Reizen in Zuid-Afrika in de Hollandse tijd. Deel II. Tochten naar het Noorden 1686-1806

(1916)–E.C. Godée Molsbergen– rechtenstatus

bron

E.C. Godée Molsbergen, Reizen in Zuid-Afrika in de Hollandse tijd. Deel II. Tochten naar het Noorden 1686-1806. Martinus Nijhoff, Den Haag 1916

codering

DBNL-TEI 1

Wijze van coderen: standaard

dbnl-nr gode006reiz02_01

logboek

- 2011-04-01 CB colofon toegevoegd

verantwoording

gebruikt exemplaar

exemplaar universiteitsbibliotheek Leiden, signatuur: V 9590

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Reizen in Zuid-Afrika in de Hollandse tijd. Deel II. Tochten naar het Noorden 1686-1806 uitgegeven door E.C. Godée Molsbergen in de eerste druk uit 1916.

redactionele ingrepen

Door het hele werk heen zijn koppen tussen vierkante haken toegevoegd.

p. 3, 7, 8: op deze pagina's staan accolades die meerdere regels overspannen. Deze kunnen in de digitale versie niet worden weergegeven, daarom wordt op elke betreffende regel de accolade herhaald. Ook de woorden die erop volgen worden op iedere regel herhaald.

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (p. XVI, XXXII, XXXIV, 2, 60, 140, 166, 168, 190, 192, 272, 274, 284, 286, 308) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

[pagina I]

WERKEN UITGEGEVEN DOOR

DE LINSCHOTEN-VEREENIGING

XII

REIZEN IN

ZUID-AFRIKA

IN DE HOLLANDSE TIJD

TWEEDE DEEL

[pagina II]

[pagina III]

Uittreksel uit de statuten. Art. 2.

De Linschoten-Vereeniging heeft ten doel de uitgave in het oorspronkelijke, van zeldzame of onuitgegeven Nederlandsche zeeen landreizen en landbeschrijvingen.

Werken van anderen aard worden slechts uitgegeven, indien daartoe bijzondere aanleiding bestaat.

Art. 3.

De Vereeniging bestaat uit eereleden, donateurs en gewone leden.

Over het toetreden der leden beslist het Bestuur.

De gewone leden betalen een jaarlijksche bijdrage van tien gulden.

Donateurs zijn zij, die een bijdrage in eens van ten minste ƒ 500. - aan de Vereeniging schenken, of jaarlijks een contributie van minstens ƒ 25. - betalen.

Art. 4.

Het lidmaatschap loopt van den eersten Januari tot den laatsten December.

Art. 5.

De leden ontvangen een exemplaar van de werken, die door het Bestuur aangewezen zijn voor het jaar of de jaren, waarvoor zij hunne contributie hebben betaald.

[pagina IV]

Naamlijst der leden van de Linschoten-vereeniging op 1 Januari 1916De secretaris houdt zich voor opgaven van onjuistheden in namen of adressen ten zeerste aanbevolen..

Beschermvrouw:

H.M. de KONINGIN.

Eere-Voorzitter:

Z.K.H. PRINS HENDRIK.

Bestuur in 1916:

J.W. IJzerman, Voorzitter. (1919).

Dr. H.T. Colenbrander, Onder-Voorzitter. (1917).

Wouter Nijhoff, Secretaris. (1918).

Dr. D.F. Scheurleer, Penningmeester. (1918).

Prof. Dr. J. Huizinga. (1919).

Dr. W.J. Leyds. (1920).

F.E. Baron Mulert. (1916).

G.P. Rouffaer. (1916).

Dr. F.C. Wieder. (1917).

Leden voor het leven:

A.G.C. van Duyl Sr., Amsterdam, Prinsengracht 1091.

Donateurs:

Bataafsche Petroleum Maatschappij, Den Haag, Lange Vijverberg 2.

Bataviaasch Genootschap voor K. en W., Batavia.

Mr. N.P. van den Berg, Amsterdam.

Mevr. de Wed. Mr. C.Th. van Deventer, Den Haag, Surinamestraat.

August Janssen, Amsterdam, Keizersgracht 690.

M. Mees, Rotterdam, Veerkade 7.

Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek, Delft.

Nederlandsche Handel Maatschappij, Amsterdam.

Raad van Beheer der Nederlandsch-Indische Spoorweg Maatschappij, Den Haag.

J.W. IJzerman, Den Haag.

[pagina V]

Leden.

