Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

990. 1625 Juli 9. Van J. Wtenbogaert¹¹.

Mijn heere.

D. Episcopius ende ick dancken U.E. seer van de advisen, hopende ons proffit daermede te sullen doen. Wy hadden verstaen dat de bastaert¹² all by 't leven van sijn heer vader met dat Lieutenantschap was voorsien, ende meynden dat dit maer en was continuatie. 't Geen in de molen is tegen de Confessie ende Arnoldum¹³ mogen wy verwachten, ende waerheyt vindende, 't onse om een beter

11 Hs. U.B. Leiden, cod. Pap. 1^a. Gedrukt Brieven van J. Wtenbogaert, ed. Rogge II: 2 p. 305.

12 Willem van Nassau, heer van de Leck, natuurlijke zoon van Maurits. Hij werd in Juni 1625 luitenant-admiraal van Holland.

13 In n^o. 988 had Reigersberch geschreven, en dit had Grotius blijkbaar aan Wtenbogaert medegedeeld: ‘Het drucken tegen de Confessie gaet voort; maer Walaei bouck tegens Johannes Arnoldi tot defensie van Molinaeus sal te voren utcommen.’ Over het boek tegen de Confessie zie p. 430 n. 2. Het andere boek is: Responsio A. Walaei ad Censuram J.A. Corvini in P. Molinaei Anatomen Arminianismi. Lugd. Bat. 1625.

[p. 457]

geven, soe niet, overleggen wat te doen sal staen. Wy meynen dat d'onse remonstrantie overgeven sullen aen S. Ex^e., als die in den Haage sal sijn gecomen. Want all schijnt de hope kleyn, dient evenwel dat devoir gedaen onses bedunckens. De Heere stiere alles, ons mede, nae synen wille. De tentatiën van de Roomsche sijn groot ende mochten soe eenen wedervaren, die daertegens eenige gheestelicke versterckinge soude van noode hebben. Maer wetende dat U.E. overvloedich voorsien is met kennisse ende Goddelicke wijsheyt, hebben wy niet dan God te dancken over Uwer E. constantie, niet twyfelende off sijn genade en sal deselve segenen, ende U.E. meer ende meer in't goede verstercken.

Mijn heer, wie is doch die Synesius¹? Is't die Cyrenius de quo Euagrius l. I, c. 15? Indien jae: wensche te weten off niemant die hystoria breder en beschrijft, want se is seer cort. Indien neen, wie het is, ende hoe met hem gehandelt sy. Noch wensche ick te mogen weten welcke de poincten sijn daerin de Prelaten U.E. dispensatie aenbieden. D'heer Aertsbischop van Rouen² tenteerde my vóór 2 off 3 maenden oock een weynich, maer nergens nae soe breedt. Oock en ben iek Grotius niet. Naedemael het U.E. daer niet aen en staet, heeft deselve groot gelijck syne familie een ander rustplaets te versorgen. Wy bidden God U.E. deselve tot contentement te verleenen. Lang heb ick 't selve gewenscht: maer weet qualick waerheen, alle wegen te water ende te lande my gesloten sijnde: te water door die U.E. weet, te lande door ouderdom, lanckheyt des wechs ende d'onveylicheyt. D. Episc. ende ick waren evenwel in meninge op Hamborch te versoecken, maer der vrienden begeerte van hier noch wat te verwachten heeft ons noch opgehouden. Middelertijdt sijn myne ende myner huysfrouwe jaren verlopen, ende kan haest comen dat onse rustplaetsche valle in den hemel, 't welck ons hoochste verlangen is. Ick hoope dat U.E. noch wat patiënteren sal gelijck wy mede doen. Dusverre sijnde crijch ick een briefken ut het landt van een vriendt all singende continuatie van goede hoope, oock met wenschinge van eenen U.E. wel bekent daer te hebben, ende belofte van wel te bewaren. Maer ken ick den man te recht, hy sal een ander bode verwachten. Dit en is dunckt my de rechte noch niet. Meer hebbende sal ick U.E. naerder schryven, U.E., desselve l. huysfrouwe ende kinderen, mitsgaders mons^r. Graswinckel, van my, m^r. Episcop. mons^r. Tresel, zijn huysfr. ende de myne, die gants niet wel en is, den Almachtigen bevelende, ende alle tijdt blyvende, Mijn heere,

U.E. dienstwill. dienaer
J. Wtenb.

1 Waarschijnlijk heeft Grotius iets geschreven over Synesius van Cyrene, bisschop van Ptolemais in de 4^e eeuw.

2 François de Harlay. Zie Wtenbogaerts Leven p. 436.

9. Julij 1625.

Adres: Aen Mijn heere, Mijn heere Hugo de Groot

Door heer en vrient dien God geleyde.

In dorso schreef Grotius: 9 Iulii 1625. Utenbogard.