Briefwisseling J. Greshoff - A.A.M. Stols

738. A.A.M. Stols aan J. Greshoff, 9 april 1948¹

[The Hague,] 9 April 1948

Beste Jan,

Even een woordje om je te vertellen, dat de transactie met Annie van Sch. mislukt is.² Ik zou nu graag zien, dat je Van Wyk Louw vroeg of er iets te beginnen is. Destijds vroeg je het mij, en ik antwoordde toen: ja. Als dat zou kunnen is alles voor mij in Augustus geregeld.

Sedert mijn laatste brief hier geen nieuws. Behalve de ingenaaide herdruk van Slauerhoff's J.P. Coen³ is er nog niets gereed, maar ik verwacht nu binnenkort de herdruk van deel i van Knoef⁴ en de beide boekjes van Gijsen in de

1 Geschreven op briefpapier van A.A.M. Stols, Publisher, The Hague (Netherlands). Head-Office: Bildersstraat 8. Administration-Office: Van Blankenburgstraat 71.

2 Zie br.733 n.21.

3 De derde druk Jan Pietersz. Coen. Drama in elf tafereelen van J. Slauerhoff was in maart bij A.A.M. Stols, Uitgever te 's-Gravenhage verschenen. De uitgave was gedrukt bij Meijer's Boek- en Handelsdrukkerij te Wormerveer, die de gedrukte vellen op 12 maart van J. Giltay & Zn. te Dordrecht stuurde om te brocheren. Op de voorplat van de omslag is een houtsnede van J. Franken Pzn. afgebeeld.

4 Tusschen Rococo en Romantiek. De eerste druk was in 1943 verschenen.

[p. 147]

goedkope uitgaaf.⁵ Dan volgt de nieuwe roman van Jo Boer,⁶ de eerste 6 deeltjes Helikon,⁷ Sierksma Schoonheid als Eigenbelang, en in Mei: Keuls iv⁸ en Roland Holst i.⁹ Er zijn nu ook eindelijk enkele Fransche boekjes in zicht.¹⁰ Jan van Nijlen klaagt over het uitblijven van brieven van UEdele. Schrijf de oude Jan eens!¹¹

Met Greet en de kinderen gaat alles best. Bornkamp is nog steeds op de huwelijksreis. Ik heb een etage van mijn kantoorhuis verhuurd om de kosten wat te drukken. In de nieuwe uitgaven zit nog weinig schot. Alleen de nieuwe roman van Jo Boer wordt bij aanbieding goed verkocht. Het is dan ook een bijzonder boek.

Heel veel liefs, ook voor Aty,

van je

Sander¹²

5 In 1948 zou de derde tot en met vijfde druk van Het boek van Joachim van Babylon en de derde druk van Het huis bij Stols verschijnen.

6 Melancholie der verzonken jaren.

7 Zie Bijlage ii voor de in de jaargang 1947 van de reeks Helikon verschenen bundels van Jacoba Eggink, Pierre Kemp, Theun de Vries, B. Rijdes, Freek van Leeuwen en W.F. Hermans.
In Stols' catalogus ‘Nieuwe Uitgaven 1948’ stonden buiten de genoemde deeltjes ook deeltjes door Pierre H. Dubois en M. van der Plas aangekondigd.
In deze catalogus schreef Stols dat de acht deeltjes van de vierde reeks, hoewel aangekondigd voor 1947, door technische moeilijkheden niet meer in dat jaar hadden kunnen verschijnen.
Stols had eind 1947 een afzonderlijk prospectus voor Helikon laten verschijnen. Hierin schreef hij onder meer: ‘Het was reeds lang mijn plan U een mededeling te zenden over de reden van het zo lang uitblijven van nieuwe delen in de reeks Helikon. Doch wat moest ik mededelen? Dat er geen goed papier beschikbaar was? Dat de drukkers nog voor jaren vol zitten met orders? Dat de binders ons steeds laten wachten? Dat er zoveel belangrijker uitgaven te verzorgen waren dan die van onze dichters? Had ik U dit geschreven, dan zou ik toch nog maar ten dele gelijk hebben gehad. Want, hoe ongelooflijk dit in ons land, met zijn “overproductie” aan poëzie, moge klinken: er was gebrek aan werkelijk goede kopij voor Helikon! Eind verleden jaar mocht ik den dichter Ed. Hoornik, die in 1940 voor het eerst als redacteur van Helikon optrad en de jaargangen 1940, 1941 en Atlantis 1942 (een nauwelijks verkapte voortzetting van de door de bezetter verboden Helikon) samenstelde, bereid vinden in 1947 wederom de leiding van deze reeks op zich te nemen. Teneinde niet te vallen onder allerhande regelingen, welke voor “tijdschriften” bestaan werd besloten het periodieke karakter van Helikon inderdaad prijs te geven en over te gaan tot het vormen van een reeks of serie verzenbundels van deze naam, als voortzetting van de in 1940, 1941 en 1946 reeds verschenen 32 deeltjes. [...] Het peil der reeks moet zo hoog mogelijk blijven. Daarom kondig ik niet tegelijk al de 8 deeltjes in de eerstvolgende reeks aan. Is dit een bezwaar? Ik geloof het niet, want van de 8 te verschijnen titels kan ik er reeds 6 aankondigen, zodat thans een oordeel kan worden gevormd over het gehalte der nieuwe reeks. Hierbij wordt de verzekering gegeven, dat de redacteur geen delen zal accepteren, waarvoor hij niet de persoonlijke verantwoording wil dragen. Het 7e deel zal waarschijnlijk een bundel van Gerrit Achterberg zijn.’ De zes in deze prospectus aangekondigde deeltjes, stemmen overeen met de hierboven genoemde; de bundel van Achterberg zou niet in Helikon verschijnen.

8 H.W.J.M. Keuls, Wegen en wolken, het vierde deel van zijn Verzamelde gedichten, zou in mei bij A.A.M. Stols te 's-Gravenhage verschijnen. Dit deel werd gedrukt bij Meijer's Boek- en Handelsdrukkerij te Wormerveer. Er werden 25 exemplaren op geschept papier gedrukt. Band en stofomslag waren van Bertram Weihs.

9 Verzamelde gedichten i.

10 In Stols' prospectus ‘Najaarsaanbieding 1947’, noch in zijn catalogus ‘Nieuwe Uitgaven 1947’ of de prospectus ‘Voorjaarsaanbieding 1948’ worden Franstalige uitgaven aangekondigd, dus waarschijnlijk doelde Stols op publikaties van zijn Parijse uitgeverij.

11 Op 4 april had Jan van Nijlen aan Stols onder meer geschreven: ‘Van J. Greshoff heb ik ook niets meer vernomen. En jij?’ Tussen 16 november 1947 en 30 augustus 1948 zijn geen brieven van Greshoff aan Van Nijlen overgeleverd. Op laatsgenoemde datum schreef Greshoff hem: ‘Je zult wel gedacht hebben dat ik je vergat. Niets is minder waar. Echter het bouwen van een huis plus een verhuizing geeft zooveel ergernis en beslommering, dat van werk en briefwisseling weinig kan komen.’ (Archief en Museum voor het Vlaamse Cultuurleven, Antwerpen, collectie-Van Nijlen, inv.nr. 76700/366.)

12 Op de brief komt als kenmerk voor: ‘AAMS. dict/Pm. typ’ en ‘Directie’.