|
| |
| |
| |
de sollisitant
‘Jimme besjogge it mar en dan kom ik wol op it plak, dat jim útsocht hawwe en as ik it daliks fine kin, bin ik op 'e tiid en oars kom ik wat letter.’
‘Wat bist koart, Martha.’
‘Nee, mar ik haw in kast op 'e kop, want ik mis fan alles. Mar ik fyn it sa'n gesanik. Nel, as it net kin, dan mar net. Slane wy in jier oer.’
‘No, sa tink ik der net oer,’ sei Nel, ‘Wy binne mei ús seizen begûn en no binne wy noch mar mei ús trijen.’
‘Ja, kinst net ferwachtsje, dat ien de wintersport der foar ôfseit of hielendal út Tricht of Haamstede del komt, omdat wy sa noadich even byprate moatte.’
‘It is mar twa kear yn it jier en it is doch gesellich.’
‘Fan 't simmer oars net sa,’ sei ik.
‘Nee.’ Suchten. Doe sei se: ‘Mar der moat doch wol in plak te finen wêze. Dy eks-en fan jimme rinne fansels net oeral om mei de nije leafde.’
‘Nee, mar wol op in bulte plakken.’
‘Wya sjocht yn elke man sawat dy fint fan har,’ prottele Nel.
‘Se hat no in nije bril, miskien...’
Mar by Nel gong de belle en se sei:
‘No Martha, hearst it wol. Ik sykje wol wat út. Op 'e woansdeis foar krysttiid, dy tongersdeis sit ik mei bern, dy't thúskomme en sa, en dan hat Jochem ek krekt syn nij gebit, dat wol even wennen wêze sil.’
It restaurant hjitte ‘De Klaproas’ en stie midden yn in bosk. Wy sieten mei ús trijen foar it rút, dat mei reade linten fersierd wie en mei wyt spul bespuite. Op de finsterbanken en tafels stienen kearsen en by
| |
| |
de skou in krystbeam, dy't sa foltroppe siet mei alle mooglike tierelantinen, dat der amper mear wat fan de beam sels te sjen wie.
Wy hienen al twa teepotten leech en Nel hie ús wiidweidich útlein hoe't jo nije dakpannen (sneldekkers) op it dak lizze moatte. Wya hie in hiel skattich húske yn 'e tún krigen, dêr't se fan alles en noch wat yn sette soe, mar dêr't noch neat yn stie en dêrom gong se der sels sa no en dan mar ris yn Sitten. En se sei, dat sa'n húske no ek krekt wat foar my wie. Ik koe it ek wol fan har oernimme, dan hoegde ik it sels net te keapjen. Woe ik dat? Ik frege: ‘Bist wol goed snik? Wat moat ik mei sa'n húske?’
Wya sei: ‘Ik sil it jim mar fertelle, mar hjir komt aanstons in man. Gert hjit er. Dat haw ik mei him ôfpraten. Ik wol, dat jim him ek ris even sjogge. Want ik kom mar net mei mysels út 'e rie. Wol ik no wol of wol ik no net mei him fierder.’
Nel en ik seagen elkoar oan, seinen tagelyk: ‘Na.’
‘Dy trof ik,’ sei Wya, ‘op in resepsje. It is in kreaze man om te sjen, mar ja...’
Se beseach har neils, dy't se oranje ferve hie. Yn deselde kleur as it sjaaltsje, dat se om 'e hals bewuolle hie. Wy seagen no ek de oranje lakstippeltsjes op it montuer fan har nije bril.
Ik sei: ‘Mei him kinst moai yn dyn nije túnhúske Sitten gean, Wya. Moatst it net fuortdwaan, moatst it hâlde. As it moai waar wurdt, skylk...’
‘Hy hat manager west fan in grut bedriuw en is skieden, sa'n acht jier lyn. Dat hy siet sinteklaasjûn ek allinnich. Doe belle er my op. Oft ik by him kaam. Hy koe net by syn katten wei. Hy hat twa, fan dy reade katers, en de iene wie krekt opereard en hie noch sa'n toeter om 'e kop. En ik bin der hinnegien.’
| |
| |
Se seach ta it rút út, foaroer, achteroer, skode in kears oan 'e kant. Ik frege: ‘En hoe hat er dat no mei dy bisten? Of nimt er se mei?’
