Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 9

3847. [1638] november [14]. Van P. de Groot².

Venerande parens,

Nudiustertius ex Gallia Hagam reversus est D. Cnutius³. Creditur nunc in Angliam iturus, ut reginae⁴ referat, quae pro ea apud regem⁵ et cardinalem⁶ egit.

Smalzius⁷ etiam cum eo rediit, sed Hagae non moratus est; transiit tantum. Quomodo ille apud vos se gesserit, scripsi ad D. Crusium⁸, qui ob multa etiam quae mihi narravit ei est infensus.

In Brasilia res minime prospere procedunt; erant ibi Lusitani aliquot, quos sibi familiares reddiderat et quorum fidei multa etiam credebat comes Mauritius Nassavius⁹. Illi nacto tempore opportuno comitem in arcem miliare ab urbe distantem ad prandium invitaverant. Erat iam in itinere comes, cum ecce obvius ille factus est Brabantus¹⁰ ex eadem societate, qui totam commilitonum suorum conspirationem comiti aperuit indicavitque, quomodo ille ibi mactandus exspectabatur ad funestum hoc convivium. Comes re audita in urbem rediit statimque validum numerum armatorum ad arcem misit, qui illos apprehenderent: verum illi ex comitis mora sese proditos existimantes plerique iam seorsim se receperant. Magnum etiam damnum passa est ea societas ex tam continua hac tempestate.

Princeps Robertus¹¹ a caesarianis captus dicitur ad Caesarem¹² duci. Caetera in Germania satis prospere procedunt.

2 Hs. Den Haag, ARA. Eerste afd. coll. Hugo de Gr. Aanw. 1911 XXIII no. 26. Eigenh. oorspr. De datering door Pieter op 26 november kan niet juist zijn. Grotius ontving de brief de 25ste en heeft hem de 27ste beantwoord (zie no. 3879). De Knuyt bracht op 13 november in de vergadering van de Staten-Generaal verslag uit van zijn wedervaren, maar had de vergadering van 12 november al bijgewoond. De brief moet daarom op 14 november (of iets eerder) gedateerd worden.

3 Johan de Knuyt.

4 Maria de Medici.

5 Lodewijk XIII.

6 De Richelieu.

7 Peter Abel Schmalz, secretaris van Axel Oxenstierna.

8 Johan Jespersson Kruus.

9 Johan Maurits, graaf van Nassau-Siegen. Hij schreef op 19 februari 1639 aan de Staten-Generaal: ‘Is derhalven mij ootmoedich versoeck uwe Ho. Mo. mijn die eere ende faveur te doen, ende mijn persoon van desen dienst ontslaegende wederom naert vaderlandt te ontbieden, want meer eer aldaer verhope te behaelen als colonel dan hier als generael’. (Hs. Den Haag, ARA. Oude West-Indische Compagnie no. 54). Daags te voren had hij aan de Heren XIX een verzoek van gelijke strekking gezonden.

10 Niet geïdentificeerd.

11 Ruprecht van de Palts.

12 Ferdinand III.

[p. 698]

Deus, venerande parens, vobis omnibus adsit salutifer.

XXVI Novemb.

Tibi obedientissimus filius
P. Grotius.

Velim mihi scribas locum illum in biblis, ubi de precando pro mortuis exemplum habet¹.

1 Ofwel Pieter vraagt naar de joodse Kaddisj voor de doden; deze is ontleend aan Ezechiël 38 : 23, Daniel 2 : 20 en vgl. Job 25 : 2; of hij vraagt naar een christelijk gebed: bijv. Jac. 5 : 14-15 (?). In de bijbel wordt gesproken over dodengebeden: 2 Tim. 1 : 18, 2 Makkabeeën 8 : 21 en 8 : 43-46.

Boven aan de brief schreef Grotius: 25 Nov.