Chroniicke vande Hertoghen van Brabant

[fol. 44v]

OTTO CAROLI F.

[fol. 45r]

Otto sone van Carolvs, den sesthiensten,
Hertoch van Brabant, ende van Lotrijck.

⁺OTto den xvi. Hertoch van Brabant, ende van Loreynen, regneerde nae sijns Vaders doot vijfthien iaren int iaer 1002. Een waerachtich, wettich, ende een eenich erfgenaem der Croonen van Vrancrijck, die sonder wettich oyr ghestoruen is. Maer hy verschrict zijnde deur t'exempel van sijnen Vader, ende merckende dat die Graue Hugo hem veel te machtich was: soo heeft hy lieuer gehadt den tijtel des Hertochdoms met ruste te ghebruycken, dan na dat rijc te staen, ende hem in groot perijckel te stellen. Aldus heeft hy sijn ondersaten den tijt van xv. iaren (als bouen) in vrede ende gerusticheyt geregeert.

⁺Henricus Hertoch van Beyeren, Keyser, inde plaetse des aflijuighen Ottonis ghestelt, heeft dat deel van Lotrijck ende Brabant, te weten (t'gene dat walsch-Brabant genoemt wort) Godefroy den Graue van Ardennen, ouer-ghegeuen tot bedroch ende achterdeel van Gerberga, suster van Otto. Na Godefroy is sijn Broeder Goselijn gesuccedeert ende na-ghevolcht, die xv. iaren regneerde, wt den welcken hebben heuren oorspronck ghehadt Stephanus die xi. Paus van Roomen, Godefroy sijn successeur, ende Oeda, die ten houwelijck ghenomen heeft Lambrecht Graue van Louen, naer Godefroy is gevolcht Godefroy den derden sone, toegenoemt metten Bulte, de welcke niet alleen en heeft beseten Lotringen ende Brabant, maer heeft daer-en-bouen met gewelt van wapenen in-genomen ende beseten, soo wel Hollant als Vrieslant. Hy hadde een suster ghenoemt Yda, die getrout heeft Eustathium den Graue van Boemen, van welcke Yda geboren zijn Godefroy de iiij. ende Boudewijn Coningen van Jerusalem. Maer hoe wel dese vier Princen d'een na d'ander vervolgens, met toelatinge des Keysers, den tijtel des Hertochs van Brabant ende Lotringen hebben gevoert, nochtans niet warachtich noch wettelijc, als de gene die dat Hertochdom niet geheel, ende t'selue onrechtueerdich, die wettighe besitters ende erfgenamen van haer erffelijckheyt ende recht berooft, hebben beseten: hierom soo ist dat wy dese onder die Hertoghen van Brabant niet en hebben getelt, heurlieden onweerdich achtende, in eerlijcker oorden te stellen, wt die welcke sy die warachtighe erghenamen van Brabant, met onbehoorlijcheyt ende bedroch, onrechtelijck wtgedreuen hebben. Maer dese ten lesten achter-latende den tijtel van Hertoch van Brabant, soo hebben sy aen-genomen die namen van Grauen van Louen ende Bruessel, met oock (soo eenighe ghevoelen) dat Marckgraefschap des heylichs rijcx. Welcke alle t'samen Barlandus, die Hertoghen van Brabant alleenlijck vervolgende is stil-swijghende voorby ghegaen: maer gemerct in dese dat warachtich gheslachte des Keysers Charel de Groot wort ghecontinueert ende vervolcht, ende sy, na dat die vremdelingen dat Hertochdom van Brabant t'onrecht hadden beseten, wederom hadden vercregen, soo sullen wy dese hier d'een na d'ander vervolgens in t'ghetal der Hertoghen stellen.

