Bric à brac

Kunstenaarslot

Met het stijgen der jaren, raak ik steeds meer in onmin met het bestaan. Dat is hinderlijk, ja pijnlijk. Maar de schuld ervan schuilt niet bij mij. In mijn stad van inwoning werkt, sedert enige jaren, een der allerbeste jonge dirigenten. Met een te klein, onvoldoende geschoold en bandeloos orkest heeft hij wonderen verricht. En onlangs keerde hij terug uit Amerika met lauweren overladen.

Nu behoor ik tot de Primitieven, opgegroeid in de (intussen dwaas geworden) overtuiging, dat men niets onbeproefd mag laten om de weinige begenadigden onder ons, omderwille van hun werk, het bestaan zo aangenaam mogelijk te maken. Kunstenaars, geschapen om schoonheid en geluk om zich heen te verspreiden, verdienen dat ons voor hun welzijn geen moeite te veel is.

Van den dag dat mijn vriend de dirigent voet aan wal zette, heeft men hem gehinderd, bestreden, getreiterd, belasterd. De duizendkoppige Middelmatigheid, het monster waar de Minotaurus een juffershondje bij is, heeft ook ditmaal geen laagheid ongebruikt gelaten voor steeds hetzelfde doel: te fnuiken en te knotten al, wat en een ieder die, boven de maat der geringen is uitgerezen.

Lees de levensbeschrijvingen van: Balzac, van Musset, van Nerval, van Baudelaire, van Verlaine, van honderd anderen onder de besten en gij vindt een opeenstapeling van ellende en vernederingen. En altijd ligt daaraan ten grond-

[p. 25]

slag: de verbitterde naijver van de middelmatigen, die hun middelmatigheid tot maatstaf verheffen en er zich desondanks niet bij kunnen neerleggen.

Hoe kan men gelukkig zijn in een wereld waar nu (nu meer dan ooit tevoren) alles wat naar boven streeft, stelselmatig en verwoed wordt besnoeid? Scholen en maatschappij waren immers en zijn nog steeds gegrondvest op de middelmatigheid, en dienen om de middelmatigheid aan te kweken, te bevorderen en te verheerlijken. En wie niet past in het kinderbedje van de Kleine Man, worden armen en benen met een bijl gekort. Met een bijl, die leugen of laster heet. En die bewerking heeft plaats in het openbaar, ten vermake van de omstanders. Wij, die dwaas dromen van een wereld, waarin de grootheid erkend en geëerd wordt, waarin kunstenaars als de weldoeners der mensheid worden gesteund en geholpen in hun zegenrijke arbeid, waarin liefde, eerbied, begrip, algemeen en oppermachtig zouden heersen; wij, die kinderlijker nog, zoals ik, er idealen op na willen houden; wij zijn uitgeworpenen in een samenleving van geweld, geld en afgunst.