Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 7

2512. 1636 maart 17. Van G.J. Vossius¹.

S.P.

Quod tam honorificis literis² filium Matthaeum³ compellare, hoc est, - quod tibi propositum fuisse non dubito - ad reliqua studiorum accendere volueris: ut aliis nominibus ita illo etiam uterque plurimum debere nos fatemur.

De ἀνϑολογίᾳ⁴, tardius respondeo. In caussa est, quod filius Petrus Grotius⁵ jamdiu, ut mihi ante menses duos retulit, hoc munere sit perfunctus. Sed addebat suis se ad te literis addidisse, videri sibi conducibilius, ut in Galliis hoc opus edatur: quia in talibus triconem ac bovinatorem, ut cum Lucillio⁶ sic dicam, Blauwio⁷ hoc majorem ex typographis norit neminem. Qui sic ante conjugium erat⁸, nunc νεόγαμον se, - ex quo solus omne onus cum fratrum uno⁹ sustinet - justius censet lente, ut ipse appellat, festinare. Et vere festinat, ubi semel sit exorsus. Sed ad ordiendum nihil lentius videre memini. Itaque omnes fere eludit, non animo quidem malo, sed quia nihil recuset, unde spes lucri affulgeat et aliqua etiam honoris: postea vero, ubi singuli admonent promissi, imparem se tam multis intelligit.

Atque ille quidem, cum primum de Ἀνϑολογίᾳ convenirem, confestim annuit et transmitti eam postulabat. Sed ego hic objectare, quod jam biennium haberet filii Maimonidem¹⁰, nec satisfaceret; quod non minoris temporis spatio detineret

1 Hs. Leiden, UB., coll. Pap. 2. Eigenh. oorspr. Antw. op nos. 2407 en 2435 (dl. VI); beantw. d. no. 2548. Gedrukt Vossii Ep., p. 309.

2 No. 2487 (dl. VI).

3 Zie over Matthijs Vossius VI no. 2487, p. 544 n. 1.

4 Over deze Anthologia zie VI no. 2407, p. 426 n. 7.

5 Grotius' tweede zoon Pieter bevond zich om studieredenen in het vaderland.

6 Lucilius, ed. Marx 417: si tricosus, bovinatorque ore improbus duro; zie C. Lucilii Carminum Reliquiae recensuit enarrauit Fridericus Marx. Volumen prius Prolegomena Testimonia Fasti Luciliani Carminum Reliquiae Indices MCMIV Lipsiae In Aedibus B.G. Teubneri. C. Lucilius (±180-±102 v. Chr.), Romeins dichter. Onder Griekse invloed was hij voor Rome de schepper van het hekeldicht. Zijn stijl is slordig.

7 Dr. Johan Blaeu; zie over hem V, p. 240 n. 11.

8 Blaeu was in 1634 te Gouda gehuwd met Geertruid Vermeulen.

9 Cornelis Blaeu (geb. ±1610).

10 Over Maimonides zie IV no. 1371, p. 15 n, 9. Vossius' zoon Dionysius (zie over hem IV, p. 330 n. 2) had diens יוגה תוקחו תולזמו סיבככ תדובצ תוכלה in het latijn vertaald; het werk zag eerst in 1641 het licht onder de titel: R. Mosis Maimonidae De Idololatria liber. Cum interpretatione Latina & notis Dionysii Vossii. Amsterdami, Apud Ioh. & Corn. Blaev.

[p. 33]

opus affinis mei Francisci Junii, de pictura veterum¹; quod aliquanto diutius tam multa Meursii² hactenus inedita, quae poscenti benigne transmisisset, magno cum viri dolore asservaret; id eo virum hunc magis urere, quod nobilissimis Daniae et aliorum locorum viris sua dicasset nec eos hoc fugeret, qui assidue pollicita exigant: tarditate hac leviorem apud eos fore gratiam.

Blauwius humeros attollere; addere deinceps se alium fore, hactenus fratrem e Galliis exspectasse. Et jam quidem tres Junianos de pictura libros orsus; Maimonidem filii τοῦ μαϰαϱίτου post octiduum certo auspicabitur; opera Meursii intra sex hebdomades, ut sperat; nostros de Poetica libros³ vertente hoc anno; sed grande Originum opus⁴ nonnisi post annum exactum posse. De tuis vero valde se invito fore, ad alterum si eatur. Ne tamen statim tibi responderem, poscebat. Velle ajebat cum fratre dispicere de certo editionis tempore. Eam esse magnitudinem ac dignitatem tuam, ut etiam apud cessatorem hunc eximius esse debeas. Multa igitur aliorum dilaturum, partim in tuae spem gratiae, partim ne sibi minus quam publico incommodet. Sed nimis haec verbose apud tam occupatum.

Ad Tacitum venio, quem et ipsum cum tuis castigationibus ac notis⁵ edere paratissimum se ait, sed pro multitudine harum vel paucitate statuere debere de forma operis, utrum ea augusta esse debeat an ejusmodi, quae circumferri possit, vel media aliqua.