C.J.K. van Aalst, Amsterdam, Keizersgracht 608.
C. Abels, Amsterdam, Prinsengracht 862.
Algemeene Visscherij Maatschappij, IJmuiden.
Archief der Gemeente, Rotterdam.
H.E. Baron van Asbeck, Woudenberg, Villa Nieuwoord.
F.L.G. d'Aumerie, Scheveningen, Prins Willemstraat 19.
Jhr. Mr. J.F. Backer, Amsterdam, Keizersgracht 639.
J.F.L. de Balbian Verster, Amsterdam, Prinsengracht 579.
J. Fred. Bangert, Amsterdam, Weteringschans 227.
Mr. J. Barlage Bussemaker, Deventer.
Dr. A.J. Barnouw, Den Haag, van Blankenburgstraat 71.
F. Bauduin, Warnsveld, Huize Baank.
H. Beckering Vinckers, Zalt-Bommel.
Chr. Beels, Amsterdam, Van Eeghenstraat 70.
H.L. Bekker, Rotterdam, Parkstraat 2 (hoek Parklaan).
Mr. G.J.A. van Berckel, Den Haag, Laan van Meerdervoort 27.
Bibliotheek v.d. Handels Hoogeschool, Rotterdam.
Bibliotheek der Gemeente Rotterdam, van Hogendorpsplein 8.
Bibliotheek v.d. Teyler's Stichting, Haarlem.
Mr. J. Bierens de Haan, Amsterdam.
Prof. Dr. P.J. Blok, Leiden.
Th.W. Blijdenstein, Amsterdam, Heerengracht 544.
Mr. W.B. Blijdenstein, Amsterdam, Heerengracht 572.
A.G. Boissevain, Amsterdam, van Baerlestraat.
Charles Boissevain, Naarden, Drafna.
Walraven Boissevain, Amsterdam, Keizersgracht 143.
H. de Booy, Amsterdam, Heerengracht 450.
A.J. Breda Kleynenberg, Hellevoetsluis.
W. Broese van Groenou Sr., Scheveningen, Parkweg 9a.
C.H. Brouwer, Nieuwediep, a/b Hr. Ms. ‘Medusa’.
N. de Brouwers, Delfzijl.
W.G.L. Brunings, Amsterdam, Wouwermanstraat 34.
Dr. C.P. Burger Jr., Amsterdam, Overtoom 141.
J.H. Cohen Stuart, Delft, Oostsingel 18.
W.J. Cohen Stuart, Scheveningen, Dirk Hoogenraadstraat 224.
Dr. H.T. Colenbrander, Scheveningen, Frankenslag 129.
W. Cornelis, Utrecht, Stadhouderslaan 67.
V.C. Coster van Voorhout, Den Haag, Stadhouderslaan 44.
H. Cox, Amersfoort, Utrechtsche Straatweg 110.
C. Craandijk, Den Haag, Prins Mauritslaan 72.
Patric Cramer, Overveen, Huize Dompvloed.
[pagina VI]
J.T. Cremer, Santpoort, Duin en Kruidberg.
Mevr. M. Croiset van der Kop-Croiset, Haarlem.
D. Crol, Rotterdam, Esschenlaan 44.
H.A. Crommelin, Den Haag, Juliana van Stolberglaan 14.
Ernst Crone, Amsterdam, Hobbemastraat 4.
A.F.H. Dalhuisen, Vlissingen.
Deli-Batavia Maatschappij, Amsterdam, Keizersgracht 173.
Departement van Marine, Den Haag.
H. Dirkzwager, Maassluis.
B. van Donselaar, Rotterdam, Heemraadsingel 148.
A.C. Dunlop, Den Haag, Riouwstraat 36.
H. Dunlop, Delft, Mijnbouwstraat 12.
C. van Eeghen, Amsterdam, Raadhuisstraat 34.
Mevr. L. Elemans - Brouwers, Zalt-Bommel.
W.A. Engelbrecht, Rotterdam, Vijverweg 32.
Mr. M. Enschedé, Den Haag, Daendelsstraat 33.
H.W. Fischer, Leiden, Hooge Rijndijk 32.
J.P. Funke, Den Haag, van Lennepweg 8.
F.A. Gastman, Vlissingen.
Mr. J.H. Geertsema Wz., Groningen, Zuidersingel 3a.
Geographisch Instituut, Utrecht.
Germanistisch Seminarium, Groningen.
Dr. E.C. Godée Molsbergen, Den Haag, van Beuningenstraat 130.
H.M. de Groot, Utrecht, Ouden Rijn 19.
Mr. J.L. Gunning, Amsterdam, Amstel 220.
S. van Gijn, Dordrecht, Nieuwe Haven 39.
Dr. G.A.J. Hazeu, Den Haag, Riouwstraat 77.
Herman van Heek, Enschede, Villa ‘Witte Huis’.
J.B. van Heek, Enschede, Noorderhagen.
Prof. Mr. J.E. Heeres, Leiden, Rapenburg.
F.K.J. Heringa, Hilversum, Ministerpark.
H. Hissink, Amsterdam, Jan Luykenstraat 96.
Historisch Genootschap, Utrecht.
G.W.W.C. Baron van Höevell tot Nijenhuis, Rijswijk, Geestbrugweg 23.
W.J. Hoffman, Nijmegen, Stijnbuijsstraat 4b.
A.B. van Holkema, Amsterdam, Keizersgracht 611.
G.J. Honig, Zaandijk.
S.P. L'Honoré Naber, Amsterdam, Lomanstraat 4.
Hoofdbestuur Nederl. Vereeniging Onze Vloot, Den Haag, Stationsweg 89.
Jhr. M.W.H. Hooft, Den Haag, Kanaalstraat 12.
W.H.C. Hoog, Den Helder, Stationsweg 9.
J.H. van Hoogstraten, Groningen.
Jhr. H.T. Hora Siccama, Den Haag, Kneuterdijk.
A.J.P. Hotz, Den Haag, Bezuidenhout 265e.
[pagina VII]
J. Hudig Dzn., Hilversum, Heuvellaan 7.
W.C. Hudig, Rotterdam, Nieuwe Binnenweg 178.
Prof. Dr. J. Huizinga, Leiden.
Dr. J. de Hullu, Den Haag, Prinses Mariestraat 25.
C.W. Janssen, Amsterdam, Leidschegracht 13/15.
Java-China-Japan Lijn, Amsterdam, Prins Hendrikkade 159.
J.C. Joekes, Rijswijk (Z.H.), Nassaukade 5.
Jhr. Mr. B. de Jonge, Zutphen.
Mevrouw de Wed. J.O. de Jongh-Rouffaer, Den Haag, Sweelinckstr. 72.
P.J. de Kanter, Dordrecht, Singel 163i.
L. Keers, Amsterdam, Stadhouderskade 154.
A.J.A. von Kellner, Den Haag, Laan Copes 3.
A.O. van Kerkwijk, Den Haag, Nassaulaan 22.
J.B.J. Kerling, Den Haag.
Prof. Dr. H. Kern, Utrecht.
A. Kleiweg de Zwaan, Amsterdam, van Eeghenstraat 65/75.
Prof. Dr. L. Knappert, Leiden.
F. Koch Jr., Rotterdam, Veerkade 1.
Mr. F.C. Koch, Rotterdam, Westersingel 86.
E. Kol, Amsterdam, Heerengracht 130.
Kon. Bibliotheek, Den Haag.
Kon. Instituut voor de Marine, Willemsoord.
Kon. Instituut v. Taal-, Land- en Volkenkunde v.N.I., Den Haag.
Kon. Nederl. Aardrijkskundig Genootschap, Amsterdam.
Kon. Paketvaart Mij., Amsterdam, Prins Hendrikkade 159.
F.G. Kramp. Amsterdam, van Breestraat 156.
N.E. Kröller, Rotterdam, Westersingel 13.
J.H. Kruimel, Amsterdam, Amstel 254.
Dr. E.T. Kuiper, Amsterdam, Koninginneweg 2.
W. Laman Trip, Hilversum, Ministerpark 6.
C.L.M. Lambrechtsen van Ritthem, Amsterdam, Sarphatistraat 14.
Allert de Lange, Amsterdam, Damrak 62.
N. Laseur, Utrecht.
R. van Lennep, Amsterdam, Heerengracht 580.
Dr. W.J. Leyds, Den Haag, Frankenslag 337.
B.H. van der Linden, Den Haag, Schuytstraat 143.
Lindeteves-Stokvis, Amsterdam, J.W. Brouwersplein 2.
C.A. Lion Cachet, Vreeland.
S.L. van Looy, Amsterdam, Keizersgracht 198.
Jhr. H. Loudon, Den Haag, Prinsessegracht 22.