‘Tink ik net,’ sei se earnstich, ‘Nee Martha, hy wol se net yn syn auto hawwe. Bang, dat se wat dogge. It binne sokke ôfgryslike bangeskiters. Wat wolst ek, altyd by sa'n man allinnich. Hy wennet op in flat.’
‘En hoe wie it dêr?’ frege Nel en leppele de sûker út har kopke wei.
‘Och, wat sil ik sizze. Wol gesellich,’ en se tekene mei har moaie neil op it tafelkleed, hoe't de yndieling fan dy flat wie: earst kamen jo yn in soarte fan gong, dan sa de keamer, grut, in L, en hy hie gjin doarren. De keuken wie rjochts, of links, hoe siet it no ek al wer? En doe't Nel en ik al lang net mear neikomme koenen hoe't it allegear siet, tekene Wya mar troch: ‘Ien keamer wie allinnich mar bêd, hied er sels makke, sei er, en yn syn badkeamer hong de wask, en sa skjin. Witte jim, mei hoefolle knipers hy syn broeken ophong?’ Wy hienen gjin idee.
‘Ik ha se teld,’ sei Wya, ‘Twaentweintich. It liken krekt fûgeltsjes op in waskline. It is in hiel presiis mantsje.’
‘Dan wit ik net, oft it wol wat foar dy is,’ sei Nel en woe kofje bestelle. Wya woe op Gert wachtsje mei de kofje, mar ik sei, dat dat gekkewurk wie: hy koe ek wol ris net komme.
‘As hy kofje drinkt, wol er it út in waarm kopke hawwe,’ sei Wya, ‘Hy makket syn board ek waarm as er yt. En djoere skuon as er hat. Trouwens, al syn klean, net te beteljen, en dan sjochst pas wat kwaliteit is. Dat hy hat mar fjouwerentritich gûne om deis út te jaan oan gewoane dingen, omdat syn frou, dêr't er fan skieden is, altyd har auto yn 'e prak riidt en dan jout er har wer in nijenien.’
| |
| |
‘Dat is aardich fan him,’ sei ik, ‘Wêrom is er by har weigien? Dat soe ík no witte wolle.’
‘Wit ik net. It gong gewoan net mear, Martha. Dat kin ek.’
‘En wat binne syn hobby's?’ frege Nel, ‘Froulju?’
‘Biljerte en scrabbelje en dominospylje. It is in echte spultsje-man. Hy hâldt net fan lêzen. As er lêze wol, pakt er de Gouden Gids of it tillefoanboek. Of sjocht Teletekst. En hy garret resepten op. Mar no't ik der oer neitink, wit ik net, wêr't er dy útknipt. Ik ha net ien tydskrift lizzen sjoen. Hy stekt ek planten en dan syn katten fansels.’
‘Hy is wol goed sûn?’ frege ik.
‘Oh ja,’ sei Wya, ‘Hy hat syn eigen gebit noch, lêst sûnder bril, is twaensechstich. Allinnich, hy hat in aambei.’
‘Dêr is wol wat oan te dwaan. Hat er dy dat ferteld?’ frege Nel mei fernuvere eagen.
‘Of hast it sels sjoen?’
‘Hy fertelt my alles,’ sei Wya, ‘en sûnder dat ik der om freegje hear. Ik stean sels ek fersteld.’
‘Is dat him miskien?’ frege ik, ‘dy man dêre, mei dat kofferke?’
‘Ja,’ sei Wya, ‘Ek wat, en ik mar de ferkearde kant útsjen. Hallo Gert,’ lake se en gong stean: ‘Wy sitte hjirre.’
‘Ik fiel my krekt in sollisitant,’ sei Gert, ‘en dat bin ik fansels ek. Ik ha begrepen: ik bin op sicht.’
Hy seach Nel en my ris oan mei syn blauwe eagen, dêr't opfallend lange eachteisters om hinne sieten. Griis, koart hier, mei hjir en dêr noch wat swarts der trochhinne. In ûnnoazel lyts snorke presiis oer syn boppelippe hinne.