Maer eer wy comen totter beschrijvinghen van Lambrecht ende Geerberga, soo en connen wy niet stil-swijgende voorby passeren, sonder int corte te verhalen t'innemen der Heyligher stadt van Jerusalem, ghemerckt wy hier boven vanden victorieusen Godefroy van Bullion hebben ghesproken, die de selue stadt met een deurluchtighe victorie heeft inghenomen. Als nu tot desen eynde te voren alle Christen Princen, Potentaten, ende Edele van alle Rijcken ende Provincien met groot gewelt van volcke

+ Otto den xvi. Hertoch.

+ Henricus hertoch van Beyeren.

[fol. 45v]

byden anderen vergadert zijnde, die stadt van Antiochien hadden innegenomen, soo zijn dese voort getrocken, ende hebben die voorseyde H. stadt van Jerusalem belegert op eenen morgenstondt, ⁺ daer sy den tijdt van xxxix. dagen voor lagen, lijdende groote ellende van honger ende dorst, want die schepen en consten niet soo bequamelijck aencomen, nae dat den noot sulcx wel was vereysschende. Ooc en macht die fonteyne Siloe nawelijc die menichte van menschen lauen. Als sy dus een wyle tijdts in soo grooten armoede waren gheweest, soo begonstet hun grootelijcx te verdrieten, hieromme raedt houdende hebben sy geresolveert om houten balcken ende ander ghereetschap int bosch te haelen, daer af blockhuysen ghemaeckt werden, met noch ander engenien, die sy met grooter cracht drongen aen die mueren van Jerusalem, om daer op climmende, alsoo die stadt te bestormen. Maer die van binnen hebben hen vromelijck ghedefendeert.

Daer nae clommen die Christenen met leederen aen die mueren, van daer sy geweldich veel Saracenen verslaende die stadt ten lesten hebben ingenomen. In Salomons tempel was een menichte van ongheloouighe gevloden, die haer mannelijc defendeerden, maer die Christenen ten lesten die deuren met boomen ende ander instrumenten op brekende, werden meester vanden selven Tempel. Vanden Saracenen zijnder meer dan thien duysent verslagen, soo veel bloedts was daer gestort, als dat die afghehouwen leden, te weten beenen, armen, hoofden ende handen int bloedt swommen, als oft dese inder rivieren hadden ghevallen. Daer hebben die Christenen eenen rijckelijcken buyt ende schat gevonden, waervan die stadt ouervloedich was, sulcx datse vander ongheloovigher goet nu waren rijck geworden. Ende Godeuaert van Bullion en dacht opt rooven niet, maer becommerde hem meer met tranen te visiteren dat graf ons Heeren, ende den Berch van Caluarien, alwaer die Salichmaker des wereldts is ghecruyst geweest. Daer nae wert den toren van Sion byden Christenen belegert, alwaer dry hondert Ridders de vlucht hadden genomen, die ten lesten gedwongen waren hen mits seker rantsoen op te geuen. Dese doorluchtige ende memorabile victorie heeft Godt almachtich de Christenen verleent, den xv. dach der maent Julij int iaer duysent ende neghen-en-neghentich.

Als die Christenen den voorseyden Godevaert van Bullion wilden croonen tot eenen Coninc van Jerusalem soo en heeft hy dat gheensins willen consenteren, seggende. Dat niet en betaemde in die H. stadt ghecroont te worden, daer Christus onsen Heer is ghecroont gheweest met een doornen croone, nat vanden bloede.

Daer na wert Godeuaert geaduerteert, hoe dat die Soudaen van Babilonien, een ontallijck volck was sendende, om die stadt van Jerusalem te belegheren, doen besette hy met volcke den toren van Sion, op eenen vrydach in d'Oostmaent. Die Christenen waren sterck ontrent twintich duysent mannen, maer die Saracenen waren in ghetale, ouer die dry hondert duysent, den Admirael des Soudaens was seer verwondert, dat die Christenen hen soo verre te ghemoet quamen ghetrocken, seggende dat sy dul ende wtsinnich waren, van meyninge datse hen binnen de mueren van Jerusalem niet en souden hebben derren verbeyden, maer hy en hadde gheen kennisse van die wonderlijcke wercken Godts.

