Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 10
(1976)–Hugo de Groot–
Auteursrechtelijk beschermd4258. 1639 augustus 20. Aan L. CamerariusGa naar voetnoot2.Illustrissime domine, Dolor ille, quem literae 8 Augusti scriptaeGa naar voetnoot3 ab Excellentia vestra testantur ob mortem incomparabilis in omni laudis genere principis VinariensisGa naar voetnoot4, metuo, ne crescat malis aliis ex illo malo orientibus. Nam de ErlachiiGa naar voetnoot5 et RosaeGa naar voetnoot6 inter se contentionibus jam fama est; illud vero vanum, quod ad vos perlatum fuerat de sacramento dicto reginae nostraeGa naar voetnoot7. Exercitus adhuc nihil aliud quam pariturum se promisit quatuor testamenti executoribusGa naar voetnoot8. De caetero futura sit regiminis ac sacramenti forma, adhuc incertum est. Sed plurimum in eo pecunia poterit, qua valet GallusGa naar voetnoot9, qui jam nunc et exercitum illum et urbes sibi vindicat. Interim Hohentwilum rursus obsedit MerciusGa naar voetnoot10; alia parte GleniusGa naar voetnoot11, quid acturi sint incerti ducis milites observat. In Italiam mittebatur pars altera CondaeaniGa naar voetnoot12 exercitus, quanquam morbis non vacans. Sed subitoGa naar voetnoot13 enatae sunt in eadem Italia induciae in menses duos, pacem ut videtur illorum quidem locorum secum tracturae, per quam tutela | |
communis sit viduaeGa naar voetnoot1 et ducis pupilliGa naar voetnoot2 patruisGa naar voetnoot3, Galli autem Hispanique praesidia sua de cunctis Sabaudiae ac Pedemontii urbibus locisque deducant. Haec ita convenisse audimus, si modo et regi GalliaeGa naar voetnoot4 placeant, qui nunc ea de re deliberat et, quo propior sit illis rebus, transfert se Lugdunum. Nicaea civitas - nam arx viduae praesidio tenetur - partes principum amplexa est. Idem fecere Helvetii, qui in urbis Taurinorum custodia a vidua collocatiGa naar voetnoot5 fuerant, non levi etiam apud illam gentem labascentis fidei exemplo. PontifexGa naar voetnoot6 pro pace Italica plurimum laborat Venetis, quem de TurcaGa naar voetnoot7 conceperunt, metum in alios spargentibus jacto rumore sultanum jurasse bellum se in christianos omnes moturum. Sultani materGa naar voetnoot8 munera a Veneto bajuloGa naar voetnoot9 sibi oblata respuit plus se ab ipsis bello brevi habituram praedicans. Magna est classis Turcarum apud Constantinopolim; accitur et illa, quae in mari Euxino erat, auxilia praeterea maritima ab Afris praedonibus et Cosaccis. Iam exscensus factus dicitur in Tenum, Cycladum unam, Venetici juris. Plane ingens est per Italiam trepidatio. In Hispanicum mare rursus hinc mittitur archiepiscopus BurdegalensisGa naar voetnoot10 tergiversans satis memoria expertarum tempestatum. Quod HarcurtiusGa naar voetnoot11 fecerat in capiendis Genuatium navibus improbatur in hac aula, ita ut desituri videantur motus isti, qui caeteroqui a bello haud longe aberant. Adversus vectigalia salisGa naar voetnoot12 tributaque alia seditiones in oppidis agrisque natae facile intermoriturae putantur, ubi miles, qui nunc diversis in castris attinetur, ad hyberna redierit. Si pax illa per Italiam coeat, LongavillanusGa naar voetnoot13 a rege destinatur imperio in exercitum, qui Vinariensis fuit, urbesque ad Rhenum. Venit jam huc comes LicestriusGa naar voetnoot14, quem ab itinere recentem nondum vidi. Sed tristis intelligo tot in firmanda pace Scotica exoriri difficultates novas, quae sollicitudinem mihi injiciunt, ut satis procedat id, quod Hamburgi inchoatum fuerat negotium. Apud Rhaetos paucis sententiis vicit ea pars, quae Hispanis favet eorumque novum foedus, quanquam duris in religionem legibus, amplectendum putat: novusque nunc vocatur conventus, quo ista plane sanciantur. Veneti ad suiGa naar voetnoot15 tutelam non indiligentesGa naar voetnoot16 sunt: magna instituunt tributa, unde 17Ga naar voetnoot17 millia ducatorum menstrua colligant. Naves augent, scribunt militem, | |
excitant vicinos. Et Hispanus et EthruscusGa naar voetnoot1 classem in parato habent satis validam. Sedani quieta sunt omnia. BanneriiGa naar voetnoot2 et ConingsmarckiiGa naar voetnoot3 actiones bonas nobis spes ostentant; nec leve periculum vitatum est in Livonia. Erupere ibi arcana illa BrandenburgiciGa naar voetnoot4 cum rege PolonoGa naar voetnoot5 colloquia et quo tendant nova ista tanti strepitus vectigalia. Hassicos video manere in iis, quae pridem cepere: nihil agendo multum agunt mali. Serenissimo domino electoriGa naar voetnoot6 bene ut procedat in Angliam profectio, opto. Ad Francofurtensem conventum audio mitti ab imperatoreGa naar voetnoot7 marchionem ChristianumGa naar voetnoot8 et principem EckenbergicumGa naar voetnoot9. Spe inani pacis lactabitur, credo, misera Germania. Ut a rege DaniaeGa naar voetnoot10 tam feroce Batavi tanto domi bello impliciti aequa impetrent, vix sperandum videtur. Conatus tamen laudandi sunt. Rex exercitum Vinariensem pro suo habens Longavillano mandavit imperium in eum exercitum. Is jam venit Basileam adducens Germanos, qui in Italia fuere. Deus christianos omnes ad bonam pacem flectat, ne barbarorum potentia nostro maloGa naar voetnoot11 invalescat. Idem Excellentiam vestram onmesque ei caros servet sospites ac florentes. Excellentiae vestrae constanti observantia devinctus
| |
Lutetiae, 20 Augusti 1639. | |
De copie te Uppsala heeft nog het volgende postscriptum: Abit iam nunc ex aedibus nostris illustris dominus baro OxenstiernaGa naar voetnoot12 ad aquas Borbonias, inde ad iter Italicum. Injunxit mihi ut se Excellentiae vestrae commendarem et quaecunque ab ipso proficisci possent amicitiae officia porro offerrem.
Adres: Ludovico Camerario, Reginae Regnique Sueciae Consiliario et Legato apud Praepot. Ord. Foeder. Belgii. Boven aan de brief in de copie te Uppsala: R. Alfenae 17/27 Aug. A.o 1639. |
|