Hy sei, dat wy mar in moai plakje útsocht hienen, sa
| |
| |
rêstich, en seach tefreden glimkjend om him hinne. Gong wat oan 'e kant sitten, doe't de mefrou kofje op ús tafel delsette, mei foar ús allegear in taartsje der by, in mokkapunt. Hy lei in djoere oanstekker op de tafel, mei in doaske sigaretten dernêst. In waarpraatsje, de ferwachtings foar de krystdagen. Wy krigen it oer âld en nij yn sicht, wêr bleau de tiid, en de mins allinnich. Allinnich wie net altyd sa gesellich, In stoel seit neat werom. Nee, by ús ek net. Hy prate oan ien tried troch. Sels Nel koe der net tusken komme en stjitte mei har knibbel tsjin minen oan, ûnder de tafel, en ik stjitte werom. Wya seach wer ta it rút út. Hy sei:
‘Ik wit net, wat Wya jim oer my ferteld hat (No, niks fansels, Nel en ik tagelyk), mar ik bin ien fan rjocht foar de raap. (Wy ek). En as manager fan it bedriuw hat my dat noait wynaaien oplevere. Ek privee net. Ik bin dan ek in man mei in rike ûnderfining en dêr hat in frou oars net as foardiel fan. En it leafst kom ik yn kontakt mei skieden dames, omdat de measte widdofroulju goede oantinkens hawwe oan har ferstoarne man en dus daliks ek wer net wat nijs begjinne wolle. Stiet tsjinoer, dat skieden froulju faak mei psychiaters en dat folk omhannesje, en ik bin net in man foar problemen. Ik bin ien fan carpe diem: “nim de dei mei” betsjut dat.’
Doe dûkte er nei de grûn, pakte syn Samsonitekofferke en helle der in foto-album út. Oan inkelde biêden hied er kleurde paperclips fêstsetten, griene, giele en reade. Hy sei:
‘Om jim sjen te litten, Nel en Martha - wie dat de namme net? - dat jimme freondinne Wya yn goede hannen telâne komt, haw ik dit fotoboek meinommen.’ Hy die it daliks iepen, sloech hiel foarsichtich de tinne trochsichtige wite siden om: ‘Dat is myn
| |
| |
frou, se hjit fan Loes, ik neam har Donna. Se mocht der wêze, doe't se jong wie. En dat bin ik. Ik bin yn de rin fan 'e jierren amper feroare. Yn Nice. Dizze, ek yn Nice, doe reinde it. Hjir bin ik yn Marseille. Noch lang hier. Dêr swim ik, dêr yt ik...’
Nel hie de bril der by opsetten en Wya hie har bril ôfsetten. Ik hoegde it net te sjen, ik leaude it sa wol.
‘Hjir sit ik oan myn buro. Myn paperassen en myn spegel. Dit is fansels in seleksje. Dit wie myn earste freondinne, Jantine. Op de Groszglockner...’ Folgen foto's fan Jantine, yn it read, yn it swart, yn bikiny. ‘Dat is Frija, in jonge blom fan tritich, ik wie doe fyftich, yn de Harz. Hat net sa lang duorre dy relaasje. Dat is Conny, apotekersassistinte, sit no yn Brussel. Dat is Ineke, makke huodden. Ik wit net oft se it no noch docht. Dat bin ik fansels wer, achter de biljerttafel, noch ien, noch ien. En dat bin ik ek, mei Vera, in stevige tante, dat is dúdlik...’
Fol entûsjasme blêde er troch, krige der sels in kleur fan op 'e wangen, fernaam net iens, dat wy al lang net mear seagen, mar mei nuvere gesichten elkoar ôffregen, hoe't wy dy idioat kwytreitsje koenen. Hy pakte it twadde fotoboek, sei ferûntskuldigjend, dat it noch mar foar de helte folplakt siet.
‘Dêr kinsto dan moai yn, Wya,’ sei Nel gnyskjend. Wya sei niks, hie de bril al wer op. ‘Iris,’ gong ús sollisitant fierder, ‘dat is Iris en dy hie in hiele moaie hûn. En dat is Catharina. Dat is Raja, in Russin mei Iers bloed en ek goed yn 't fleis sa as jim sjogge. Foar de feroaring is dat noait wei, mar ik fal der net op. Hjir stean ik op in dún, op Tessel. Dêr lis ik yn de sinne, dêre ek, en hjir stean ik op 'e kop. In grapke. Dat is Erna, dy wie kankerpasjinte en in frou mei kanker wol ik my net oan bine. Dat is Ineke, hoazzen mei sjarretels, nochal seksy, dy koe der dan ek
| |
| |
wat fan... En dat is it dan wol sawat, dames,’ sei er rêstich en foldien.