Aldus zijn die Christenen ende Turcken tsamen tegen elck anderen vergadert op een black velt, ende hebben den Turcken met alsulcken ghewelt ende snelheyt aengevallen, ende haer oorden gebroken, als datse geenen tijt en hadden haren boghe te spannen, maer een ieghelijck die vlucht nemende, aerbeyde om wech te comen, daer werden menich duysent Turcken verslaghen. Ende hun menichte was soo groot, sulcx dat d'achterste niet en wisten wat voor gheschiet was, van achter haer eygen volck voortdringende int gheweir ⁺ der Christenen. Ende die Christenen hebben als-doen deur die gratie Godts een soo glorieusen victorie vercregen als oyt mach geschiet zijn weerdich tot een eeuwige memorie beschre-

+ Ierusalem die H. stadt ingenomen an. 1099

+ Heerlijcke victorie der Christenen tegen die Turcken.

[fol. 46r]

ven te werden. Want gelijc den Noorden windt die wolcken verstroiet, alsoo hebben die Christenen die Turcken voorts-ghedreven ende verslagen, die de vlucht waren nemende, waeraf ooc een menichte inde zee springende zijn verdroncken.

Eenen Turck die totten Christen gelooue bekeert was, heeft vertelt, hoe dat den Admirael der Turcken staende voor die poorte van Ascalon, ende siende dat die Christenen sijn volck soo deerlijc houdden ende kerfden, sprack met ⁺ claegelijcke woorden aldus, O Mahomet ons ghebieder ende Patroon, waer zijn nu v crachten, waer is die macht der hemelscher Goden metten welcke ghy in vreuchden leeft, waer is die geduerighe cracht des Scheppers, in wiens tegenwoordicheydt ghy altijt zijt staende? waerom hebdy v volck achterghelaten? t'welc t'alder naeckste volc, wesende het schuymsel ende wtvaechsel van alle menschen, dus beestelijcken vernielt ende dootslaet. Dit volck dat dese feyten bedrijft, pleech broot van ons te bidden, ende pleech anders niet te hebben, dan alleenlijc een male ende palster. Och, och, waeromme hebben wy hunder ontfermt ende ghespaert, waerom en hebben wy dese niet dootgheslaghen?

Den voorseyden Godefroy van Bullion Coninck van Jerusalem ende Marcgraue des Heylichs Rijcx, heeft met sijnen Capellaen totter stadt van Antwerpen gesonden, eenen onestimeerlijcken schat ende tresoor, te weten, dat H. Besnijdenisse ons Heeren Christi Jesu, t'welck met behoorlijcke ⁺ eere ende deuotie, by den Bischop van Camerijc, die geheele Clergije, Magistraet ende Borgeren, met Cruycen ende vanen inde stadt gebracht wert. Ende inde stilte van dat H. Sacrificie der Missen, zijn dry druppelen bloets, miraculeuselijc op t'Corporael gevallen, ooc genesende een Coninghinne van Sicilien, die een ongeneselijcke sieckte hadde. Ende als dat voorseyde Heylich Besnijdenisse wert omgedragen, soo isser inde Silversmidts-strate eenen beseten man van den vyandt verlost gheweest. Godefroy die deurluchtighe ende victorieuse Prince, een iaer dry daghen min Coninck gheweest hebbende, is salichlijck overleden, seer Christelijck, reyn ende onbesmet van sijn lichame, binnen sijnen leven. Ende is met grooter droefheyt der Christenen, aenden voet des berchs van Calvarien begrauen gheweest. Doen wert in sijn plaetse sijn broeder Boudewijn Coninck van Jerusalem gemaeckt. Maer t'is grootelijcx te beclagen, dat die Christenen die H. stadt verloren hebben, die sy met soo grooten aerbeydt, swaericheyt ende pericule hadden gewonnen, naedemael datse die hadden beseten den tijdt van ontrent 80. iaren. Nu willen wy weder-keeren tot onse voorgaende materien.

+ Eens Turcx clachte aen Mahometh.

+ Dat H. Besnijdenisse ons Heeren.