|
| |
| |
| |
8. De Eegelser Muele
In d'r ouwe tied loog tusje-n-'t Kleeneshoes en de muele-n-in, langs 't ganse mueleveld geeninkel hoes mie. Went me va-n-Eegelse koam koos me-n-uever 't veld en de baemde de muele-n-al va wiejts zie ligge.
De nieks noabere an de anger zie woare die van boeraaselderhoaf, d'r meester Houben mit zien famielje. Boeraaseld loog ooch oape-n-in 't oog van 't mueleveld oet.
Allewiel is 't mueleveld bow gans toegeboewd en tusje de muele-n-en Boeraaseld in is d'r hoege sjpoardiek neer geworpe, woe melaeve geene trein uever lupt. Dae likt doa krek es went 'n espres doa gelag wuer om de luuj va g'n muele en die van d'r Boeraaselderhoaf te sjeje en angesj nurges vuer.
Op 'n Vink oo likt gans kort op de muele achter de baek d'r Kaffeeberg mit d'r busj. Dat makt van achter oet de muele gezie eenen indruk op uch wie een alp, zoe reg geet e noa g'n huegde-n-i.
Wat hubbe v'r es kinger in dae busj deks hazelnuet en worbele gezoch. Wie dek zint v'r hot en haar uever de baek, en went v'r pech howe-n-ooch al in de baek, gesjpronge.
Wen ich op vacansie woar i g'n muele, da woar
| |
| |
ich 's murges of waal gans vreug of waal gans laat op.
Vuer daag en dauw woerd me-n-i g'nne zoemerdaag wakker went onge-n-alles lebendig woerd. Doer de vinster keek me taege d'r tied dat de zon op gong boave-n-op d'r nievel dae uever de baek dreef. 't Woar krek es went me-n-op de woake laefde. Op d'r Kaffeeberg koam een gowe sjtriep uever d'r busj went de zon i Nivvelsjtee-n-achter de huevele-n-opgong.
De muele begoos te sjloa, de paerd woerte-n-aagesjpanne en dat makde vuer eene dae dat neet gewend woar ee geweldig sjpektakel. De muelepaerd hoewe-n-in die joare in d'r ganse sjtriek, ich weet neet wie veul ron belle-n-an 't tuug hange, groete-n-en kleene, en dat goof, ee gerienkel va geweld bie 't aasjpanne of 't vare.
Bie al dae radauw woare de hinne-n-an 't kakele, de hung an 't bletsje en natuurlig d'r Kleenes Lej an 't zinge. Zoe wie 'n noa g'n muele i gong of weer d'roet koam mit d'r eene zak noa d'r angere-n-op 'n nak om de kar te lane, dreve de sjtukker van de leedjes aaf en aa. Da hoerd me ze......... da weer neet.........
Doa woar ins eene klinge man,
De wol ing jroesse vrouw han,
Droe droe droe drallalla,
| |
| |
Dae man dae sjprong in 't bottervaas,
Dae man dae sjprong jn vinster oes,
En vluchtet in ee noaberhoes,
Droe droe droe drallalla.
Sjtong me neet dalig op, omdat me gaer nog get zow gesjloape hubbe, da woerd 't ooch gans laat ier me weer wakker woerd.........
Geweunlich woar ich aevel gauw droet en aaf en toe makde-n-ich der toer mit op de muelekar. Went de rees op Sjeveemet aa gong golle v'r os doa, ich meen bie d'r Herpers, ummer van die zeute, broen, dieke sigarette, veer vuer eene cent. Onger de vacansie gong doa sjtabiel oos ganse vermuege mit d'raa. Veul waar dat joa noe wal neet, mae - veer vuer eene cent - dat makde toch nog al get oet. Went v'r aevel sigarette genog howe bleve v'r gewunlich heem en da dreve d'r Willem en ich os gewunlich d'r ganse daag get om de muele-n-e-'rom.