P.L. Lucassen, Amsterdam, Raadhuisstraat 29.
J.M. Luden, Vlissingen.
J. Lugten J Gzn., Heerlen (Limb.).
Anton Mensing, Amsterdam.
[pagina VIII]
Mr. E.E. Menten, Den Haag, Houtweg 3.
J. Merkelbach Jzn., Amsterdam, N.Z. Voorburgwal 51.
A.H. van der Mersch, Zeist, Driebergsche Weg.
Dr. R. v.d. Meulen Rzn., Leiden, Maria Gondastraat 49.
J.M. van der Mey, Amsterdam, Nic. Maesstraat 32.
J.J. Moret, Den Haag, Juliana van Stolberglaan 195.
W.A. Mouton, Den Haag, Nassau-Dillenburgstraat 40.
F.E. Baron Mulert, Ommen, Landhuis ‘Piet Hein’.
Abram Muller, Amsterdam, Van Eeghenstraat 96.
Gerard Muller, Amsterdam, Binnen Amstel 82.
Prof. J.F. Niermeijer, Utrecht.
E.L. van Nierop, Bussum.
B. Nierstrasz, Amsterdam, Prins Hendriklaan 26.
Chr. Nuijs, Amsterdam, Valeriusstraat 137.
Paul Nijhoff, Amsterdam, Oranje Nassaulaan 11.
Wouter Nijhoff, Den Haag, Lange Voorhout 9.
Mej. Dr. J. Aleida Nijland, Amsterdam, Nicolaas Witsenstraat 21.
W.H.J. Oderwald, Amsterdam, Vondelstraat 130.
Openbare Leeszaal en Bibliotheek, Dordrecht.
Openbare Leeszaal en Bibliotheek, 's-Gravenhage.
Openbare Leeszaal, Groningen.
Openbare Leeszaal en Biblotheek, Leeuwarden.
J.R. van Osselen, Amsterdam, Jan-Luykenstraat 5.
Nanne Ottema, Leeuwarden, Weerd 7.
Mr. C.P.D. Pape, Den Haag, Prinsessegracht 20.
Prof. Mr. P. Pet, Groningen, Heerenweg 22.
J.M. Phaff, Den Haag, van Boetselaarlaan 80.
Mr. Aug. Philips, Amsterdam, van Eeghenstraat 66.
C.M. Pleyte Mzn., Den Haag, Nassaulaan 11.
Mr. Th.B. Pleyte, Den Haag, Nassauplein 29.
Prof. Dr. N.W. Posthumus, Rotterdam, Heemraadsingel.
R. Posthumus Meyjes, Soesterberg.
Ary Prins, Schiedam, Nieuwe Haven 153.
Provinciale Bibliotheek van Friesland, Leeuwarden.
W.J. Puhringer, Apeldoorn, Daendelsweg 62.
P.A. Pijnappel, De Hoornboeg bij Hilversum.
W.J. Rahder. Utrecht, Hotel des Pays Bas.
Jhr. Mr. H. de Ranitz, Den Haag, Nassaulaan 5.
J.A.A.C. Ridder van Rappard, Den Haag, Zeestraat 71.
Redaktie van ‘Het Nederl. Zeewezen’, Den Haag, Cornelis Speelmanstraat 34.
W. van Rede, Rotterdam, Schie 11.
Mr. R. van Rees, Amsterdam, Keizersgracht 69.
Jhr. Marten van Rensselaer Bowier, Amsterdam, Sarphatistraat 44.
[pagina IX]
G. Ribbius Peletier Jr., Utrecht, Maliebaan 15.
Jhr. J.A. Röell, Den Haag, 3e Van den Boschstraat.
J.A. Rom Colthoff, Vlissingen, a/b Hr. Ms. de Ruyter.
A.F.J. Romswinckel, Den Haag, Koninginnegracht 98.
Dr. A.G. Roos, Groningen, Ebbingestraat 47²⁴a.
G. Rooseboom, Zwolle, Prins Hendrikstraat 7.
P.J. Roosegaarde Bisschop, Haarlem, Prinsen Bolwerk 1.
Rotterdamsch Leeskabinet, Rotterdam, Geldersche kade 18.
G.P. Rouffaer, Den Haag, Frankenslag 89.
Bernhard E. Ruys, Rotterdam, Westerkade 7.
Rijksarchief, Den Haag.
Rijksarchief in Noord-Holland, Haarlem.
Rijksarchief in Zeeland, Middelburg.
Rijksarchief in Overijsel, Zwolle.
Rijks Ethnographisch Museum, Leiden.
Rijks Universiteits-Bibliotheek, Leiden.
C.M. van Rijn, Amsterdam, Roemer Visscherstraat 33.
Samarang-Joana Stoomtram Maatschappij, Den Haag, Jan Pietersz. Coenstraat 4.
Dr. D.F. Scheurleer, Den Haag, Laan van Meerdervoort 53ƒ.
Mr. J. van Schevichaven, Amsterdam, Valeriusstraat 51.
P.W. Schilthuis, Rotterdam, Heemraadssingel 180.
A.J. Schreuder, Arnhem, Klein Warnsborn.
J.L. Willem Seijffardt, Amsterdam.
Jhr. J.W. Six, Den Haag, Prinsengracht 30a.
Jhr. W. Six, Hilversum.
Mr. J. Slingenberg, Amsterdam, Oranje Nassaulaan 62.
Mr. G. van Slooten Az., Rotterdam, Westersingel 7.
Hobbe Smith, Amsterdam, Overtoom 357.
Prof. Dr. C. Snouck Hurgronje, Leiden.
Stadsbibliotheek, Haarlem.
J.J.A. van Staveren, Den Helder, a/b Hr. Mr. Holland.
Prof. Mr. S.R. Steinmetz, Amsterdam, Amstel 65.
H.E. Stenfert Kroese, Noordwijk a/Zee.
W.P. van Stockum Jr., Den Haag, Juliana v. Stolberglaan 43.
Mr. R.W. van Stolk, Delft, Oude Delft 157.
Stoomvaart-Maatschappij ‘Nederland’, Amsterdam. (8 lidmaatschappen).
Cd. F. Stork, Hengelo (O), Grundel.
J.E. Stork, Baarn, Prins Hendriklaan, Huize ‘Sewa’.
W. Stork, Hengelo (O.).
Jonkvr. A. de Stuers, Den Haag, Parkstraat 32.
Mej. E. Sara C. de Swart, Laren (N.H.).
G.L. Tegelberg, Amsterdam, De Ruijterkade 113.
J.P. Tetterode, Lochem.
[pagina X]
C.A. den Tex, Amsterdam, Tesselschadestraat 18.
Tj.J. Twijnstra, Amsterdam, Lomanstraat 47.
Vaderlandsch Fonds tot aanmoediging van 's Lands Zeedienst, Amsterdam.
F.T. Valck Lucassen, Brummen, Huize Sonnevanck.
Vereeniging tot bev. v.d. Bel. des Boekhandels, Amsterdam, Singel 146.
Vereeniging de Groote Club, Amsterdam, Paleisstraat 1.
Vereeniging Hou en Trouw, Amsterdam, Beursgebouw, kamer 28.
Vereeniging Oost en West, Den Haag, Laan van Meerdervoort 195.
Vereeniging Zeevaartschool, Vlissingen.
F.H. Baron van Verschuer, Arnhem, Willemsplein 2.
C.W. de Visser, Bloemendaal, Huize Denheim, Parkweg 1.
Mr. G. Vissering, Amsterdam, Keizersgracht 71.
Dr. A.G.C. de Vries, Amsterdam, Singel 146.
Chr. H.G. de Vries, Amsterdam, Singel 146.
B.H. de Waal, Den Haag, Bankastraat 135.
F.G. Waller, Amsterdam, Vondelstraat 73.
W.K.L. van Walree, Amsterdam, Keizersgracht 511.
H.P. van Welderen Baron Rengers, Den Haag, Nassauplein 26.
J. Wentholt, Den Haag, Juliana van Stolberglaan 40.
J.F. Wesseling, Hellevoetsluis, a/b Hr. Ms. ‘Schorpioen’.
J.C. van Wessem, Heemstede, Berkenrodestraat 29.
Dr. F.C. Wieder, Vreeland.
G.P. Wouters, Hellevoetsluis, a/b Hr. Ms. ‘Schorpioen’.
M. Wijt, Hellevoetsluis, Directie der Marine.
J. IJzerman, Amsterdam, Joh. Vermeerstraat 44.
M. Zeldenrust Szn., Den Haag, Valkenboschlaan 63.
Mr. H. Zillesen, Den Haag, Delistraat 37.
Dr. A. Zijderveld, Amsterdam, Joh. Verhulststraat 155.
Th.J.A. van Zijll de Jong, Den Haag, Fred. Hendrikpl. 29.