‘In moaie kolleksje,’ sei ik.
‘Ja, ik ha hiel wat te bieden, Marrit, ek noch in keninklike ûnderskieding is my op it boarst spjelde.’
‘Martha hjit ik,’ sei ik.
‘Mei dy en my soe it noait wat wurde kinne,’ sei er koart en stiek in sigaret op, ‘do bist my te kribbich en dyn namme kin ik ek net ûnthâlde en dan dat gerinkel fan al dy earmbannen de hiele dei om 'e holle. In klokkewinkel is der ommers mar neat by.’
‘No nee,’ sei ik, ‘en ík moat dy manlju ek net, dy't de iene frou nei de oare ôfwurkje as gong it om in ôfwaskmiddel, en der dan ek noch grutsk op binne. Sokke idelteuten. En dat der altyd mar wer froulju binne, dy't har dêr foar liene...’
Hy hearde niks, makke syn kofferke ticht, sette it wer nêst syn stoel del.
‘Of woenen jim se noch in kear besjen? Nee? Gjin belangstelling? Ik fiel my by tiden krekt in jonge god, mar no bin ik nóch iderkear de sollisitant. En mei ik ek witte, wat jim fan my tinke? Wolle jim noch wat drinke? Nee? Kin ik wier niks mear oan jim kwyt? Wya? Ik woe de saken graach hjoed ôfhannelje, omdat ik net allinnich sitte wol mei de krystdagen. Ik ha haast. En hienen wy it net gesellich, sinteklaasjûn, do en ik?’
Hân op Wya's earm: ‘Hast doch in moai truike fan my krigen? Hast dat dyn freondinnen al even sjen litten? No?’
Wy woenen ús net mei harren saken bemuoie, Nel en ik, en seagen wat om ús hinne. Doe krige Nel har tas en sei:
‘Giest mei, Martha? Wy stappe op.’
‘Ja, wy geane,’ sei ik.
| |
| |
‘Wy hearre it wol,’ seinen wy tsjin Wya, tuten har op 'e foarholle. Gert riisde ek oerein, makke in knoop ticht, joech ús bûgjend in hân, woe ús as man fan de wrâld in tút jaan, mar wy ûntwieken syn opdringerige maneuvels.
‘Se sykje it mar út,’ sei Nel, ‘wat in rotmiddei, Martha.’
‘Ja,’ sei ik, ‘en dit moat de lêste kear dan ek mar west ha.’
Noch even stiene wy by ús auto's te praten, oer ús bern, oer Aukje, en oer Pier, dy't trije dagen lyn syn ûntslach krigen hie en syn heil no al socht yn de bearenburch.
‘Ja Martha, hy is mei my nei hûs ta gien. Ik koe him mar net kwytreitsje en dan wolst dyn fatsoen ek noch hâlde.’
‘Mei ien dy't beton foar syn kop hat, hoechst dat net te dwaan. Wat in egosintryske snuter, ju.’
‘Ja, mar hy wóé net allinnich bliuwe de krystdagen. Sa bloedsûgerich, witst wol. En doe liet ik him it túnhúske sjen en ik draaide de kaai om. En dan kinst sjen hoe deeglik as se makke binne. Hy koe der net wer útkomme, hy skopte en trape as in gek. Sloech de rútsjes stikken, mar dêr koed er net trochhinne. It binne mar sokke lytse. Doe hat er, tink ik, syn oanstekker nommen en it brânde as in liere. Kinst begripe, dy karboleum. Der is wier neat fan oerbleaun. En de buorlju seinen, wat spitich no, hiest it noch mar krekt. Mar dy witte fansels net... No stiet syn auto hjir noch. Wêr moat ik dêr mei hinne? Sa'n djoere wein foar de doar.’
‘Hast de kaaien?’ frege ik en seach hoe't de wiete snie by myn glêzen delsakke.
| |
| |
‘Ja.’
‘Riid dy auto hjir mar hinne. Hy kin wol by my yn de garaazje stean. En dan sjogge wy wol, wat wy der mei dogge. Set ik myn Sterk Nûmer even bûtendoar.’
‘Oh Martha, geweldich. En fierder?’
‘Fierder? Wat fierder. Fierder niks,’ sei ik. ‘Ast no komst, haw ik de kofje klear.’
|
|
Auteursrechtelijk beschermd