Adfuit mihi his diebus frater germanus optimi et clarissimi Schickardi⁶ literasque ejus praelegit de misero et suo et Germaniae statu. Utinam Ultrajectini de eo cogitent. Horum illustris schola in Academiam convertetur, cujus inaugura-

1 Franciscus Junius (1589-1677) - François Du Jon Jr. - was de broer van Vossius' tweede vrouw Elisabeth Junius. Zijn De Pictura Veterum libri tres verscheen te Amsterdam bij Blaeu in 1637.

2 Over Johannes Meursius zie IV, p. 34 n. 9. Misschien is o.a. bedoeld de herdruk van zijn in 1630 te Kopenhagen uitgekomen historische werken en de - nooit verschenen - vervolgen daarop (Ioannis MevrsI Historica; Danica pariter, & Belgica; uno Tomo comprehensa: Amstelodami, Apud Gvilielmvm & Ioannem Blaev MDCXXXVIII. Dit Operum Omnium Tomvs Primvs bevatte: Ioannis MevrsI Historiae Danicae, sive, De Regibvs Daniae, Qui familiam Oldenburgicam praecessere, eorumque rebus gestis, à Dano ad Canvtvm VI, in quo desinit Saxo, Libri Qvinqve Priores; Libri Qvinqve Posteriores à Canuto VI, in quo Saxo desinit, usque ad Christianum I; Ioannis Mevrs I Historiae Danicae Libri III. In quibus res commemorantur gestae à Christiano I; ac Ioanne, ejus filio: & nepote, Christiano II, opgedragen aan Christiaan IV van Denemarken; Ioannis MevrsI Gvlielmvs Avriacvs, sive, De rebus toto Belgio tam ab eo, quam ejus tempore, gestis; ad excessum Ludovici Requesensii. Pars Prima. Tributa in libros decem. Amstelodami, Apud Gvilielmvm & Ioannem Blaev, MDCXXXVIII (eerste druk 1621); Ioannis MevrsI Ferdinandvs Albanvs, sive De Rebvs Eivs in Belgio per Sexennium gestis, Libri IV. In quibus Belli Belgici Principium (eerste druk 1614). Additvr De Indvciis, Liber singvlaris, In quo ejusdem belli finis [Ioannis MevrsI Indvciarvm Historia; sive Rervm Belgicarvm Liber Qvintvs (eerste druk 1612) ]. Amstelodami, Apud Gvilielmvm & Ioannem Blaev, MDCXXXVIII).

3 Mogelijk de in 1647 - doch niet bij Blaeu - verschenen Gerardi Ioannis Vossii Poeticarum institutionum, libri tres. Amstelodami, Apud Ludovicum Elzevirium. aant.

4 Met dit ‘grande Originum opus’ weet ik niet goed raad: ik denk aan Gerardi Joannis Vossii De theologia gentili, et physiologia Christiana; sive de origine ac progressu idololatriae; deque naturae mirandis, quibus homo adducitur ad Deum, libri IV. Amstelodami Ex typographia P. & J. Blaev MDCXLI.

5 Zie VI no. 2173, p. 70 n. 7.

6 Betreffende Wilhelm Schickard zie IV, p. 481 n. 5; zijn broer was wellicht Lukas; Reifferscheid, Quellen I geeft een tweetal brieven van Wilhelm aan hem, resp. dd. 29 september 1634 (op. cit., no. 475 p. 538) en dd. 29 december 1635 (op. cit., no. 482, p. 550).

[p. 34]

tio erit triduo a Paschate. Non desinam commendare. Sed raro eorum ratio habetur, qui tam longe absunt nec nisi aliena commendatione innotescunt. De Perneggero¹ idem et feci et faciam porro.

In centuriones nauticos, qui tribus circiter mensibus Hagae in carcere fuerant detenti, quia tam bellam occasionem perdendi classem Dunkerkanam neglexissent, hesterna demum die, qui XV^us erat Martii, a delegatis judicibus lata est sententia. Vander-Abt², qui thalassiarcha erat, ut fertur, carceri annorum XXV est addictus. Habet tamen non paucos, qui famam ejus tueantur. Codde totidem annis exulaturus; Crachtius et Sterkius sexennio erunt extorres. Quod ex publico iis debebatur, fisco adjudicatum. Quastius³ et alii absoluti.

Filius Petrus Grotius vita et industria se nobis et aliis probat. Quas literas his meis adjunxi, hesterno vespere accepi. Quo in genere non soleo procrastinare, quod esse possint de re maximi momenti.

Amstelodami, MDCXXXVI. XVII Mart.

Salutem plurimam lectissimae uxori et liberis⁴ a me et meis⁵.

Τάχιστα.

Cultor nominis tui
Ger. Jo. Vossius.

1 Matthias Bernegger; zie over hem III, p. 300 n. 6.

2 Zie voor deze Van der Hapt c.s.: no. 2511, p. 31 n. 3.

3 Vice-admiraal Hillebrand Gerritsz. Quast.

4 Alleen Cornelia en Diederik waren bij hun ouders in Parijs.

5 Vossius' vrouw Elisabeth Junius en de kinderen, waarvan de namen in VI no. 2186, p. 95 n. 15.

Adres: Illustrissimo Hugoni Grotio, Reginae et regni Sueciae legato ordinario ad regem Christianissimum. Lutetiam Parisiorum.

In dorso schreef Grotius: 17 Martii 1636. Vossius.

En boven aan de brief: Rec. 4 April.