Leden in Nederl. Oost-Indië.

Dr. N. Adriani, Posso (Midden-Celebes).
F.C. Baron van Aerssen Beyeren, Ned. Oost-Indië.
Th.L. Arnold, Weltevreden.
M.E.G. Bartels, Halte Tji-Saăt bij Soekaboemi, Onderneming Passir Datar.
K.F. van den Berg, Batavia, Javasche Bank.
W.F. van Beuningen, Weltevreden, Tanah-Abang 30.
C. Bruin, Amboina (Molukken).
M.H. Bruyn, Sinabang (N.W. Sumatra).
L.J.J. Caron, Weltevreden, Rijswijk.
Wouter Cool, Batavia, Pegansaan 24.
B.M. van Driel, Emmahaven bij Padang.
H.E. Driessen, Weltevreden, 21 Gang Scott.
[pagina XI]
K. van Dijk, Weltevreden.
P. Eikenboom, Batavia.
L.J. Ginjoolen, Batavia.
F.H.A. de Greve, Batavia.
R.H. Haentjens, Batavia.
J.J. Heilbron, Weltevreden.
A.M. Hekking, Batavia.
J.H. Hondius van Herwerden, Weltevreden.
Mr. H. 's Jacob, Batavia.
D. Kaan, Weltevreden.
B.H. Kerkhoff, Medan (Deli) Sumatra's Oostkust.
R.A. Kern, Brebes, Java.
Dr. T.B. Kolthoff, Weltevreden, 83 Kramat.
Kon. Magn. en Meteor. Observatorium, Dir. Dr. W.v. Bemmelen, Batavia.
C.A. Lens, Makassar.
K.H.H. Leonhard, Weltevreden.
D.J. Baron van Lynden, Batavia.
B.N.G.M. v.d. Maaten, Lho Seumawé, Atjeh, Sumatra.
P.F.W. Mouton, N.O. Indië, a/b Hr. Ms. van Doorn.
Mr. J.C. Mulock Houwer, Bandoeng.
J.S.C. Olivier, Batavia, Departement van Marine.
J.P. Remijnse, Batavia, Departement van Marine.
P. de Roo de la Faille, Weltevreden, Nieuwe Laan 17.
C.L.J. Rooseboom, Bandoeng, ondern. Montaja.
J.C.F. van Sandick, Palembang.
S.A. Schaafsma, Salatiga.
Secretaris Algem. Nederl. Verbond, afdeeling Batavia, Batavia, Gang Chaulan 25.
Mr. J.W. Sillevis, Bodjong.
Dr. R.A. Tange, Batavia, Departement van Marine.
S. van Vleuten, Modjokerto, sf. Perning.
J.J. de Vos tot Nederveen Cappel, Padang.
F. van Wageningen, Batavia, Departement van Marine.
J.C.M. Warnsinck, Batavia.
J.H. Zeeman, Batavia, Departement van Marine.

Leden in het buitenland. Europa. België:

Bibliothèque du Ministère des affaires étrangères, Bruxelles.

Bibliothèque Royale de Belgique, Bruxelles.

Prof. F. van Ortroy, Gent.

Universiteits-Bibliotheek, Gent.

[pagina XII]

Denemarken:

Kong. Bibliothek, Kopenhagen.

Duitschland:

Commerz-Bibliothek, Hamburg.

Kais. Universitäts- und Landesbibliothek, Strassburg.

Kön. Bibliothek, Berlin W.

Kön. B. Hof- und Staatsbibliothek, München.

Kön. Offentl. Bibliothek, Dresden N 6.

Kön. Universitäts Bibliothek, Göttingen.

Dr. O. Nachod, Grunewald-Berlin, Hagenstrasse 57.

Frankrijk:

Bibliothèque Nationale, Paris.

Groot-Brittannië en Ierland:

J.J.T. Blijdenstein, London, E.C., Threadneedlestreet 56.

Bodleian Library, Oxford.

British Museum, London, W.C.

Francis Edwards, London, W., 83 Highstreet Marylebone (2 subscriptions).

John Kitching F.R.G.S., London, S.W., Oaklands Kingston Hill, Queens Road.

Library of the India Office, London, Westminster.

Library of Trinity College, Dublin.

London Library, London, S.W., St. James Square.

Royal Colonial Institute, London, W.C., Northumberland Avenue.

Royal Geographical Society, London, W., I. Savile Row, Burlington Gardens.

University Library, Cambridge.

Italië:

Nederl. Historisch Instituut, Rome.

Oostenrijk-Hongarije:

K.K. Geographische Gesellschaft, Wien, 33 Wollzeile.

K.K. Hofbibliothek, Wien.

K.K. Universitäts-Bibliothek, Prag.

K.K. Universitäts-Bibliothek, Wien.

Stadtbibliothek, Budapest.

Rusland:

Bibliothèque Impériale Publique, Petrograd.

A. Lappo Danilevski, Petrograd, 1 Quai Nicolas, W.O. 118b.

[pagina XIII]

Scandinavië:

Kong. Bibliothek, Stockholm.

Universitets-Bibliothek, Kristiana.

Zuid-Afrika.

J.A. Strasheim, Stellenbosch.

Noord-Amerika.

American Geographical Society, New-York City, Broadway at 156th Street.

Dr. E.E. Blaauw, Buffalo, 327 Franklinstreet.

Hackley Public Library, Muskegon, (Michigan).

Harvard College Library, Cambridge, (Mass.).

Hispanic Society of America, New-York City, 156th Street West of Broadway.

Library of Congress, Washington, D.C.

Mercantile Library, St. Louis, (Miss.).

Newberry Library, Chicago, Illinois.

New-York Public Library, New-York, N.Y.

New-York State Library, Albany, N.Y.

George Parker Winship, Librarian of the John Carter Brown Library, Providence, R.I.

Provincial Library, Victoria (B.C.), Canada.

Yale University Library, New-Haven, Conn.

Zuid-Amerika.

Archivo Nacional, Rio de Janeiro.

Australië.

Public Library of South Australia, Adelaïde. (S. Australia).

Azië.

Asutosh Mukhopadhyay, Calcutta, 77 Russian Road North, Bhowanipem.

R. van Beuningen van Helsdingen, Singapore, Bukit Timah Road 484/2

J.N. Bouman, Hongkong.

Ecole française d'Extrême Orient, Hanoi (Indo-Chine française).

F. Baron Otori, Tokio (Japon), Légation du Japon au Ministère des affaires étrangères.

Raden Haröen al Rasjid, Djeddah (Arabië).

[pagina XIV]

Regelen voor de uitgaven der Linschoten-vereeniging.

