Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 7

[p. 170]

2609. 1636 mei 30. Aan L. Grubbe¹.

Nobilissime Domine,

Literas tuas, quas Maii calendis datas² accepi, eo expectabam avidius, quod omnia heic de rebus nostris tristiora quam erant adferebantur. Et habet hoc ignorantia, quod ad pejora credenda proclivior est.

Magnum damnum accepit res sociorum amissis Confluentibus Treverinis, quibus consultam voluisset dux Bernhardus³, qui diu hic retentus inter aulica oblectamenta nunc demum ad res agendas dimissus est, postquam praecipua rerum tempora effluxerunt. Abiit eodem tempore et cardinalis Valetta⁴ seorsim a duce Bernhardo habiturus exercitum. Fines Galliae aliis cum copiis tutantur principes regii sanguinis Condaeus⁵ et Suessionensis⁶.

In Italia ac Valle Telina stant ferme res aequalibus partium viribus vitiisque.

Pacis magnum per omnem Galliam desiderium video sentiente plebe commercii damna. Nec Batavi abhorrent. Ad colloquium Coloniam ferme omnium judicio video destinari, urbem liberam, extra bellum et tamen non longinquam bellantibus.

In magna exspectatione sumus, quid comes Arundelius⁷ Ratisbonae sit effecturus, aut hic comes Leicestrius⁸, qui in itinere est.

Stada et Buxtehuda quali praesidio teneantur, scire cupiam, tum quae spes sit de principe Lunemburgico⁹. De landgravio¹⁰ varia in dies his in partibus jactantur. Quod de electore Saxoniae¹¹ quaeris, mihi videtur expeditu haud difficile. Noverat leges imperii et reverentiam caesari¹² debitam, cum armis oppressus opem Suedicam imploravit seque devinxit federe id continente, ne seorsim pax fieret. Video Saxoni faventes Germanos tradita Gallis imperii loca causari: ego quam id sit factum necessario aut utiliter, mihi judicationem non sumo, ut quae exactam requirat rerum et ejus temporis et ante actarum cognitionem. Sed cum Gallos saepe querentes audierim de cunctatione magni cancellarii¹³ in tradendo Philipsburgo, ego viri summi prudentiam tum in aliis rebus tum in hac praecipue admiror, qui in negotio invidioso non ultro incurrerit, sed aliorum consensu se passus sit vinci. Nunc, postquam is locus tam negligenter custoditus est, quam ardenter

1 Copie Den Haag, ARA. Eerste afd. coll. Hugo de Gr. Aanw. 1911 XXIII no. 2, p. 21. Gedrukt Epist., p. 236. Over Lars Grubbe zie V, p. 432 n. 12.

2 Brieven van Grubbe aan Grotius zijn niet bewaard gebleven.

3 Bernhard, hertog van Saksen-Weimar.

4 Louis de Nogaret d'Epernon de La Valette.

5 Henri de Bourbon, prins van Condé.

6 Louis de Bourbon, graaf van Soissons.

7 Thomas Howard, graaf van Arundel; zie VI, p. 318 n. 12.

8 Robert Sidney, graaf van Leicester, extra-ordinarius Engels gezant in Frankrijk.

9 Georg, hertog van Braunschweig-Lüneburg; hij aarzelde tussen aansluiting bij de ondertekenaars van de vrede van Praag (zie V, p. 292 n. 1), met wie hij zich in juli 1635 solidair had verklaard, en terugkeer tot een openlijk bondgenootschap met Zweden. Lars Grubbe was een der Zweedse onderhandelaars; zij boekten uiteindelijk geen succes: in 1637 ging hertog Georg definitief naar de keizer over.

10 Wilhelm V, landgraaf van Hessen-Kassel.

11 Johann Georg, keurvorst van Saksen.

12 Ferdinand II.

13 De Zweedse rijkskanselier Axel Oxenstierna.

[p. 171]

fuerat expetitus, ipsos Gallos nimiae cupiditatis poenitet. Dicunt mihi regis¹ ministri in solutum partis ejus quae² Suediae debebatur, numerata per S. Chaumontium³ magno domino cancellario prope CC francorum millia. De ea re me nihil certi ex illis partibus accepisse miror.

Turcae⁴ vires in Persas verti videntur, a quibus Rewanum obsessum est.

Poloni cum Palatina conjugium⁵ non ex re fore Suedica, video, multos arbitrari. Dicitur legatus⁶, qui e Polonia in Hollandiam venit, ex Anglia etiam huc venturus.

Si quid scitu dignum evenerit in his locis aut aliunde cognosci poterit, non patiar te ignarum.

Vale vir nobilissime.

Tuae Nobilitati addictissimus obsequentissimusque
H. Grotius.

1 Lodewijk XIII van Frankrijk.

2 De uitgave der Epist. heeft abusievelijk ‘quod’.

3 Melchior Mitte de Miolans, markies van St. Chaumont, speciale gezant van Lodewijk XIII bij Oxenstierna in Duitsland.

4 Sultan Murád (Amurath IV).

5 In de brieven van deze periode is bij herhaling sprake van een huwelijk tussen Wladislas VII (IV) van Polen en Elisabeth, de oudste dochter van de in 1632 overleden Winterkoning, Frederik V van de Palts, en Elisabeth Stuart, dochter van de Engelse koning Jacobus I.

6 Johan Zawadski.

Lutetiae, XX/XXX Maii MDCXXXVI.