Doa woar van alles los vuer zoen jong trabante; ratte kloppe, kraefte vange-n-in de baek, mit een tien op d'r erkepool vare en natuurlig zurge dat v'r get te sjnütse krege. 't Leefste woar 't os went
| |
| |
dat op een ierlige maneer gong...... mae 't leep ooch al ins op watsje-n-oet.
Aasjproak how me-ni-g'n muele genog, want ich hub melaeve geen hoes gezie, woe zoene-n-aaleup woar wie doa. Op d'r daag va hüj is dat nog krek 't nemmelige. Noe sjpraek ich neet va kirmesdaag of anger fiesdaag. Da hub ich 't al mit gemakt, dat 't ganse hoes vol ges zoot, die an de middig woare, en dat d'r hoave trop boete moos wachte bisdat de angere vaerdig woare.
Nee ooch op gewunlige daag lopde de luuj doa ummer oet en in wie in eene doevesjlaag, en wae twiemoal goddendaag how gezag zoot de driede kier al mit a g'n dusj.
Mit de kirmes koame ganse trobbe luuj noa ‘politseisjtond’ i g'n muele sjink aete. Went me dan an dr' nonk vroog wae deze-n-of gene woar, dae mit a g'n dusj zoot, zag e zonger op te kieke ‘wie dat zal mich allelee zie’......... en oot durch.
Ins woar op eene kirmesdaag ee maedje-n-oet Oake biej 't gezelsjap. Ee sjunder maedje hub ich zelde gezie i mie laeve. D'r Pierre woar tot miene groete sjpied d'r ganse-n-oavend mit-moet gewae, en a g'n dusj zoot-e-natuerlich ooch naeve-n-'m; dat wilt zegge-n-an eene kant, an de anger zie zoot ich. Noe how d'r eene-n of angere get in de gaate kriege en...... op ins gong de lamp oet......... Ich neet voel puende-n 't Treesje, althans ich wol 'm puene,...... mae i
| |
| |
plaatsj van 't Treesje zien ‘Ucher rosenwange’, koam ich op de sjweete vingere van d'r Pierre oet, dae mich ooch al lang gesjoate-n-how.
Dat vergaef ich 'm op d'r daag van huuj nog niet.
's Oaves op gewuen daag in de waek woar 't ummer erg fideel i g'n muele. Went de gesjefte an een zie woare noa 't oavendbroed, mit d'r Ingel des Haere-n-en d'r Kyrie eleison; zat zich d'r nonk in d'r groete laere sjtool an 't oad buffetkeske in d'r hook, en da mooste vuerdrachte gemakt waere, vuel en neet genog. Ich kin ter noe nog twintig zoe goed wie een sjtukswies va boete.
Alles meugelige woerd doeree gezonge-n-en gedeklameerd: hollesj, dudsj, frans, waalsj, eegelser, hidsjer- en kirkroatsjer plat......... Van de ‘Jongens met geniale hoofden’, en de ‘Hulda’, van ‘Alida Sjnadobbeldouwsjkiedei’, ‘Trois jeune tambours’, en de ‘Drielinge’ va: ‘Tzoe qui a o haut’, ‘Le jeune Savoyard’ en de ‘Vrouwluuj’.........
Mit die vrouwluuj och dat most'r wisse,
Han ich miech joa ummer er'jre musse.
Tzwoar mie modder han iech nit jekand,
Iech bin opjetrokke bej ing tant,
Wen iech doa een biesje nit parreeret,
Of wen iech ee sjelmsjtuksjke probeeret,
| |
| |
Gliech kraeg mie boksebuemke bezuk,
Jou met die vrouwluuj 'n han iech jee jeluk.
D'r Kleenes Lej zong ooch zie gans repertoire aaf en d'r nonk zelf declameerde van de muele en zong leedjes van d'r ‘Mulder’ en van d'r ‘Silberstein’ en allemaal zonge v'r mit en howe sjpas en d'r nonk en de tant hoole zich d'r boek vas van 't lache.