1.	Zooveel mogelijk zal elke Zee- of Landreis, dan wel Landbeschrijving, afzonderlijk worden uitgegeven. Slechts bij al te geringen omvang van een dezer, kan een andere tekst toegevoegd worden aan de uitgave; deze toe te voegen tekst moet evenwel aansluiten in onderwerp, of den hoofdtekst aanvullen. Groote teksten worden in meer dan een deel gesplitst.

2.	Voor elke uitgave wordt den bewerker als eisch gesteld: dat zij bevat als Inleiding een korte Biographie van den schrijver van 't reisverhaal; een uiteenzetting van de Aanleiding tot de reis; en een Bibliographie van eventueele vroegere drukken van het reisverhaal; voorts opheldering in den vorm van Noten onder den tekst, daar waar de tekst opheldering vereischt; en een Register (of Registers), benevens een lijst van geraadpleegde werken met plaats en jaar van uitgave aan 't slot.

3.	De bewerker heeft vrijheid, in zijne Inleiding het resultaat eener reis ook te beschouwen in zijn verband met later ondernomen reizen naar dezelfde streek of streken.

4.	De noten onder den tekst moeten sober blijven, en niet vervallen in uitweidingen. Is er echter bepaalde noodzakelijkheid om dieper in te gaan op het een of ander gedeelte van den tekst, dan mag dat geschieden in eene Bijlage achteraan. Ook hier echter blijft soberheid plicht.

5.	De tekst zelve moet met de grootste nauwkeurigheid herdrukt worden naar de beste oudere uitgave, c.q. nauwkeurig gedrukt naar het handschrift dat voor de uitgave dient. De origineele [pagina XV] paginatuur van dien standaarddruk, dan wel van het handschrift, wordt in de uitgaven der Linschoten-Vereeniging tusschen groote haken [] doorloopend mede-opgenomen.

6.	Als algemeene regel geldt dat de tekst onverkort wordt gedrukt. Uitlatingen zijn slechts dan veroorloofd, als het iets geheel onbelangrijks geldt. De bewerker moet dan echter in een noot toch rekenschap geven van wat hij wegliet.

7.	Indien er voor de kennis van eene bepaalde Zee- of Landreis, behalve de aan den druk ten grondslag gelegde tekst, in archieven of bibliotheken nog andere bronnen bestaan, moeten deze bij de uitgave gebruikt en (indien noodig) in inleiding, noten of bijlagen verwerkt worden.

8.	Het opnemen van kaarten en platen wordt aan den bewerker overgelaten, in overleg met de Commissie van voorbereiding.

[pagina XVII]

REIZEN IN ZUID-AFRIKA

IN DE HOLLANDSE TIJD

UITGEGEVEN DOOR

Dr. E.C. GODÉE MOLSBERGEN

TWEEDE DEEL

TOCHTEN NAAR HET NOORDEN

1686-1806

MET EEN KAART EN 12 PLATEN

'S-GRAVENHAGE

MARTINUS. NIJHOFF

1916

[pagina XVIII]

DRUKKERIJ KOCH & KNUTTEL - GOUDA

[pagina XIX]

INHOUD.

	Bladz
Opdracht	xxxiii
Voorrede	xxxv
Aanvullingen en verbeteringen	xxxviii

III. De reizen van Johannes Starrenburg, Jan Hartogh, Jan Tobias Rhenius, Jacobus Coetsee Jansz., Hendrik Hop, Thielman Roos en Petrus Marais. 1705-1762.
Valentijn's kaart	3
Starrenburg's instructie en tocht	4
Vrijluydenhandel, onkies optreden jegens Hottentotten uit nieuwsgierigheid	5
Gombomen, molgaten, inlandse namen	6
Uitroeiing der olifanten, inlandse namen van bergen en rivieren, blanke door een leeuw verslonden; overzwemmen van de Olifantsrivier	7
Opsomming van Hottentotkapiteins, Jan Hartogh's landtocht, inlandse namen, Hessequa door Boesmans verjaagd	8
Kapitein Coopman's blijdschap over de komst der Compagniesdienaren, Hottentotfeest bij het castreren der stieren	9
Terugkeer van Hartogh's gezelschap, nieuwe aardrijkskundige namen	10
Kennis over Zuid-Afrika vergroot	11
Tochten op zoek van houtbossen	12
Koop van het land aan de Kaap, pokkenepidemie	13
Afhankelikheid der Hottentotkapiteins	14
Rhenius' landtocht; de ‘Derde Moddercuyl’ bereikt	15
De spionnen der Namaqua; sterfte door pokken	16
Veevernietiging door Namaqua; terugtocht	17
[13] Relaas, gegeeven ter requisitie van den Wel Edelen gestr. heere Rijk Tulbagh, Raad Extra ordinaris van Neederlands India,

[pagina XX]

	Bladz.
mitsg^s. gouverneur van Cab de goede Hoop en den ressorte van dien &a &^a &^a, door den burger Jacobus Coetsé Jansz. noopens de door hem gedaene Togt, in en door 't Land der groote Amacquas	18
De Grote Rivier bereikt; Leeuwenrivier gedoopt; houding der Namaqua	19
Warmbad, Swarte Berg, berichten over Damara	20
Hyena- en jakhals karossen; zich niet besmeren met vet; Eyniqua ontmoet; giraffen	21
Nieuwe planten en koperbergen; trek der Namaqua naar het Noorden; Coetsee's terugkeer	22
Instructie voor Hendrik Hop's gezelschap	23
[14] Dag Register, gehouden op den Landtogt, gedaan door het Land der Kleyne en groote Namacquas, onder het Commando van den Capitain der Burger Cavallery Sr Hendrik Hop om het binnenwaards ten Noorden van Cabo de Goede Hoop leggende land nader te ontdekken	24
Opmars van Koekenaap	25
Veeplaats Brandenburg bereikt	26
Bijeenkomst der tochtgenoten op Koekenaap	27
Lijst der tochtgenoten; Oliphantskraal bereikt	28
Kamp aan de samenvloeiing van Groene Rivier en Swarte Doorn Rivier	29
Aard van Klein-Namaqualand; gelegerd in de Aloëkloof	30
De Koperbergen; de Poort	31
Grote Rivier bereikt; Brink en Coetsee verkennen de loop van de rivier naar het Westen	32
Grenzen van Klein-Namaqualand; Kleine Namaqua door Boesmans geteisterd	33
Kleine-Namaqua sluiten zich bij het gezelschap aan; een Grote Namaqua verdrinkt bij de overtocht over de rivier; order op het ruilen van vee en op het wacht houden; Leeuwen Rivier	34
Kraal der Grote Namaqua; Warmbad; giraffen	35
Rietvallei; giraffejacht	36
Parelhoenderfonteyn bereikt; Coetsee, Marais en Greef op zoek van water	37
Klipkuil bereikt	38

[pagina XXI]

