Voetzoekers

[p. 18]

IV
‘Nu’ en ‘Anti-Schund’

Toen ik dezer dagen op de kamer van een vriend bij toeval het tijdschrift Nu in handen kreeg, onderging ik dezelfde sensatie als bij het bezoek aan het Ashantidorp: een levendige belangstelling voor het krioelen van groot en klein dooreen, voor de onbeheerschte gebaren en de schorre kreten; met, tegelijkertijd, de geruststellende zekerheid, dat men met die primitieve, donkere zeden en gewoonten niets van doen heeft, dat men een toeschouwer is, en die entrée heeft betaald.

Werkelijk, de toon en de woordenkeus van de geschriften, in dit tijdschrift samengebracht, boeien mij. Zij hebben iets ongekends, iets exotisch voor mij, want de milieus waarin men zich courant van deze terminologie bedient heb ik nooit gefrequenteerd.

Ik dacht, enkele nummers van Nu doorbladerend, het officieele orgaan der patjepeeërs in Nederland in handen te hebben. Maar nu is gebleken dat het nog erger kan. Henri Mayer zond mij tot aangenaam vermaak en nuttige uitspan-

[p. 19]

ning een zeker Anti-schund-pamflet, samengesteld door enkele jongere schrijvers. Dit brochuretje overtreft het tijdschrift Nu in liederlijkheid van toon en in leegheid. En dat is heel treurig. Wanneer een tiental jonge kerels, geprikkeld en verontwaardigd, niet meer geest, niet meer kracht en niet meer werkelijke woede weten samen te brengen, dan hier tot uiting komt, dan is het met de Nederlandsche litteratuur droevig gesteld.

Het Anti-schund-pamflet is slap, stomp, plat en hol. Het is om te gapen van zielloosheid, vernuftloosheid, geestloosheid.

Het is niet gemeen, niet scherp, niet brutaal - was het dat maar! - het is helaas niets; het is zelfs niet leuk straatjongensachtig.

Het is een gemakkelijk, vlegelachtig schelden, dat nog niet eens ècht klinkt; het is tooneelzeedijk.

Van de heeren van Nu verwàcht men geen beschaving of esprit; die zijn en blijven nu eenmaal zooals onze lieve heer ze geschapen heeft; maar van de anti-nuërs dacht men iets fellers, iets beters, iets echters te krijgen.

Per slot is het één zoodje: jong of oud, links of rechts, nu of nooit... het is het vreugdelooze

[p. 20]

geknoei van ‘letterkundigen’ onder mekaar, die denken dat het publiek zich interesseert voor hun ruzies, hun belangen en hun psychische defecten. Maar dat doet het publiek niet. Heelemaal niet. En daarom zijn ze met de ijdele étalage van hun vuil alleen maar onsmakelijk en belachelijk tegelijk.