Mennige-n-oavend zoot ooch d'r owe Pitter-Grades i g'n muele en da leete v'r 'm vertelle. Ich hub noets va me laeve-n-eene minsj aagetroffe dae zoe sjreklich leege koos wie d'r Pitter-Grades.
Hae woar melaeve geen tien kilemieter boete Kirkroa of Eegelse gewae, mae hae loog zich doer de ganse welt haer.
Mierendeels how 'n 't uever Roeme en de ‘Jarribaldieste’, mae in Afrika woar 'n ooch ueveral aeve good bekind wie heem in 't klejersjaap.
Op eene ziekere-n-oavend zoot 'n i g'n muele wie de ‘Maileden’ va g'n Vink eier koame-n-ophoale. Dat woar in d'r Mei gewunde in die gaegend. Ze krege neet alleen ee viedel eier mae 't woarte-n-ooch ee paar flesje sjnaps laeggedronke en die va g'n Vink bleeve mit de moeneca's de ‘dreiangele’ en de anger insjtrumente moeziek make bis een oer of elf hoaf twelf.
Wat d'r naam ‘Maileden’ beteekende weet ich
| |
| |
neet. Dat eier ophoale hong natuurlig same mit een of anger meifies. Op veul durper i Limburg vingt me van dat soart meigebroeke nog op d'r daag va huuj. Of de ‘Maileden’ va g'n Vink noe ooch nog trekke weet ich neet.
Op daen oavend woerd duchtig gedansd, gesjpild en gezonge. Tusje de bedrieve durch moos d'r Pitter-Grades vertelle......... Da zal ich üch ins jet huere losse uvver mieng jagdabenteuer in Afrika......... Op innen ovvend woar iech in de wuuste jet an 't sjpatzeere. 't Jewaer how iech in de zelt hange losse. Op ins doa huer iech jet hinger miech roespere en sjnoespere...... ich kiek um...... inne liew, ee deer va zwei meter vofzig...... Iech an't loofe...... evvel dat notset miech nuus, dae liew koam ummer kotter bej...... opins...... jotzejedank doa zoag iech ing hoal eech...... Ich doa d'reri. D'r liew sjprong en danset jet um die eech en mit die spriejietse koam opins zienne sjwans durch d'r sjplies van de eech...... Iech nit voel...... sjnap miech d'r sjwans en vang aa tse driene...... Iech drienet...... en drienet...... en drienet 'm dae sjwans aaf......
En d'r liew brullentaerend voet!
Innije daag noaderhank woar iech wirm in de wuuste an't sjpatzeere. 't Jewaer how iech och wirm in de zelt jelosse. Opins doa huer iech jet hinger miech roespere en sjnoespere...... Iech kiek um...... inne liew van zwei meter vofzig...
| |
| |
...Iech an't loofe ma dat deer koam almaelig kotter en kotter bej...... Iech kiek nog ins um...... Woar mich dat d'r selvije liew...... oahne sjwans!...... Iech dink noe maagste inne bloef. Iech bleef sjtoa...... en joof miech an't sjwungele es wen iech 'm wirm mit d'r sjwans how......... ‘Wie is 't mensje saat’ iech...... solle v'r nog ins......
En d'r liew brullentaerend voet!......
Ing tsiet noaderhank woenet iech in ing hootse hut an der oerwald. Op innen ovvend woar iech
| |
| |
sjloffe jejange...... doe kratset opins jet a j'n duer.
Iech sjtong op, kreeg miech 't jewaer, dong miech d'r roepzak um, jong de trap eraaf en dong de duer op...... Inne tieger!...... Iech kreeg miech 't jewaer...... paaf sjoos 'm kapot...... noa d'r roepzak i, en jong wirm sjloffe.
Opins...... doa kratset jet a j'n duer...... Iech sjtong op, kreeg miech 't jewaer, dong miech d'r roepzak um, jong de trap eraaf en dong de duer op...... Inne liew!
