Briefwisseling J. Greshoff - A.A.M. Stols

728. J. Greshoff aan A.A.M. Stols, 16 januari 1948

Mowbray, 16 Jan. 48

Beste Sander,

Hartelijk dank voor je lange, hartelijke brief

Hierbij een korte, maar niet minder hartelijk bedoelde terug. Ik ben n.l. weer onder doktershanden en het inspuiten met thiamienchloride en lever is weer begonnen! Maar zóó belabberd als in Aug-Sept 47 ben ik niet goddank.

Jakob Blöm is hier goed aangekomen. Hij valt zeer in de smaak. Hij heeft nog niet éénmaal in zijn hôtel geluncht of gegeten. Steeds uitgevraagd.

Wij wonen nu tot 1 febr. in een ellendig flatje in een ellendige buurt! Ik hoop dan een behoorlijk onderdak te vinden tot ‘De Grashof bewoonbaar is, tusschen 15 Mei en 1 Juni al.

Onze reis gaat niet door.¹ Het zou mij bladen kosten je het geheele wèl-niet-wèl-niet-verloop te schetsen. Dat doe ik later wel eens. Het spijt mij bitter dat ik jullie en enkele andere vrienden nu niet zal zien.

Ik ben er in geslaagd voor de 25^ste dezer twee besprekingen te organiseeren, een met de directie v.d. Nasionale, de ander met die van de Unie Volks Pers over jou. Ik had een lang gesprek met Jacques Malan, die sterk geinteresseerd was. Wij gaan met Jacques² en Karnebeek vier dagen bij de Malans logeeren, 30, 31 Jan 1, 2 Febr. en krijgen dan gelegenheid tot nadere bespreking over je

1 In december 1947 had Greshoff passage bij de Holland-Afrika Lijn geboekt naar Europa. Op 16 januari schreef hij echter aan deze firma dat hij om gezondheidsredenen verhinderd was de voorgenomen reis te maken.

2 Jacques Bloem.

[p. 125]

mogelijkheden in deze richting: nieuwe drukkerij op te richten.

Je moet niet denken dat ik je belangen verwaarloos. Ik ben er steeds mee bezig. Maar Januari is de aller onmogelijkste der maanden, vooral in Kaapstad: tegelijk opening Parlement en hoogtepunt badseizoen. Die het eenigszins leveren kan smeert em en die blijven moèt heeft het razend druk.

De stad is tot de laatste kubieke centimeter vòl!

Ik zag Slau i bij Balk en weende dat mijn ex. nog niet aangekomen was - en nog steeds niet is.³

Ik hoop je spoedig drie nieuwe deeltjes in de V.W.L. serie te kunnen zenden.⁴ Ze zijn nog niet uit, maar zoo goed als gereed.

Hoe gaat de Campert.⁵ Ik hoop voor jou: goed. Maar eerlijk gezegd: het is toch een dunne bestelling.

Vergeet je niet mij dadelijk de twee deeltjes M Gijsen te doen zenden?⁶

En nog twee dingen

1	je directeur zou mij nog twee foto's, iets grooter dan briefk.formaat, bezorgen van de vier zestigers.^7 Fot. Starreveld Den Deyl. tel 4047 of 67.
2.	heb je mijn Zaterdagsche stukjes bewaard.^8 Zoo ja, stuur ze mij dan per zeepost toe! Ik krijg wel eenige prettige reacties. Maar nu wil men mij bekorten en ze zijn reeds zoo kort! Schrijf mij je indruk.

Ik denk telkens en telkens weer aan Jean v dV. Ik mocht hem bijzònder graag. En welk een intelligentie, welk een geestdrift. Wij zijn nog steeds zeer onder de indruk en praten er samen, A en ik, telkens weer vanzelf over.

O, als jùllie op de een of andere manier hier konden komen!!!!

En de vrienden verheugen er zich zoo op.

Wat betreffende

Mexico

Urugay

Argentinie

Brazilie???

Schrijf eens gauw, Sander.

Met héél veel liefs, ook v Aty, voor jullie allen,

geheel je

Jan

Zooeven zie ik je fondscat. De inleiding is uitstekend een voorbeeld van takt en goede smaak: er spreekt een gepast gevoel van eigenwaarde uit en is toch alles behalve opschepperig. Integendeel het is een kiesch understatement⁹

Ik zie daarin boeken waar mijn hart nog naar dorst:

3 Verzamelde gedichten van J. Slauerhoff was in december verschenen. Greshoff zou pas omstreeks 27 april een exemplaar ontvangen. (Zie br.747.)

