Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 7

2567. 1636 april 24. Aan A. Oxenstierna⁷.

Excellentissime Domine,

Mitto exemplum brevis meae ad reginam⁸ relationis colloquii cum rege⁹ habiti, cum ei reginae literas, quae gratias pro indutiis cum Polono¹⁰ procuratis et alia boni animi testimonia continebant, ei traderem.

Anglos spem pacis propinquam credere tum ex legati¹¹, postquam Chantiliaco redii, sermonibus cognovi tum res ipsa loquitur, quando eodem tempore et extra-

7 Hs. Stockholm, RA. Eigenh. oorspr. Gedrukt Epist., p. 229; Oxenst. Skrifter 2. afd. II, p. 174.

8 Christina van Zweden; het verslag ontbreekt.

9 Lodewijk XIII van Frankrijk.

10 Wladislas VII (IV) van Polen had op 12 september 1635 te Stuhmsdorf een bestand voor de duur van 26 jaar met Zweden gesloten.

11 Burggraaf John Scudamore.

[p. 113]

ordinarius huc legatus mittitur comes Licestrius¹, Sidneia e domo, et Arundelius comes² Ratisbonam, ubi sperat reperturum se imperatorem³.

Duci Rohanio⁴ perexiguae sunt copiae militares, et machinae desunt. Ad Padum nihil promoventur res Gallici foederis post damnum ad Vespolam. Et dicitur eo mitti cardinalis propinquus Millaerius⁵, an Crequiaco⁶ amicior, id enim praefertur, apud Sabaudum⁷ futurus incertum.

Dux Bernhardus⁸ Chantiliaci nunc est -id Montmorantium quondam praetorium fuit, nunc fisci- regi valedicturus; inde huc redibit, ut et iis, qui hic sunt, valedicat. Aufert pecuniae praesentis, ut scripsi antehac⁹, millia sexcenta, aliquantum in scriptura. Pro honorario, quod ipsi proprie solvitur, obligata ipsi audio fiscalia quaedam bona per Aquitaniam nuper a rege redemta.

Protestantium Gallorum Lafortii¹⁰ et Chastilionaei¹¹ ad imperia militaria nullus videtur usus fore: et Rohanius excusari cuperet. Dolet illis nec immerito, quod non modo ad honores processus ipsis aperte¹² negatur: sed et religionis, quam colunt, libertas domi forisque circumciditur. Si bellum manet, videntur in Trevirorum fines itura arma, sed ante Maji finem non suppetent equis pabula.

Frater regius¹³ nihil habens, quod agat, it spectatum classem, quae in utroque mari paratur, rectoribus magnam in partem ecclesiasticis principe eorum Burdegalensi¹⁴.

Multi existimant duci Sabaudo nihil propositum aliud, quam ut Brema¹⁵ bene munita inde ubi se dabunt tempora Mantuano¹⁶ immineat.

Ducis Bernhardi equitatum super quater mille non esse Galli ajunt: iidem queruntur Suedos illis in partibus nullo vivere sociorum hostiumque discrimine. Itaque non minori cautione Gallis adversus¹⁷ quam adversus caesarianos¹⁸ opus.

In Anglia re diligenter consultata placuit Galli exemplum in augendo nummi pretio non sequi, ne commerciis, quae nunc ferme eo derivantur, labes aliqua accedat.

1 Robert Sidney, graaf van Leicester (1595-1677); hij werd inderdaad in 1636 als gezant naar Frankrijk gezonden, waar hij tot mei 1641 verbleef.

2 Thomas Howard, graaf van Arundel; zie V, p. 318 no. 12.

3 Keizer Ferdinand II.

4 Henri, hertog van Rohan, luitenant-generaal van het Franse leger in Graubünden en de Veltlin.

5 Charles de La Porte, markies (later hertog) van La Meilleray (1602-1664), veldmaarschalk; hij was een neef van kardinaal De Richelieu.

6 Charles Créquy de Blanchefort de Canaples, commandant van de Franse troepen in Noord-Italië.

7 Vittorio Amedeo, hertog van Savoye.

8 Bernhard, hertog van Saksen-Weimar.

9 No. 2558 dd. 18 april.

10 Maarschalk Jacques Nompar de Caumont, hertog van La Force.

11 Gaspard de Coligny, graaf van Châtillon; zie V, p. 476 n. 4.

12 De uitgave der Epist. heeft abusievelijk de lezing: apertus.

13 Gaston Jean-Baptiste de France, hertog van Orléans.

14 Henri d'Escoubleau de Sourdis, aartsbisschop van Bordeaux.

15 De editie der Epist. leest: Bremio bene munito.

16 Carlo Gonzaga, hertog van Mantua.

17 Hier moet ‘eos’ (sc. de Zweden) in de pen gebleven zijn.

18 De keizerlijken.

[p. 114]

Prodiit Gallice ex Hispanico versus liber¹ de itinere cardinalis Hispani² per Germaniam in³ Belgicam, in quo de praelio ad Nordlingam⁴ et rebus cohaerentibus multa sunt scitu digna. Unum duntaxat exemplum Bruxellis editum amici comitate utendum habui: misissem alioqui, et dabo operam, ut mittam.

Deus, Excellentissime Domine, Tuae sublimitatis valetudinem ac res secundet.

Tuae Sublimitatis cultor devotissimus
H. Grotius.

1 Vgl. hiervoor no. 2566, p. 110 en n. 8 aldaar.

2 Over don Fernando zie IV, p. 412 n. 11.

3 Dit woord ontbreekt in de editie der Epist.

4 In 1634; zie no. 2566, p. 111 n. 2.

Lutetiae, 14/24 Aprilis 1636.

Adres: Axelio Oxenstiernae, Sacrae Reg. Maj. Regnorumque Sueciae Senatori et Cancellario.