Iech sjnappet 't jewaer...... paaf sjoos 'm kapot...... noa d'r roepzak i en jong de trap erop.
Wie iech jot en waal i je bed loog kratset jet a j'n duer. Iech sjtong op, kreeg miech 't jewaer, hong miech d'r roepzak um, jong de trap eraaf en dong de duer op...... Inne elefant!
Pitter-Grades, zag doe eene va g'n Vink......... Paaf konste nog saage, mae wenste roepzak saes, da sits iech op diech......
Went d'r nonk Antoen ins noa 't werk i ge veld wool goa kieke, gong e gewunlig te paerd. Vuer zelf mit te wirke woar e veul te diek. Joare lank haat e gereje op ee hoeg gries huzarepaerd ‘d'r hoezaar’. Went 'n eemoal op dat deer zoot gong 't good, mae...... om d'rop te komme.
Dat gong gemindlig e zoe: 't Paerd woerd vuer de vinster gelejd en d'r nonk klom i g'n kueke,
| |
| |
mit de nuedige hulp, op de bank en va doa noa g'n vinster i en da noa d'r hoezaar op.
Went 'n aevel wier e weg moos gong e mit ‘'t kaerke’...... de dogcar. Op die daag hool zich de gow tant Mieke 't hart vas. Da koos van alles passeere.
Ins wie d'r nonk bagge how gehold i Broensem, koam e heem mit d'r sjtop los achter in 't waegelke.
Alle verksjkes woare fleute.
Een anger kier koam e te voot heem mit eene roe tesjeplak om d'r kop en gans verenneweerd. Woe is 't kaerke? vrooge vier allemoal tegeliek. 't Kaerke is zoem duivel en 't paed och, zag d'r nonk. Ich bin i ge mueleveld urges taege-n-op gevare en d'r ganse kroam woar in de biense. 't Paed is noa g'n Menshek op aa geloope. Got 't uch mar zukke, iech goa sjloape.........
't Int of 't angert bleef gewunlich achter went d'r nonk op rees woar gewae. Wie 'n ins te voot va Haele-n-oet langs d'r Sjtraeperbusj noa heem komme woar, how e d'r perepluj neet mie biej zich.
‘Woa has te d'r perepluj?’ vroog de tant.
‘Joa woe is d'r perepluj!’ zag der nonk. ‘Wie ich langs d'r Sjtraeperbusj koam moos ich ins nuedig noa de sjtruuk er-i. D'r perepluj han ich vuer miech i j'n aed gesjtaeke en vergaete. Later
| |
| |
han iech d'ra gedach en bin t'ruk gegange om 'm te zeuke. Mae goddemurge!...... Hùm how ich hingeree mae d'r perepluj woar voet.
D'r nonk Antoen is al mie wie dartig joar doed, mae zien laeveslus en zien gasvrundsjap laeve nog ummer in de ow muele en zien leedjes op d'r mulder en de muele zolle v'r in iere hoate zoe lang es v'r laeve.
De aed die drient, 't rad dat drient,
Doa drient d'r ganse santekroam,
Al daag 'n sjtond of elf.
Went huj 't muelerad bleef sjtoa,
Sjtong och de muele sjtil,
Da kreeg d'r bekker och gee mael,
't Rad dat drient, de muele sjleet,
Went dat niet wuer da kreeg d'r minsj,
Zie broed nit in d'r maag.
Da keus d'r minsj zie hats nit sjloa,
Dat 't mit hum goaw is gedoa,
Went in d'r maag nieks zit.
| |
| |
d'r Herr-Gott hilt de welt i sjwong,
Doa is d'r mulder en zie werk,
De welt besjteet oet drienerei,
Alaaf d'r mulder dae zie rad,
D'r nonk Antoen is doed en de tant Mieke ooch mae de muele sjteet nog...... Wie lang nog?...... In de leste joare haat ze veul geleje van de koel en dat wilt vuer zoen oad hoes nog al get zegge.
|
|
Auteursrecht onbekend