Chroniicke vande Hertoghen van Brabant

[fol. 38r]

LVDOVICVS BALBVS IMP. XII. BRAB. PRINC.

[fol. 38v]

Lodewiick de Lispere,
Den elfsten Hertoch van Brabant.

⁺LOdewijck die Lispere, den elfsten Hertoch van Brabandt, ende den derden van Lotrijck, sone des Keysers ende Conincx Chaerle de Caluwe, die in sijn spraeck was lispende, heeft nae d'aflijvicheyt sijns vaders, dat Hertochdom van Brabandt ende Lothrijck, met oock dat Coninckrijck van Vranckrijck twee Jaren gheregeert, ende is deur de doodt wt dese werelt ghescheyden, int jaer acht-hondert lxxxviij. oft lxxxj. nae t'schrijven Edmundi van Dinter sonder een levenden erfghenaem achter te laten, nae die doodt vanden voorseyden Lodewijck, ghelach die Coninginne van eenen sone, die Charel genoemt wert, ende namaels die Simpele, maer eer desen Charel tot sijnen iaeren ende bewinde des Rijcx ghecomen conde, soo wert geheel Vranckrijck van d'ongeloovighe ⁺ Denen ende Noortmannen, al te iammerlijck bevochten ende ghedestrueert, so dat hy twaelf iaren oudt zijnde, seer qualijck totter Croonen conde gheraecken. Sy destrueerden oock een groot deel van Enghelandt, van Picardien, Brabandt, Vlaenderen, van Hollant, ende d'omliggende landen, totten Rhijn ende Colen toe, diese verwoesten metten sweerde ende vier. Maer sy werden vanden Franchoysen met een groote heircracht dapper gevolcht, ende verslaeghen in eenen strijdt tot vijf duysent mannen, ende daer-nae noch in eenen anderen slach by Parijs, tot negen duysent.

Het gebeurden daer-nae, dat twee Coninghen vanden Noortmannen eenen met naeme Godevaert, ende den anderen Segefrijt genoemt, met eenen gheweldighen hoop volcx in Vrancrijck quamen, ende hebben als doen Vtrecht ghedestrueert, ende trocken oock opwaerts nae Colen inde stadt die sy verbrande, sy wonnen Bon ende Aken mede, al-waer sy in des Keysers Hof haer peerden stalden. Ende tusschen den Rhijn ende de Maese, ende gheheel Ardennen deure destrueerden sy Steden ende Casteelen beroovende veel Cloosteren, als Prunen, Staveloo, ende S. Remakels. Sy destrueerden ooc Luydick, Tongeren, Maestricht, S. Truyden ende Brabant. Dit vernemenden Keyser Charel die derde, te wetene, des voorseyden Lodewijcx van Duytsch-landt sone, soo was hy seer bedroeft, midts die bederffenisse deser landen. Ende om die selue te verlossen vande ongeloovighe Noortmannen, soo quam hy om hem onderstandt te doene, die welcke hy also om-ringelt heeft, datse noch ghekeeren noch ghewenden en consten.

Hier-omme maeckte een der voorseyde twee Coninghen ghenoempt Godevaert accoort ende peys metten Keyser, op restrictie ende conditie, dat hy hem soude laten doopen ende Christen worden, ende datmen hem soude gheven een deel van Vrieslant, ende boven dien, dat hem tot eender huysvrouwen ghegeven soude worden Galle Lotharis dochter die Coninck van Lotrijck was. Op welcke voorseyde conditien, wert hy vanden Keyser in ghenade ontfanghen die daer na ouer de vunte is gedoopt geweest. Maer den anderen Coninck Segefrijt, en wilde hem gheensints totten Christen gheloove begheven, ende is wt Lotrijck ghevloden, treckende met sijn volck nae Vranckrijc. Ende die twee voorseyde gebroeders niet machtich genoech om die Noortmannen te wederstaen, maeckten metten selven een accoort ende bestant van twaelf iaeren dies soo gaven sy hem

+ Lodewijc die Lispere, den elfsten Hertoch.

+ Der Denen ende Noortmannen wreetheyt ende boosheydt.

[fol. 39r]

xij. duysent marck siluers, ende alsoo ruymde hy t'lant. Maer int iaer daer na storuen dese twee bastaerden broeders, Charleman ende Lodewijck voorseyt. Die Noortmannen dit vernemende, soo quamen sy weder met een groot geweldich heyr, causerende dat midts d'aflijuicheydt der seluer twee ghebroeders t'bestant nu geexspireert ende wt was, ende reysden na de stadt van Louen om daer te liggen, ende alsoo voorts nae Vranckrijck te trecken. Die Franchoysen bedenckende dat haren Coninck een kint was van seuen iaren, soo sonden sy aenden voorsz. Coninck Charel den Keyser, hem biddende te willen in Vrancrijck comen, om het gouuernement vanden lande t'aenveerden, t'welck hy alsoo dede, bewarende des Conincx plaetse den tijt van vijf iaren, maer hy en was niet machtich ghenoech, om d'ongheloouige felle ende wreede Noortmannen wt Louen ende Lotrijck te verdrijuen, hoe grooten macht hy oock hadde. Maer zijn ten lesten van selfs wt Louen getrocken na Vranckrijck, om Parijs te belegeren. Hierom heeft die voorsz. Keyser Charel tegen hen ghesonden Hertoch Hendric, maer die Noortmannen de selue lagen leggende, groeuen eenen put inder aerden, den welcken sy subtijlijck deckten, waer inne die voorseyde Hertoch om ghebracht wert. Keyser Charel vervolchde dese met grooter macht, maer het was te vergheefs, want hy en conde die niet verdrijuen, ende soo vont hy gheraden met hen peys te maken, hun latende dat lant ouer die Seyne, t'welck doen Neustria ghenoemt wert, dat nu geheeten is Normandien.

Des voornoemden Lodewijckx die ⁺ Lispere eerste huysvrouwe was ghenoemt Ansgarda, t'welck eenighe verclaren geweest te zijn des Conincx van Spaegnien dochter. Sijn tweede huysvrouwe met name Richildis, dochter des Conincx van Engelant. Eenige willen segghen dat dese soude gheweest zijn een dochter des Conincx van Spaegnien. Sijn kinderen hebben gheweest Carolus met ⁺ toename de Simpele, nae die doot sijns Vaders geboren, Lodewijc ende Chaerleman, alle beyde ghewonnen by een sijnder byslaperssen, de welcke nae t'ghetuygen van Paulus Aemilius, Charels die Simpele eerste momboirs zijn gheweest, daer na Carolus Crassus, Otto die Coninck, Arnulphius die Keyser ende Lodewijck. In de tijden des voorseyden Charels ⁺ de Simpele, leefde S. Wijbert, die t'Clooster van Gemblours in walsch-Brabant ghesticht heeft. Nae dat dese voorseyde Charel vijfthien iaren gheregneert hadde, soo wert hy verradelijck tot Peronnen gebracht, al-waer hy van druck ende droefheyt inde ghevanckenisse ghestoruen is.

+ Lodewijcx de Lispers huysvrouwen.

+ Lodewiicx de Lispers sone.

+ Gemblours in Wals brabant gesticht