Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2
(1936)–Hugo de Groot–
Auteursrecht onbekend738. 1622 April 8. Aan J. de HaenGa naar voetnoot1.Mijnheer. De uwen van den XXVI Februarii is my ter hand gecomen ende hoewel myne voorgaendeGa naar voetnoot2, die ick hoop dat U.E. sal becomen hebben, eenigsins daerop connen dienen tob U.E. onderrechtinge, soo en heb ick niet connen laeten U.E. door desen naeder te begroeten ende vooreerst ten hoochsten te bedancken voor de broederlicke sorge, die U.E. draegt voor mijn welvaeren. Ick bedanck oock, gelijck ick oock voor desen gedaen heb, zeer dienstelick ende ootmoedelick Syne Furstelicke Genade van zyne genaedige affectie tot my, die ick zeer garen met alle mogelicke diensten wil erkennen. Wat myne gelegenheyt alhier aengaet, Syne Majesteyt heeft my vrundelick ontfangen ende met een tractement vereert. Dan veele clagen hyer van quade betaelinge; off dye my sal wedervaeren en weet ick niet. Doch alle de Raden verstercken my, dat voor my wel sal worden gesorcht. 't Is waer dat, gelijck elk mensch affectie heeft tot zyne Religie, alsoo oock veele grooten garen souden zien, dat ick haer exempel volghde; doch ick en werde niet geperst: jae is my ende anderen van ons gevoelen soo veel wel doen verstaen, dat stil exercitie in onse huysen ons niet wangunt en werdt. De heeren van (den) Raedt zijn van opinie, dat soo haest in Vranckrijck de paix sal zijn gesloten, waertoe den Coning ende den PrinsGa naar voetnoot3, die het oorlogh meest hebben aengedreven, schynen wel genegen te zijn, indyen maer die van de vergadering van Rochelle haer voegen tot redelicke conditien, dat gedacht sal werden op eenige hervattinge van de alliantie tusschen dese Croon ende onse Landen, in welcken gevalle men my hoope geeft, dat voor de verlossinge van den heer Hogerbeets, voor ons eer ende goedt, debvoir sal geschieden, sulcx dat my dunckt, dat ick schuldigh ben, al waer 't al met wat ongemacx, desen tijdt te verwachten, om niet te versuymen yet 't gunt 't gemene beste soude mogen dienen. U.E. houde hem verseeckert dat ick by sulcke gelegentheyt zyner niet en sal vergeten, maer al doen dat my sal mogelyck zyn. Monsr. Utenbogart ende Episcopius soude mede garen - niet soo zeer om haerentwil, als om de gemeene saeck - dye tijdt ende occasie hyer verbeyden, indien het niet te lang en duyrt, zijnde andersins zeer genegen tot aenneminge van de genadige presentatie, die Syne F.G. haer doet. Myn heer, wat my aengaet, ick sal zeer garen U.E. advys verstaen, wat deselve meent dat ick behoor te doen, ten dienste van my selven, U.E. ende andere. Ick sal op hetselve advys letten, als comende van een van mijn beste vrunden. Myne ApologieGa naar voetnoot4 in het Duytsch, - die ick oock in 't Latijn overset - is nu in Holland, in handen van enige goede bekende, om by deselve geëxamineert te worden. Ick verwacht haere consideratiën om die gesien sijnde te resolveren. Ick heb geseyt aengaende de byeencomste van acht stedenGa naar voetnoot5, dat daer niet en is geresolveert, maer middelen bedacht tot accommodatie, ende redenen tot voorstant van de genomen resolutiën om 't een ende 't ander in die vergadering te openen; dat in de communicatie met de gedeputeerden van Utrecht veele van de woorden, die my by de Sententie te laste werden | |
geleyt, niet en zijn gesproocken, naementlijck dat van de Staten Generael ende Sijn Excellentie niet en is gesproocken in de termen aldaer verhaelt, oock geen assistentie van geldt ofte andersins belooft aen die van Utrecht, maer generalijck geseyt, dat onse steden hoopten dat de Staten van Hollant de tractaten met de Staten van Utrecht aengegaen souden naecomen; dat voorts de intentie van onse steden is verhaelt in conformiteyt van de verclaering van Haerlem, sonder verder te gaen; dat wy geseyt hebben, dat in de vergadering by enige steden was geurgeert, dat men most weten, off de soldaten de magistraet wilden assisteren jegens alle geweldt, oock dat pretext mocht nemen uyt saecken van Religie; ende dat oock geconsulteert was van de finantiën te secoureren met het wechsenden van de Fransche troupes, als tot welcker onderhoudt geen middelen waren gedestineert. Ick bid U.E. myne sententie te willen overzien ende in 't gunt hem de memorie getuycht, insonderheyt op de voors. poincten, my te willen adviseren. Ick bedanck U.E. van de toegesonden advysen. 't Gunt hyer is gepasseert sal U.E. ten deele uyt myne voorgaende hebben verstaen. De Coning met sijn moeder ende meest alle de (Heeren) is getrocken nae Bretaigne, om aldaer ordre te stellen jegens het voornemen van de Soubize, dye een plaets heeft ingenomen op de frontieren tusschen Poictou ende Bretaigne. De preparaten van de oorloge van des Conincx zyde zijn groot; hy doet oock lichting in Duytschland, meent vyer legers te hebben ende een scheepsarmade voor Rochelle, welcke stadt an de landzyde nauw beset is. Evenwel oordeelen alle wysen - gelijck ick hyervoren heb geseyt - dat by den Coning goede genegentheyt is tot de paix. Syne Majesteit seyt, soe haest hyer de vrede sal zijn gemaeckt, dat hy ordre wil hebben, om de Spaignaerd de Valtoline te doen quiteren, 't welck zeer goed waere ende occasie soude geven om te beter confederatie te planten tusschen Syne Majesteit ende onse Landen. Ick ben droef geweest te verstaen de swackheyt van U.E. huysvrouw, hoop dat Godt haer sal stercken tot uwer vertroostinge; mijn huysvrouw doet haer dienstelicke gebiedenisse aen haer ende U.E. Wy hebben onse huyr gecontinueert tot St. Jan, zullen zien hoe haer de saecken middelertijdt sullen schicken. Ick bid om myne gebyedenisse aen neeff van den HoveGa naar voetnoot1 ende sijn huysvrouw. Monsr. TreselGa naar voetnoot2 is te Ruaen gaen woonen, alwaer oock Utenbogardus ende Episcopius haer houden, dan zijn hyer tot Parijs geweest om eenige dingen te doen drucken tot voorstand van de goede saeckeGa naar voetnoot3. Vaertwel. Den VIII April XVIcXXII tot Parijs. U.E. dienstwillige vrundt
| |
Adres: Mijn heer Mijn heer de Haen, doctor in de rechten, raedt van sijn Furst. Gen. van Holstein. Op 't Slot tot Tonningen. In dorso schreef de Haen: 8 Aprilis 1622 No. 6. |
|