Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 8

3355. 1637 november 21. Aan J. Duraeus¹.

Vir reverende,

Ex literis, quas ad me III nonas dedisti², pervenere autem eae ad me hujus demum mensis die quarto, cum dolore intellexi impedimenta, quae se objiciunt proposito tuo pio ac publico utili; solantur autem me primum tua constantia, deinde D. magni cancellarii³ propensus ad hanc rem efficiendam animus, quem praeter literas tuas etiam D. Mulleri⁴ multa hac de re colloquia testata sunt mihi.

Idem mihi Mullerus scripta⁵, quae inter te Suedosque nostros commutata sunt hoc super negotio, ostendit proficiscensque Argentoratum literas meas secum tulit ad virum optimum doctissimumque Matthiam Berneggerum⁶, quibus eum rogavi, ut quibuscumque posset modis tua consilia promoveret leniretque animos asperiores; quod eum facturum confido.

Egi etiam de re eadem cum ambobus ab Anglia hic legatis D. comite Licestrio et D. barone Scutamorio⁷. Utrique videtur, ut et mihi, ut conventus instituatur omnium, qui ubique sunt protestantium, non ferre haec tempora, per quae illis ne pax quidem ulla communis humanae societatis constat inter se. Optimum igitur fore, ut, sicut amicitia inter se junguntur, brevi forte etiam jungentur federe, Suediae Britanniaeque regna, ita et eorum regnorum ecclesiae suae concordiae edant professionem publicam primumque vicinis Suediae Danis et Norwegis, deinde et aliis dent exemplum, quod imitentur. Constituto semel aliquo tali ecclesiarum corpore spes est subinde alios atque alios se aggregaturos.

Est autem haec res eo magis optanda protestantibus, quod quotidie multi eos deserunt et se coetibus romanensibus addunt non alia de causa, quam quod non unum est eorum corpus, sed partes distractae, greges segreges, propria cuique sua sacrorum communio, ingens praeterea maledicendi certamen. Quae quidem ut sanentur, referre protestantium in tanta praesertim male ipsis volentium conspiratione, quis non videt? Ego cum vix aliud possum praestare majus, laborem tuum adjuvabo seriis ad Deum precibus, sermonibus etiam ad eos, qui aliquid possunt, quoties se dabit occasio. Modum autem agendi quod attinet, suadeo eum,

1 Copie Gem. Bibl., Rotterdam, coll. Rem. Kerk, cat. v. hss., no. 674. Gedrukt Epist., p. 380; Epist. Eccl., p. 795. Over geadresseerde zie men VI, p. 172 n. 5.

2 Ontbreekt.

3 De Zweedse rijkskanselier Axel Oxenstierna.

4 Georg Müller, secretaris en Zweedse hofraad.

5 Zie p. 667.

6 De Straatsburgse hoogleraar Matthias Bernegger. Zie voor de bewuste brief no. 3285 dd. 5 oktober.

7 John Scudamore en Robert Sidney, graaf van Leicester, resp. ordinarius en extra-ordinarius Engels gezant te Parijs. Het woord ‘barone’ ontbreekt in de uitgave der Epist.

[p. 741]

quantum potes ad ea accommodes, quae D. magno cancellario et optima et tempori locoque convenientissima videbuntur.

Deus, vir reverende, tuos gressus regat tuagat tuaque cogitata prosperet.

Lutetiae, XXI Novembris MDCXXXVII.

Tuae Rever. Cl. addictissimus
H. Grotius.