Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2
(1936)–Hugo de Groot–
Auteursrecht onbekend732. 1622 Maart 17. Aan J. de HaenGa naar voetnoot2.Mijnheer. D'uwen van den XXe Decembris des voorleden jaers ende van den XXIX January des lopende jaers zijn my eyntelick ter handen gecomen. Het is my leedt dat wy niet met meerder seeckerheyt ende in corter tijdt malcanderen connen adviseren van hetgunt ten wederzyde passeert. Sedert de Coning hyer is gecomen, heb ick een brevet van een jaerlijcx pensioen van Syne Majesteit ontfangen, oock Syne Majesteit gesproocken, ende by deselve alsoock by den Prince van Condé, den heer CantslerGa naar voetnoot3, den heer Guarde des SeauxGa naar voetnoot4 ende anderen van den Raedt wel bejegent, al welcke my doet hoopen, dat ingevallen tusschen Vrancrijck ende onse Landen eenige handeling valt, daer veelen in ons Landt wel toe genegen zijn, (door) my ende anderen, die op die hoope hyer mede zijn gebleven, yet sal connen gevordert werden tot vertroosting van denghenen, dye in het Landt verdruckt zijn. Wat de Religie aengaet, het is waer dat ick by wylen daerop wat aengesproocken ben, doch met beleeftheyt ende sonder perssinge. Wy zijn oock in onse huysen vry van ondersoeck. Evenwel houd ick ten hoochste aengenaem de aenbiedinge door U.E. aen my geschiet van wege Syne Furst. Genade, dye ick daerover onderdanichlick bedanck, met aenbiedinge van alle mogelicke dienst. Indyen mettertijd de saecken haer soo souden mogen aenstellen, dat ick voor de gemeene saecke meer soude connen vorderen aldaer by U.E. dan alhyer, soo soude ick seer garen luysteren nae raed van vrunden, ende zyen met goed conten- | |
tement van Syne Majesteit - die my geen beloften nochte verbintenisse en heeft afgevordert - van residentie te mogen veranderen. Ondertusschen al 'tgunt ick hier can doen voor Syne F.G., voor U.E. ende andere goede vrunden is t' haere dienste. De ApologieGa naar voetnoot1 niet alleen van my, maer van de voorgaende Regieringe, heb ick in 't breede ingestelt ende in 't Landt gesonden, om by personen haer de rechten, coustuymen ende regiering verstaende gevisiteert te werden. Ick meen soo U.E. yet heeft aengeteyckent, dat het my behulpich sal connen wesen. 'tGunt U.E. considereert van de groote haet van de Huguenoten tegen ons, bevind ick waer te zijn, uytgenomen enige discrete personen, die nae de waerheyt luysteren. Een van de gedeputeerde van Rochelle, die in Hollandt is, heeft onlancx een bouckGa naar voetnoot2 aldaer uytgegeven, vol pernitieuse ende seditieuse maximen, alwaer hy de Remonstranten accuseert als pensionarissen van den Paus, met meer andere calumniën; maer alsoo hetselve bouck veel inhoudt tegen des Conincx autoriteyt, soo hoopen wy dat het ons hyer meer goeds dan quaets sal doen. Die van Rochelle roven zeer ter zee, doch zijn t'landt zeer benauwt. Men meent dat men de stadt dit jaer niet en sal aentasten, nochte oock Montauban, maer alle andere steden brengen tot gehoorsaemheyt, daertoe Monsr. Lesdiguieres alrede arbeyd in de plaetse van zijn gouvernement, middelertijdt oock niet naelaetende voorslagen te doen tot accomodatie, die zeer verhindert werdt aen d'een zyde door het kerck- ende cloosterbranden van dye van de Religie ende meer andre excessen, aen d'ander zyde door de hevicheyt van de Jesuyten, die met te meer schijns haer canten tegen die van de Religie, alsoo de voornoemde gedeputeerde van Rochelle seyt geen hoop te zijn van paix, voor ende aleer de Jesuyten uyt het rijck sullen sijn verdreven, 't welck zy apparentelick sullen soucken te voorcomen, alsoo sy hyer wel zijn geseten. Ick hoop, Mijn Heer, dat U.E. met U.E. huysvrouw nu wat beter sal zijn tot uwe vertroostinge. de myne met de familie, Godt zy gelooft, zijn wel te passe. God wil U.E. met de zyne ende alle vrunden lang bewaeren. Den XVII Maert XVIcXXII. U.E. dienstwillige
| |
Mijn huysvrouw doet haer dienstelycke (gebi)edenisse aen U.E. ende de uwe. | |
Adres: E. Erntfeste Hochgeleerde heer, Mijn Heer Mr. Johan de Haen doctor in de Rechten. In dorso schreef de Haen: 17 Martii 1622. No. 5. 17 Maert 1622. |