Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 11

4528. 1640 februari 26. Aan A. Oxenstierna¹.

Excellentissime atque illustrissime domine,

Aditum ad regem quotidie expetitum ad sublevandam electoris Palatini² calamitatem

1 Gedrukt Epist., p. 601; Oxenst. Skrifter 2. afd. IV, p. 14.

2 Karl Ludwig van de Palts; hij was medio oktober 1639 nabij Moulins gearresteerd.

[p. 101]

nactus nondum sum; excusationi praetenditur articulorum dolor regem vexans. An, antequam audiar, extorquere aliquid ab electore cupiant an aliud quid lateat, videbimus.

Sicut vero miserationem mihi movet principis ejus apud amicos captivitas, ita aliud est, quod metum mihi pro rebus nostris incutit, indutiae scilicet in Italia non dubie jam factae ad pacem usque. Copiae hostium, quae et in Italia et in Tiroli magnae sunt, si in Brisgoiam et Alsatiam incumbunt, regis erit potenter tueri, quae ardenter expetiit. Verum timeo, ne mala Bohemiae vicinarumque terrarum magis moveant imperatorem et Hispanum³ eoque tota ista procella in mareschallum Bannerium⁴ incurrat. Quod si erit, et bellum ei erit impeditius ac forte pacis conditiones difficiliores.

Mitto Sublimitati tuae indicem onerum⁵, ex quibus Rhotomagenses mulctam sibi impositam sunt soluturi. Nunc et nobilitas illorum locorum mulctatur. Mitto et decretum parlamenti de viduorum viduarumque conjugiis⁶ tum per se laudabile, tum eo quod regis jurisdictionem in ecclesiasticos atque etiam in matrimonii causis exemplo hoc tueatur.

Sex Romae cardinales mortui sunt qui omnes exomologesin more solito facere recusarunt, conscii sibi odii et molitionum in pontificem, quae aperire cuiquam noluere.

A Konigsmarckio⁷ bis caesos Saxonicos captumque in Misnia Querfurtum⁸ laeti hic audimus. Bavarici, qui nunc inter Thuringiam maxime Franconiamque se tenent, forte Konigsmarckium insequentur. In Longavillani⁹ quidem militem nihil fecere hactenus. Is miles ad Wetteram nunc esse dicitur, Rosa¹⁰ ad Unbergam, ad Lollerum Nassavius¹¹.

Tubatelus¹² vivit et liber est; mortuus autem est frater ejus¹³. Feuquerii¹⁴ res nondum consummata est.

Illustris D. baro Gabriel Oxenstierna¹⁵ in Angliam abiit, cujus ego summis virtutibus et in me benevolentiae deberem plurimum, etiamsi ex ea domo non esset, cui omnia debeo.

Deus iter ei prosperet idemque, Excellentissime et illustrissime domine, Sublimitatis tuae consilia regat atque fortunet regni Suedici et orbis christiani bono.

Tuae Sublimitatis cultor devotissimus
H. Grotius.

3 Ferdinand III en Philips IV.

4 De Zweedse veldmaarschalk Johan Gustavsson Banér.

5 Gazette de France 1640, no. 16, p. 111-112; tevens gedr. Mercure François, t. XXIII, p. 486-491: ‘Tariffe des impositions que le Roy en son Conseil a permis & octroyé aux bourgeois & habitans de la ville & banlieuë de Rouën, de lever durant trois ans...’, dd. 6 februari 1640. Een niet door Grotius verzonden exemplaar in Stockholm, RA. Gallica 10, Handl. tillh. H. Grotii beskickning 1639-1641.

6 Vgl. L. Jovet, Bibliothèque des Arrests p. 480 (Mariages, CXXII): ‘Le 9. Fevrier 1640. la Cour fit un reglement sur le sujet des mariages des veuves, & à raison d'un qui avoit espousé deux femmes ordonna que les Curez seroient tenus avant les marier de leur faire representer des certificats signez des Curez & Juges des lieux en bonne & deuë forme,...’.

7 Hans Christoph, graaf van Königsmark, Zweeds bevelhebber.

8 Verbeterd uit ‘Everfurtum’.

9 Henri d'Orléans, hertog van Longueville.

10 Rheinhold von Rosen.

11 Wilhelm Otto van Nassau-Siegen.

12 Georg Christoph von Taupadel.

13 Zie no. 4522, n. 21.

14 Manasse de Pas, markies van Feuquières.

15 Gabriel Gabrielsson Oxenstierna.

Lutetiae, 16/26 Februarii 1640.

Adjunt hic Longavillani copias esse quinquies mille pedites; equites ferme totidem. Concessum eis receptum in terras Casselienses.

Propositum Vinariensibus¹⁶ cis Rhenum se referre in terras Trevericas et Colonienses.

16 Het leger van Bernhard, hertog van Saksen-Weimar († 18 juli 1639).

[p. 102]

Mulcta nobilitatis Normannicae est DCC millia florenorum. Opus tamen erit aliquo milite ad tutandam quietem tum Normanniae tum Britanniae Armoricae.

Abbas Moussonus¹⁷ mittitur ad animandos Leodienses. Ranzavius¹⁸ hic exspectatur.

Princeps elector non bene valuit. Dicitur nunc se habere melius.

Dunquercanae naves, quae cum milite in Hispaniam ivere, numero sunt XXV.

Illustrissimus comes Licestrius¹⁹ adhuc hic subsistit accepto quamvis a suo rege magisterio equitum.

Indutias Italicas, quas certo factas intellexeram, in dubium nonnulli vocant adduntque locum quendam non procul a Casali ab Hispanis obsideri.

Neapolitanus ille ab ecclesia abstractus Romae, princeps Sensae²⁰, Neapoli capitale supplicium tulit eodemque tempore suspensus ibi abbas quidam²¹ in habitu abbatico. Romae decem millia florenorum promissa ei, qui caput afferret Pussoli²²; sic vocabatur qui de ecclesia principem illum abripuerat. Praefectus Neapolitanus²³ multo plus pecuniae promisit pro capite cardinalis Barbarini²⁴.

17 Louis de Fiquelmont, abt van Mouson, Frans resident te Luik.

18 Josias, graaf van Rantzau.

19 Robert Sidney, graaf van Leicester, extraordinarius Engels gezant te Parijs.

20 Giovanni Orefice, prins van Sanza.

21 Niet geïdentificeerd.

22 Giulio Pezzola.

23 Felipe Ramírez de Guzmán, hertog van Medina Las Torres, vice-koning van Napels.

24 Kardinaal Antonio Barberini.

Adres: Axelio Oxenstiernae, sacrae reg. Maj. regnorumque Sueciae senatori et cancellario.