Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 9

3554. 1638 april 30. Aan G.J. Vossius⁷.

Vir eruditissime,

Haesitavi saepe in inquirendo sensu loci nobilis Deuteron. XVII, 12⁸ neque

7 Copie Rotterdam, Gem. Bibl., coll. Rem. Kerk, cat. v. hss. no. 674. Gedrukt Epist., p. 423. Gecit. in vert. Brandt-Cattenb., Leven II, p. 171. Tesamen met no. 3603 voorlopig beantw. d. no. 3672.

8 Deuteronomium 17, 12: Qui autem superbierit nolens obedire sacerdotis imperio, qui eo tempore ministrat Domino Deo tuo, et decreto iudicis morietur homo ille.

[p. 248]

dum satis me expedio lectis et relectis, quae alii quaeque ego olim eum in locum anno - taveram. Nam si de magno synedrio capiendus is locus, cujus authoritati parendum in omnibus controversae interpretationis aut consuetudinis fuerit ad evitandum schisma, quod velle videtur Maymonides¹, quaero, cur sacerdos nominetur, qui non necessario pars erat magni synedrii, tum vero judex an sit extraordinarius aliquis rector excitatus divinitus, quales in libro םיטפוש² memorantur, an ipse אישנ synedrii caput, tum vero cur disjuncte nominentur sacerdos et judex, an ad tempora distinguenda, quia extraordinarii illi rectores non semper fuere, an ad discernenda controversiarum genera, ut II Paral. XIX, II³.

Velim etiam doceri, an extraordinarii illi rectores pars synedrii fuerint, an res debuerint gerere ex synedrii sententia, cum Spiritu divino ducti videantur; an vero dicendum, verene a Deo agerentur nec ne, id ipsum cognitionis fuisse synedrii.

De his rebus rogo, Manassem Israëlidem⁴ a me officiose salutatum meo consulas nomine mihique ipsius sententiam, si id obtineri potest, ab ipso perscriptam mittas. Habebo id magni beneficii loco.

Tua de Idololatria⁵, Salmasiana de usuris⁶, Heinsiana ad Novum Testamentum⁷ exspectamus.

Vale, vir eximie.

Lutetiae, XXX April. MDCXXXVIII.

1 Over rabbi Moses ben Maimon zie men IV, p. 15 n. 9. Het betreft hier zijn sententies in Jad Hachazaka tractaat Sanhedrin c. 2. 2. Vgl. bijlage no. 7.

2 Zeer waarschijnlijk bedoelt Grotius hier het aangehaalde tractaat Sanhedrin van Maimonides. Een aanhaling (welke?) uit het bijbelboek םיטפוש (Iudices) lijkt hoogst onwaarschijnlijk.

3 2 Kronieken 19, 11: Amarias autem sacerdos et pontifex vester in his quae ad Deum pertinent praesidebit; porro Zabadias filius Ismahel, qui est dux in domo Iuda, super ea opera erit quae ad regis officium pertinent; habetisque magistros levitas coram vobis. Confortamini et agite diligenter, et erit Dominus vobiscum in bonis.

4 Menasseh Ben Israel schreef hierover eerst een brief aan Vossius (zie bijlage no. 7). Vossius stuurde deze brief door aan Grotius, die hem op 2 augustus ontving; zie no. 3672, p. 452 n. 8. Op 25 december 1638 schreef Menasseh Ben Israel direct aan Grotius (no. 3899).

5 Voor de titel van dit werk zie men no. 3414, p. 19 n. 2.

6 Over dit werk van Claude Saumaise -Salmasius- zie men no. 3444, p. 70 n. 10.

7 Over Daniel Heinsius' Sacrarvm Exercitationvm ad Novum Testamentvm Libri XX zie men no. 3414, p. 21 n. 3.