	Bladz.
Vergadering over al of niet verder trekken	39
Enkele reizigers gaan voort als verkenners, die geruchten vernemen over blanken in het binnenland	40
Trekken in twee groepen uit watergebrek; vlakte met allerlei wild	41
Geruchten over Damara	42
Besluit tot terugkeer	43
Grenzen van Groot-Namaqualand; aard der rivieren; plantegroei	44
Namaqua wensen hulp tegen Eniqua; geweigerd	45
Proeven met kopererts van de Grote Rivier; bezwaren tegen mijnontginning	46
Gevaar door wassend water; Boesmans stelen dertig beesten	47
De Koperbergen. Verslag over Coetsee's wedervaren, Rietkuylbereikt	48
Tocht tot de Uylekraal en terugkeer tot het Kasteel	49 en 50
[15] Rapport van Thielman Roos en Petrus Marais, 18 Augustus tus 1762	51
De Comeincqua en Tradiamaqua	51
De Cabona, Korikambes, Keinamaqua	52
Wat vernomen werd over Damroqua en Birina	53
De uitgangen - na en - qua by volksnamen; Tamaqua, Sauntamaaps	54
Zeden en gewoonten der Namaqua; woning, vervaardiging van wapenen	55
Birina bewerken metalen voor hen; kleding; dansen bij maneschijn; improviseren van liederen; plechtigheden	56
Huweliksgebruiken; giraffen; ertsen; kopersmelten door Namaqua;	57
Einde van het rapport	58

IV. De landreis van Goeverneur M^r. Joachim Baron van Plettenberg en het reisverhaal van H.J.Wikar. 1778-1779.
[16] Dagverhaal van de landryse, door den Weledelen Gestrengen Heer Mr. Joachim Baron van Plettenberg...in den jaare 1778 gedaan door de landstreken beoosten de gem. Caab tot aan de Plettenbergs en groote Visch rivieren, mitsgaders vervolgens van daar te rugwaarts langs de Zuydkust	61
Doel van de reis	61

[pagina XXII]

	Bladz.
Gezelschap; uitgeleide; Grote Bergrivier overgegaan	62
Rode Zand; Brede Rivier; Hexrivier	63
(Biezonderheden over R.J. Gordon in de noot)	64
Vertrek van de Hexrivier; moeilike overtocht	65
Opsomming der tochtgenoten; de Karroo	66
Jagersfontein; begroeting door Hottentotten; Karroo-bloemen	67
Deepka bereikt; verblijf te Queek valley	68
Struisvogeljacht; Kariga of Buffelsrivier; jacht op springbokken	70
Gnous gezien; Camdebosberg	71
Swarte rivier	72
Geen oude gebruiken bij Hottentotten meer te vinden; de Sneeuwberg	73
Gebeente van meer dan 3000 schapen gezien; grote koude; woningen der Boeren bij de Sneeuwberg	74
Godsdienstzin der Boeren; vorm der bergen; overlast van Boesmans; veediefstallen	75
Biezonderheden over Boesmans;	76
Jachtwijze der Boesmans; overvloed van wild; Plettenbergsrivier; zeekoeien	77
Oprichting van een gedenkteken	78
[17] Berigt aan... Mr. Joachim van Plettenberg... door Hendrik Jacob Wikar	78
Wikar bereikt de Grote Rivier	78
Hij sluit zich bij een troep Kleine Namaqua aan. (In de noot opsomming der volken)	79
Claas Barend, Coetsee's tochtgenoot, is hoofd over de troep	80
Claas Bastaard's kraal; bericht over Damroqua	81
Macht van de voornaamste Namaqua kapitein: schatting; huwelikswetgeving; leviraatshuwelik	82
Verklaring der polygamie; een troep Boesmans sluit zich aan	83
Trek naar de vlakte om struisvogeleieren; Nanningai; zeekoeiengevaar; biezonderheden over zeekoeien	84
Maken van een eykaro; Wikar wordt door Ouga als broeder aangenomen. (In noot naamgeving der Hottentotten)	85
Gemeenschap van goederen; ongeluk door een gekwetste zeekoe veroorzaakt; de melkdrinker of teyaap	86
Jacht op olifanten	87

[pagina XXIII]

	Bladz.
Aard en waarde der Boesmanshonden; wildgaten of kaysi	88
Graven met een stok met kogel uit het steentijdvak; ertsen; graven naar water, ook door wild	89
Hoe Hottentotkinderen vogels vangen; vermaken der Hottentotkinderen; wilde Boesmans	90
Zeden en kleding der wilde Boesmans; honing zoeken; leven op de wijze der Boesmans	91
Houtsoorten; oorsprong van de naam kameeldoornboom; bereiding van bier	92
Een Boesmansmeid neemt een man; slachten van vee bij plechtigheden; mishandeling van gevangen vijanden	93
Plechtigheden bij overgangstijd; van vrouwen en van mannen; bij het doden van gevaarlik wild; bij ziekte; bij overwinning	94
Kinderen eten niet van de offerbeesten; inboorlingenwraak; Tarentaalse hoenders en leguanen	95
Verschil tussen kliphagedissen en leguanen; slangen en muizen; de langasemvogel; vogels en ertsen	96
De eerdwolf; groene koralen; metalen koralen; oorsprong ervan	97
Namaqua als gevaarlik volk voorgesteld; gebruiken bij Namaqua, Eyniqua en Korana; monorchie	98
Besnijdenis der Bliqua-meiden	99
Afzondering tijdens menstruatie; plechtigheden bij de eerste menstruatie	100
Van vrijen en trouwen der Hottentotten	101
De bromdans; aanhalen der meiden; huweliksgeschenken	102
Wettige vrouwen en bijwijven; ruilen van vrouwen; de handslacht; de overgangsplechtigheid bij een jonge Eyniqua	103
Middelen tegen onvruchtbaarheid; de boze geest; eerbied voor de nieuwe maan; historiese graven	104
Oorsprong van mensen en beesten; renosterjacht	105
Middel tot ontwijken van de renoster	106
Wikar's vrees voor olifanten en zeekoeien	107
Boesmansmeid door een renoster gewond; klaaglied; andere kleding nodig voor de gekwetste	108
Renosterjacht; overdracht van ‘doodmakers’-recht; plechtigheden hierbij; biezondere waarde van voedsel en van vuur	109

[pagina XXIV]

	Bladz.
Herhaling van het feestmaal; kerving van de ‘doodmaker’; jachtregels	110
Biezonderheden over de Grote Waterval in de Grote Rivier; wijze van visvangen; plantegroei	111
Recht op de wildgaten; ongeboren vrucht in het vanggat brengt geluk	112
De bewoners der eilanden; flora; versiering op de werf der kralen; vrees voor Cupido Roggevelt	113
Beschrijving der eilanden; blinkklip; Wikar belet veediefstal tussen Namnykoa en Gyzikoa	114
Wijze van zwemmen met vlotten; menigte van buffels; Olievenhoek	115
Draaikolk in de rivier; kristallen; Aukokoa geven genomen vee terug	116
Gifpijl-uitwerking; middel tegen slangegif; de ‘giftzuyper’; spuugslang-gif tegen geelslang-gif; ivoorbewerking	117
Kaukoa staan onder de Aukokoa; verbazing over blanken en paarden; Ouga beschermt Wikar en Claas Barend; geloof over de haas	118
De haas, de bosluis en de maan; verdeling van het jaar in drie getijden; kristallen	119
Gyzikoa; hun eigenaardige kleding; aankomst bij de Gyzikoa; bewerking der handringen	120
Eynikkoa of Riviervolk; handelswaren der Bliqua; hun kunstvaardigheid; messen met ivoren schede	121
Minderwaardigheid der Bliqua in het gevecht; geloof aan hun toverkunst; Damara overtreffen hen hierin; genezing van zieken door tovermiddelen	122
Andere kracht der tovermiddelen; metaalbewerking; buigzaamheid van het koper	123
Onmogelikheid om naar de Bliqua te reizen; wijze van roken door een gat in de grond; een beestehoorn als waterpijp; grote rivier bij de Bliqua	124
Boesmans der Gyzikoa willen Wikar doden; tijdig voorkomen; neusdoeken der Gyzikoa	125
Wikars dankbaarheid voor zijn redding; angst der Boesmans voor wraak; Hoge Kraal; zwaar geboomte; Kleine Korakkoa	126
Kapitein Soenop's gevoel van eigenwaarde; lied over Wikar's bezoek; de fluitjesdans; betekenis ervan	127