4 Zie br.709 n.21.

5 Verzamelde gedichten 1922-1943.

6 Het boek van Joachim van Babylon en Het huis.

7 Zie br.705 n.10.

8 Greshoff doelde op zijn bijdragen aan de Nieuwe Courant.

9 Stols' omstreeks december 1947 verschenen catalogus ‘Nieuwe Uitgaven 1947’ opende met de volgende inleiding: ‘In Februari 1922 verscheen te Maastricht een klein boekje van Vondel “Aenleidinge ter Nederduitsche Dichtkunst”. Het zag er, voor het oog van den leek vrij eenvoudig uit en de oplaag bedroeg slechts 90 exemplaren. Toch werd dit boekje opgemerkt Want de kenners der Nederlandse drukkunst zagen terstond dat dit boekje, hoe klein van omvang ook, een ernstige poging was om een voortreffelijke klassieke tekst in een typografisch verantwoorde vorm uit te geven. Drukker en uitgever van dit boekje was ondergetekende, die daarmede als zelfstandig uitgever debuteerde. Vijf-en-twintig jaren zijn sindsdien verstreken, en de kleine uitgeverij is in de loop der jaren gegroeid tot een bedrijf, dat in de rij van grote en kleine uitgeverijen in Nederland een eigen plaats heeft mogen verwerven. Er is welhaast geen auteur van enige naam, die in de loop van het laatste kwart eeuw niet een boek of boekje bij mij heeft uitgegeven. Het grote publiek kent nu mijn uitgeverij als die van de “mooi verzorgde boeken”. Ook in het buitenland hebben mijn uitgaven algemene waardering mogen ondervinden. En als zijn dan vrijwel àl mijn uitgaven in vreemde talen, vóór 1940 verschenen, thans uitverkocht, mijn tentoonstelling, te Parijs van Mei-October van dit jaar in de Galérie Jean Loize, 47 rue Bonaparte gehouden, heeft bewezen, dat men mij daar niet was vergeten. Duizenden hebben met veel belangstelling de vitrines bekeken, waarin al mijn Franse, en een keuze uit mijn Engelse, Spaanse, Griekse en Duitse uitgaven waren tentoongesteld. De Parijse pers wijdde waarderende artikels aan deze Frans-Nederlandse manifestatie, waarvoor Franse en Nederlandse autoriteiten, in het bijzonder onze Ambassadeur te Parijs, Jhr. mr A.W.L. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer belangstelling toonden. In dit jubileumjaar is in mijne uitgeverij zéér hard gewerkt. Door de “Kultuurkamer” en de bezetters in de periode van Mei 1940-Mei 1945 verhinderd op normale wijze boeken van dichters en schrijvers uit te geven (wat niet heeft mogen beletten, dat ik in die periode een 60-tal boeken en boekjes in verschillende talen clandestien in de handen van belangstellende en betrouwbare lezers heb weten te spelen), moest reeds terstond na de bevrijding met het zeer weinige beschikbare papier worden overgegaan tot het herdrukken van oude en het drukken van nieuwe uitgaven. In 1945 zagen 17, in 1946 75 uitgaven het licht. Wat het jaar 1947 brengt, leren de hierachter volgende aankondigingen van 48 nieuwe uitgaven, waarbij dan nog niet zijn vermeld 14 Franse uitgaven, welke in een afzonderlijke catalogus worden geannonceerd, benevens een 5-tal herdrukken, welke ik nog als in 1946 uitgegeven beschouw. In totaal dus 67 uitgaven in 1947. Buiten het gebied der letterkunde vindt de lezer van deze catalogus er cultuurhistorische, filosofische, juridische en tijdrekenkundige werken. Veel meer dan voorheen beweeg ik mij op het gebied der uitgeverij van romans en novellen. En dat de poëzie niet werd verwaarloosd, zullen zij, die mijn uitgaven in de loop der jaren hebben leren kennen, als vanzelfsprekend beschouwen. [...] Voor de belangstelling en de steun der lezers in de afgelopen jaren ben ik zeer erkentelijk. Zij stelden mij in staat, de culturele taak, welke ik voor 25 jaren op mij heb genomen, voort te zetten. En al moge de naaste toekomst misschien niet zo gunstig zijn als wij allen dit na de bevrijding van ons vaderland hadden gehoopt, bij mij blijft het vertrouwen leven dat voor werkelijk goede boeken steeds een groep van lezers zal worden gevonden, welke dergelijke uitgaven mogelijk maakt.’

[p. 126]

1	Hv. Essen^10
2	Wilders ^11
3	Hans Warren ^12
4	Knoef.^13

Ik schrijf volg week over Liesbeth Eybers Bloemlezing¹⁴ en Helikon.

10 Samenspraken met Yokita.

11 Grensconflict.

12 In memoriam Dr. Jac. P. Thijsse. Een gedicht van Hans Warren was in september 1947 bij A.A.M. Stols, Uitgever te 's-Gravenhage verschenen. Het boekje was in de lente gedrukt in een oplage van 1000 exemplaren bij de firma Boosten & Stols.
Johannes Adrianus Menne Warren (geb. 1921) was in 1946 bij Stols gedebuteerd met de in de Helikon-reeks verschenen bundel Pastorale.

13 Van J. Knoef werden in de catalogus ‘Nieuwe Uitgaven 1947’ zowel de in december 1947 verschenen tweede druk van Tusschen Rococo en Romantiek als de in de maand daarvoor verschenen eerste druk van Van Romantiek tot Realisme aangeboden.

14 The quiet adventure.