Briefwisseling J. Greshoff - A.A.M. Stols

726. A.A.M. Stols aan J. Greshoff, 23 december 1947¹

[The Hague,] 23-12-1947

Beste Jan,

Het is al te laat geworden om Aty en jou een prettig kerstfeest toe te wenschen, maar misschien ontvang je dit epistel nog voor het einde van het jaar, zoodat we jullie nog onze hartelijke wenschen voor 1948 kunnen zenden.

1947 heeft mij een van de grootste voldoeningen van mijn leven geschonken: je, nu bijna een jaar geleden, met Aty te mogen terugzien en zoo'n buitengewoon interessanten tijd met je hebben. Het heeft héél veel voor mij beteekend, en met alle punten waarop we het niet eens zijn heeft het onze oude vriendschap en eensgezindheid toch zeer versterkt.

Ik hoop, dat het lot mij nog eens naar Afrika zal voeren. Een paar dagen geleden kreeg ik van Rittershaus bericht dat hij me bij gebrek aan ervaring t.a.v. Afrikaansche toestanden niet lust.² Tant pis! Ik heb nu hoop, dat je bij een vroolijker en energiekere firma iets goeds voor me kunt bereiken. Inmiddels correspondeer ik - omdat ik toch niet in Europa wil blijven - ook voort met Mexico, dat me in principe aanbiedt: 1^o leeraarschap aan de School van het boek, gecombineerd met 2^o typografisch adviseur van een semi-officieele uitgeverij en 3^o bemiddelaar voor rijke mexicanders, die voor eigen rekening boeken willen laten drukken. Aantrekkelijk is het wel, doch ik heb de heeren nu verzocht mij uitvoerig in te lichten over salaris, levensomstandigheden, woningen &c. Mexico trekt me heel erg aan, al zal ik daar in m'n dooie eentje mijn verdere levensweg moeten banen.

Zeer erkentelijk ben ik je voor de voortzetting van je pogingen om in den Afrikaanschen vacantietijd nog iets voor me te bereiken. Ik begrijp heel goed, dat het nu moeilijk is om de menschen te pakken te krijgen. Toch heb ik het gevoel dat ik moet zorgen vóór Maart hier weg te zijn, want al lijkt het, dat het

1 Geschreven op briefpapier van A.A.M. Stols, Publisher, The Hague (Netherlands). Head-Office: Bildersstraat 8. Administration-Office: Van Blankenburgstraat 71.

2 Op 6 december had J.H. Rittershaus, de directeur van n.v. Drukkerij en Uitgeverij J.H. de Bussy aan Stols geschreven: ‘Uw uitvoerig schrijven dd 17 October j.l. bereikte ons in goede orde en gaf ons aanleiding ons nader over het door U voorgestelde te beraden en advies in te winnen bij onze Afrikaansche adviseurs. Hoewel in het door U voorgestelde uiteraard aantrekkelijke elementen schuilen, die ons deze aangelegenheid met de noodige zorgvuldigheid hebben doen beschouwen, spijt het ons dat onze eindconclusie toch voor U negatief is uitgevallen. De reden hiervan is hoofdzakelijk, dat Uw onbekendheid met Afrikaansche toestanden althans in den beginne een zeer groote hindernis zal zijn bij het geven van leiding, waarbij komt, dat juist in den komende tijd ook in Afrika zeer voorzichtig en met volledige kennis van de plaatselijke omstandigheden moet worden gehandeld. Er zijn niet te verwaarlozen symptomen, dat het evenwicht tusschen de ook daar te lande geheerscht hebbende leeshonger en de activiteit van de diverse uitgevers in ernstige mate verstoord dreigt te geraken. Het zal U duidelijk zijn, dat het onzerzijds onverstandig zou zijn de leiding van onze Afrikaansche zaken toe te vertrouwen aan iemand, dien wij als uitgever hoog achten, doch die de specifieke kennis van de Afrikaansche markt mist en dus gemakkelijk tot verkeerde beslissingen zou kunnen komen.’ (Stadsbibliotheek Haarlem, archief-Stols, omslag J.H. de Bussy.)

[p. 122]

Portretfoto van Greshoff, Kaapstad, 1948 (foto John Adriaan).

Portrettekening van A. Roland Holst door Jean Mirck, die gebruikt werd voor de prospectus van Holsts Verzameld werk, 1948.

Linkertitelpagina van het eerste deel in De Blauwe Distel met het reeksmerk door Helmut Salden, 1948.

Marnix Gijsen, november 1948.

[p. 123]

communisme in W. Europa terrein verliest, het zal Stalin alleen maar prikkelen om zijn ‘missie’ door te zetten.

Ik kom dus op ieder baantje dat mij in staat stelt met Greet en de kinderen te leven, doch met kansen op ‘later beter’. Onze hoop is, dat het lukt.

Greet en ik zijn 8 dagen in Engeland geweest. Wij hebben het er zéér naar onzen zin gehad. In Engeland is het per se beter dan hier, al zijn de aardappelen schaarsch.

Mijn najaarsprogram is gereedgekomen op één boekje na (Grensconflict van Frank Wilders, alias Fokke Sierksma). Wij verwachten allerhande rare bindende regelingen in boekhandel en uitgeverij om de slecht-betalende boekhandel weer vlot te maken. - Slauerhoff ii is ook gereed.³

Jacques zit dan sinds Donderdag eindelijk op de boot. Houd hem aan den teugel. Reinink had een hard hoofd in zijn gedragingen in de Kaap. (Ik vloog met Reinink & gade naar Londen). Laat J.C.B. ons niet te schande maken. Met Jany & v. Dishoeck (lastige compère) heb ik morgen een conferentie inzake de Verz. Werken van A.R.H, in 4 dln. Jany & v.D. haten elkaar, en ik zit daar tusschen, en geen van ons 3^en kan iets doen zonder samenwerking....

Maandag ga ik met mijn zoon Frans voor 2 of 3 dagen naar Brussel. Oudejaar hopen we weer thuis te zijn. - Boeken voor je zijn onderweg.

Met veel liefs van ons allen, ook voor Aty,

je

Sander

3 Verzamelde gedichten.