[pagina XXV]

	Bladz.
‘Caressereu’ bij de dans; renoster-dans der Gyzikoa; verhuizing der stammen wegens oorlogsgevaar	128
Boesmansoverval; leeuw des nachts gedood; Wikar's vrees voor leeuwejacht; jachtbuik; felle hitte	129
‘Vlakbossiesmans’ en bokkejacht; sprinkhanen als Boesmans voedsel; Boesmans en struisvogeljacht	130
Boesmanspijlen; pijlgif; Wikar's ziekte door vergiftige honing	131
Gif tot het vergeven van wild; Wikar's voet ontstoken door gif boomdoorntjes	132
Aderlating bij de Hottentotten; giraffen; de jongen door Boesmans gevangen	133
Onbekend dier: olie als smeermiddel; pinkverminking; bloedwraak	134
Kristallen; olifanten; bergen; klimaat; begrafenis der Eynikkoa; erfrecht	135
Wikar's poging een kaart te maken; hij krijgt een pas om naar de Kaap te gaan; afscheid van Ouga	136
Kamiesberg; ontmoeting met Kapitein Gordon en Luitenant Paterson	137
Biezonderheden over Wikar; einde van zijn reisverhaal	138

V. Joernaal van Willem van Reenen (1791-1792) en van Sebastiaan Valentijn van Reenen (1793).

[18] Journaal gehouden op de landtocht...van Cabo de Goede Hoop, naar de Groote Rivier, noordoosten aan de Groote Rivier, noorden aan tot aan de Rhenius Berg bij de natie genaamd, Damras, begonnen den 17^den September 1791 en volvoerd den 20^sten Juny	141
Vertrek van Kaapstad	141
Kamiesberg bereikt	142
Getrokken tot de Korega	143
Hop's keerpunt bereikt; vee door leeuwen aangevallen en door Boesmans gestolen; de Hel; de gids Sieberd	144
Tocht naar de Damara onmogelik; Nieuwjaarsrivier gedoopt; Leeuwerivier; giraffejacht	145
De Rheniusberg; Numaqua; Pieter Brand's tocht dieper het land in	146
Treurige toestand der Damara; oorzaak ervan; langdurige droogte	147
Grote sterfte der Damara; terugreis begonnen; moeilike tocht tot de

[pagina XXVI]

	Bladz.
Kamiesberg; jachtbuit; Numaqua vermoorden Hottentotten van het gezelschap	148
Oorlog tussen Keykous en Numaqua voorkomen; Rode Mos; Hermanus Engelbrecht's hulp	149
[19] Journaal, door mij, Sebastiaan Valentijn van Rheenen, gehouden van de reise gedaan met het schip de ‘Meermin’, Capitein Du Menie	150
Aanleiding tot de tocht; op zoek van mijnen; Tomsonseiland	150
Schipper Colquhoun; Engelse robbejagers; Claret eiland; Pienaar naar land	151
Pienaar aan boord terug; zijn verslag	152
Baken op Tomsonseiland opgericht; Elisabetsbaay gedoopt; vertrek van Tomsonseiland; Penguineiland; Pienaar naar land	153
Seal eiland; Baree [Barrier?] eiland; Fox eiland; zoutpan; Pienaar aan boord terug; zijn verslag	154
De Van Reenens, Pienaar en zes Hottentotten naar land; Hottentot-kraal verlaten; verblijf op Seal eiland; noodweer op zee	155
De jol op het strand gezet; Hollandse Hoek en de Beschermerhaven gedoopt	156
Walvisbaai; tent aan wal opgeslagen; Namaqua komen; hun berichten	157
Ze weigeren een brief over te brengen; Namaqua gehuurd als gidsen en dragers	158
Misverstand met de Hottentotten	159
Vrede hersteld; reisplan veranderd; Pienaar met Hottentotten op weg; verkenning van de kust	160
Een slaaf loopt weg; twee Namaqua komen op het schip; Pienaar terug aan boord; ziek door spinnekopbeet; zijn verhaal; hij ontmoet twee Damara, die als gids dienen	161
Gebrek aan water belet het gaan naar de mijnen; mooie rivier door Pienaar gezien; zijn jachtbuit	162
Pienaar brengt twee Damara kinderen aan boord; de slaaf gezien en nagezet; Pienaar terug wegens ziekte	163
Verkenning van de kust; Walvisbaai-baken geplaatst; Pienaar hersteld door tegengif; botsing met Hottentotten	164
Weggelopen slaaf terug; berichten van de knecht Bruller; terugreis naar de Kaap begonnen	165

[pagina XXVII]

	Bladz.
VI. De Reis naar het Noorden van Kommissaris-Generaal De Mist, meegedeeld door H. Lichtenstein	167

Lichtenstein's verhouding tot Generaal Janssens	169
De Mist's inspeksiereis; vertrek van Kaapstad	170
Klavervallei; (in noot: bronplaatsen; de familie van Reenen)	171
Slaven als muzikanten; de Groene Kloof; Jan Slabbert; Uilenkraal; rijkunst der kolonisten	172
Saldanhabaai; aartsvaderlike huishouding der Boeren	173
Heel oude slaaf ontmoet; Bergrivier; Rietkloof	174
De Vondeling; Gelukwaard; Piekenierskloof	175
Kraal van Hottentotten; ontmoeting met een Groot-Namaqua Hottentot; kampeer-proef; de gebroeders Louw	176
Zeekoe-vallei; de Olifantsrivier; moeilike tocht; het gezelschap verdwaalt	177
Het dal ‘Moed verloren’; Lokenburg; het leven in het Onder-Bokkeveld; bestand met de Boesmans	178
Oorlogskloof; Brakke Fontein; (in de noot: optreden tegen Boesmans in de achttiende eeuw)	179
De Hantam; paardeteelt; bevolking maakt een zeer gunstige indruk; Onwetende Fontein	180
Fossielen; gifslangen; elandjagers buiten de Kolonie; trek der Boerefamilies; uitdroging van het veld	181
Oorsprong van de naam Roggeveld; Matjesfontein; avontuur van de Weduwe Coetzee; Kuilrivier; het Middenroggeveld	182
Bouw en inrichting der woningen; De Mist beslecht geschillen; Tondeldoosfontein	183
De Kom; groot kinderaantal; men ziet een Briqua-jongen; moeilik pad voor de wagens; De Mist ziet Boesmans	184
Kleding der Boesmans; De Mist geeft de Boesmans een dokument; Brandvallei	185
De Karroo; bodem; plantegroei; fauna; de Uitkomst	186
Het Koude Bokkeveld; schapen sterven na gebruik van slecht water; het Lange Dal; Schurfde Berg	187
Veldkornet Hugo's kinderen te Rode Zand gedoopt; Scholz' veestallen in de rotsen; vergezicht op het Rode Zand-distrikt; weg

