Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 8

3236. aant. 1637 [october] 3. Aan L. Camerarius⁹.

Illustrissime Domine,

Sunt quidem literae et rumores, quae ducem Bernhardum¹⁰ ajunt in citeriorem ripam retraxisse copias, sed hoc supra verum aucta credimus atque inde orta, quod pontem suum dux e locis superioribus, ubi jam equis pabula defecerant, ad inferiora ad Drusenhemum deduxit. Laboramus quotidie, ut promissa ei auxilia rex¹¹ properet eaque tanta faciat, ut in Germaniam penetrare dux possit, ni id faciat, commeatuum inopia haud dubie laboraturus, cum Argentoratenses suam ipsi famem metuentes pauca transmittant.

9 Copie Uppsala, UB., cod. 388a, ep. 95. Gedrukt Epist., p. 355. Geadresseerde was ordinarius Zweeds gezant in Den Haag. Zie voor de datering Addenda et Corrigenda.

10 Bernhard, hertog van Saksen-Weimar.

11 Lodewijk XIII van Frankrijk.

[p. 539]

Leucatam ferit hostis machinis. Adversus eam vim et quae deinceps timentur, Languedociae civitates XV ferme millia collegere, sed novi militis.

Ad Dampvillerium opera imbres nonnihil tardant; est enim solum palustre.

XXI Septembris novi calend. cardinalis Hispanus¹ captis Aymeria et Barlemontio locis Malbodium inter et Landresium sitis Candalii² ad Malbodium castra e tumulis quibusdam machinis coepit lacessere intellecto jam traditam Capellam, cui liberandae³ venerat. Cum nihil proficeret, recessit. In abitu clade affectum rumor attulerat, sed ei auctoritas defuit. Nocte, quae eum praecessit diem, Ruminguanam arcem⁴ Atrebatici soli, Ardresiae, quae Caleto non longe est, praefectus Samprensius⁵ impetu cepit.

Dunquercanis ita crevit audacia, ut et naves quasdam Gallicas apud Rhodam insulam ceperint et in ipsam insulam fecerint exscensum.

Putamus jam in unum coiisse cardinalis Valettae⁶ et fratris Candalii copias, ut arcendo hosti pares sint. Majus enim aliquid hoc tempore versis illuc totis e Belgica viribus non speratur.

XXVI 7bris ex novo Cal. duas hostium turmas e Cameraco egressas a Gallis caesas accipimus.

Literae 14/24 7 bris a Benfeldio ostendunt tunc etiam in potestate ducis fuisse munimenta ad Rheni transitum, sed quae defendi diu nequirent, nisi cito adessent e Gallia auxilia: equos mori ducentos in dies.

Non scripsi antehac, quod certos auctores non haberemus⁷; caeterum nunc certo comperi Johannem Waertium⁸ in ea pugna, quae pugnata est V Sept. novi Calend., cum pontem, qui ad insulam ducit, cepisset et alteri majori ponti immineret, vulnus accepisse a mala dextera ad aures. Pugnatum a quinta matutina ad pomeridianam secundam.

His addam vota, Illustrissime Domine, pro te familiaque.

Lutetiae, III 7bris MDCXXXVII.

Tuae Excellentiae addictissimus ejusque observantissimus
H. Grotius.

1 Don Fernando; zie over hem IV, p. 412 n. 11.

2 Henri de Nogaret de Foix de La Valette, hertog van Candale.

3 De tekst van de copie te Uppsala heeft abusievelijk de lezing: liberando.

4 De tekst der Epist. heeft: oppidum.

5 François de Jussac, sieur de Saint-Preuil.

6 Louis de Nogaret d'Epernon de La Valette.

7 De uitgave der Epist. heeft: haberem.

8 Johan van Werth, ruiteroverste in dienst van keizer Ferdinand III.

Adres: Ludovico Camerario, Reginae Regnique Sueciae Consiliario et Legato apud Praepot. Ord. Foeder. Belgii.

Boven aan de brief in de copie te Uppsala in margine: Redd. A.^o 1637 6/16 Octobr.