplementa quaedam mittuntur.

Rex Daniae et Batavorum et Anseaticorum videtur tentare patientiam, nisi vis occurrat, incendii modo semper ultra pervasurus. Quod si Batavi nihil agendo, sed legationes adornando¹⁸ territari ipsum posse confidunt, ille vicissim eos territat legationes in Angliam Hispaniamque¹⁹ mittendo.

Res Gallorum per Italiam prosperae videntur quietem hoc anno Alsatiae promittere. Leodiensium cum suo principe²⁰ dissidia non magis a Batavis et Gallis alita fuisse miror.

Viduae Sabaudicae²¹ sub oculum incisio ad os usque facta est, ut noxius humor oculo visuique exitium minitans abstraheretur.

Cum nuper iturus in Angliam princeps Carolus Gustavus²² per Possiacum transiret, rixa inter comites et oppidanos orta est nulla, quod sciam, nostratium culpa, unde nonnulli de familia ipsius et Polheimius²³, res Hassiacas agens, qui eum prosecutus fuerat, non sine periculo vulnera accepere.

Deus nobis pacem det bonam et Excellentiae vestrae semper faveat.

Excellentiae vestrae ad omnia obsequia
paratissimus
H. Grotius.

13 De Zweedse veldmaarschalk Johan Gustavsson Banér.

14 Verbeterd naar de copie Uppsala uit ‘socio et’ in de uitgave der Epist. De samenvoeging van Zweedse. Franse en Duitse legers vond plaats bij Erfurt op 15-16 mei.

15 Maximiliaan I, keurvorst van Beieren. Het keizerlijk leger stond onder bevel van de 26 jaar jongere Ottavio Piccolomini.

16 Diego Mexía Felípez de Guzmán, markies van Leganés, Spaans goeverneur over Milaan.

17 Henri de Lorraine, graaf van Harcourt-Armagnac.

18 In 1639 werden naar Denemarken gezonden Albert Coenraadsz. Burgh en Bernhard Coenders van Helpen; in 1640 gingen naar Zweden Willem Boreel, Albert Sonck en Epo van Aylva.

19 Naar Engeland gingen in september 1640 Corfits Ulfeldt en Gregers Krabbe; naar Spanje vertrok begin augustus 1640 Hannibal Sehested.

20 Ferdinand van Beieren, keurvorst-aartsbisschop van Keulen en prins-bisschop van Luik; vgl. no. 4659 en n. 4.

21 Christine de France, hertogin van Savoye.

22 Karl Gustav, paltsgraaf van Zweibrücken, de latere koning Karel X van Zweden. Vgl. Register i.v. Poissy.

23 Winand von Polhelm.

Lutetiae, 2 Iunii 1640.

Adres: Ludovico Camerario, reginae regnique Sueciae consiliario et legato apud praepot. Ord. Foeder. Belgii.

Boven aan de brief in de copie te Uppsala: Red. 9 Iunii s.n. 1640.