Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 8

3234. 1637 september 1. Van Th. Graswinckel³.

Serenissime Domine legate, cognate plurimum observande,

Saucius repentino dolore vix est, ut scribam. Periit Venlona, at ne perierit Brederodius⁴. Si quid effari fas, penes illum culpa, penes quem fuisset suos (d)ivos, suum consilium, suum auspicium praebere. Ferendum hoc: tulisti duriora⁵.

Doleo patruelis⁶ vicem, ast cum duriora te pertulisse mente agito, subit mortali ferenda etiam illa, quae in masculam virtutem arietant. Ferendae invidiae ut par sit, votum est; ut ne par sit, male metuo.

Perlato nuntio - nescio numquid sine judicio - praejudicare visum. Reddat rationem. Non hic ad Othonem⁷ distinguentem provocare fas illi, quem secta temporum male habuit, tantum non oppressit. Contraho me et, dum contraho, grates ago immensas immortales.

At etiamnum impudens sum. Salustii Catalinarium ipsi Salustio, Thucididi, Demostheni, Xenophonti, Plutarcho e Graecis, ex latinis Livio, Tacito, Curtio, at imprimis Ciceroni conciliavi⁸.

Nemo hucusque bellum civile explicuit. Ego ut faciam, stultum sit, juvenis nulli admotus reipublicae functioni, nulli admovendus. Interim: nulli gravis est percussus Achates⁹. Docuisti constantibus exemplis animum firmare, sed qui nunquam nutaverat - ut ne unquam nutet pro instituto Deus concedat -.

3 Hs. Delft, Gem. Arch. III B 35. Licht beschadigd. Eigenh. oorspr. Voor de schrijver zie men V, p. 46 n. 9.

4 Nicolaes van Brederode, gouverneur van Venlo; hij had de stad aan de vijand overgegeven.

5 Vgl. Vergilius, Aen. I, 199: o passi graviora.

6 Zie J.A. Worp, De Briefwisseling van Constantijn Huygens II, p. 315.

7 Wie hiermee bedoeld wordt is mij niet bekend.

8 Graswinckel was al in 1636 bezig met een uitgave van Sallustius. Gronovius schreef in juni van dat jaar daarover aan Vossius: Vidi nuper Clar. Graswinkelii nostri observata ad Sallustii bellum Catilinarium, affecta fere et, quantum permittunt alia negotio, quae nunc ipsi imposita sunt, propediem absolvenda' (Vossii Opera IV Epist., p. 213). De ‘alia negotia’, betroffen o.a. de aan Graswinckel verstrekte opdracht John Seldens Mare Clausum te beantwoorden (vgl. VII, p. 143 en n. 2 aldaar); het ‘propediem’ werd 1642, toen zijn Catilina, sive in Caii Crispi Salustii Bellum Catilinarium Observationes et Notae te Leiden verscheen.

9 Vgl. Vergilius, Aen. I, 513/4: ... simul percussus Achates // laetitiaque metuque ...

[p. 537]

Parata habeo cuncta, quae ad rem; ades, rogo, consilio eumque, qui has ad te feret, prono quin(?) imo prolixo, ita Hensius¹, qui se fert totis animae viribus - ni quid invitis grammaticis foret - tuissimum, favore dignare.

Pluribus rogari neque velis neque ut velle te credam meum sit.

Dum vita superit, dum fides vivat.

Serenissime legate, plurimum observande cognate,

Serenissimo nomini vestro dicatissimus

Graswinckel.

1 Wellicht is Daniel Heinsius bedoeld.

Ipsis Kal. Sept. 1637, Leydae.

Met andere hand: Inscriptio erat: Serenissimo Domino Legato Domino Hugoni Grotio Lutetiam.