[pagina XXVIII]

	Bladz.
door Pienaar aangelegd; het gezelschap rust uit te Rode Zand voor de tocht in Oostelike richting	188
Terugblik over anderhalve eeuw; onuitroeibaarheid van de Hollandse beschaving	189

VII. De Reis van H. van de Graaff's gezelschap naar Beetsjoeanaland in 1805	191

Doel van de reis; gesprek tussen Generaal Janssens en Lichtenstein	193
De Paarl; het reisgezelschap; gevaren aan de tocht verbonden	194
Kicherer en Botma's zendingswerk; Boesmans stelen vee; Kolonisten als reismakkers; (In de noot: Baardman's schedel; Boesmans pijlgif; Jacob Krieger's levensloop)	195
De Zakrivier verlaten; grote koude; brandziekte; het graf van Krieger's broer	196
De Oranjerivier bereikt; Priskab; overtocht; komst van Boesmans; hun uiterlik; onverwacht bezoek van Kaffers	197
Danser en Afrikaan; bericht over pokken; Hottentotten-huwelik; ontmoeting met de zendelingen Van der Lingen en Kok	198
Kok als reisgezel mee; toebereidselen tot de verdere reis; de Basterd Hottentotten; geruchten over hen; Lichtenstein's mening over hen; Kicherer's en Anderson's werk	199
Korana; hun kleding en bedrijf; hun hoofdman Sigeb; Anderson bezocht; uiterlik der reisgezellen	200
Boesmans vermoorden Hottentotten; Jan Blom's vervolgen der Beetsjoeanen; Blinkklip; Beetsjoeanaland bereikt	201
[20] Verblijf bij den Beetsjoeanen-stam der Maatjaping aan de Rivier Kuruhman	202
Kok's begroeting; een dorp bezocht	202
Kok's verhaal over de moord op de Hottentotten; Boesmans als snelle berichtgevers; geven van geschenken	203
Vertrouwelikheid met de Beetsjoeanen; de rivier Koeroeman bereikt	204
Moelihawang's residentie; zijn begroeting	205
Zijn komst naar de tent; zijn zoons	206
Het rondgaan der pijpen	207

[pagina XXIX]

	Bladz.
Moelihawang wenst een deel der geschenken heimelik te ontvangen; Lichtenstein spreekt de landstaal	208
Korana weigeren Moelihawang te steunen tegen de Moeroelongs; bezichtiging van de stad	209
Bouw der woningen; Moelihawang op zijn troon	210
De plechtige ontvangst; overhandiging van de gezagsrottan	211
Gedrang om tabak; de vorst handhaaft mee de orde	212
Bezichtiging der hutten	213
Hun samenstelling	214
Bezoek aan de opperpriester; zijn werkzaamheden	215
Schatting van het huizenaantal; scheiding tussen Moelihawang en Makrakki; plaatsnamen; versieringsmotieven	216
Betekenis van namen; bijnamen; het middagmaal	217
Moelihawang te gast	218
Tafelgesprekken	219
Verklaring van polygamie; Lichtenstein geeft geschenken aan Methĩbe	220
Lichtenstein geniet het vertrouwen der prinsen	221
Ruilhandel met de Beetsjoeanen; hun verlangen naar tabak	222 en 223
De kuisheid der Beetsjoeaansen; bescherming der Beetsjoeanen tegen besmetting; Moelihawang's vrouwen	224
Haar kleding en gesprekken	225
Haar vertrek; Moelihawang's tegengeschenken	226
Moelihawang's vee; bezoek aan Makaitshoah	227
Wijze van snuiven; Beetsjoeanen verzamelen Boesmanswapens; hernieuwd bezoek aan de opperpriester	228
Berichten over andere stammen; de taak der vrouwen bij de huizenbouw	229
Slavernij bij de Beetsjoeanen; aankoop van dol-ossen	230
Schietproeven; dansen; bedrog bij de handel	231
Moelihawang wenst een verbond tegen Makrakki; Lichtenstein wil een reis in Oostelike richting doen	232
Besloten tot terugkeer; smidswerk der Beetsjoeanen	233
Moelihawang's verbazing; aanvaarden van de terugtocht; uitgeleide der prinsen	234
De Segonjana bezocht; de bron van de Koeroeman; heilige slangen	235

[pagina XXX]

	Bladz.
Slaven door Segonjana gewassen wegens de huidkleur; het gezelschap verlaat Beetsjoeanaland; verschillen tussen Beetjoeanen en Amaxosa	236
Volksnamen	237
Geruchten over blanken; veerijkdom	238
Jacht; rouwgebruiken; akkerbouw	239
Voeding; kleding; versiering	240
Halskettingen; ivoren ringen; ivoorbewerking; koperbewerking; hoofdtooi	241
Koninklike macht en rechten	242
Overwinningsfeesten; kannibalisme; kerven van de huid	243
Slaaf gedood om deel aan de zegetekens te hebben; tovermiddelen voor het vee	244
Amuletten; geloof der Beetsjoeanen; het Koossi-dal bereikt; antilopen	245
Lichtenstein moet zijn paard achterlaten; Rietfontein bereikt; Sigeb teruggezien	246
Oranjerivier bereikt; twee Beetsjoeanen willen mee naar de Kaapkolonie	247
Hun namen; ongesteldheid na het eten van bloembollen	248
Sigeb's dans; muziek	249
Maansverduistering; plantegroei; sprinkhanen	250
Overtocht over de rivier; mislukte jacht op hippopotamussen	251
Het vangen van springhazen; Grootrivierspoort	252
Felle regen; gebrek aan brandhout; sneeuwbuien; vorst	253
Karreebergen; Krieger's graf; merkwaardige vissen	254
Drijvend nest van ganzen; Brakke Rivier; zendelingen ontmoet; pokken; inenting	255
De ziekte blijft buiten de Kolonie; Kicherer's instituut; ontmoeting met Kolonisten	256
Vertrek van de Zakrivier; leeuwengevaar; menigte van rupsen	257
Boesmans verwoesten struisvogelnesten; grote koude	258
Berichten uit de Kaapstad; afdaling van de Roggeveldsberg; de Karroo	259
Vee kauwend op beenderen tot herstel; Tulbagh bereikt	260
Inenting tegen pokken; levende luipaard gevangen	261

[pagina XXXI]

		Bladz.
Luipaard door honden gedood; Lichtenstein op reis voor inenting		262 en 263
Bezwaren tegen inenting		264
Gerechten der Kolonisten; gebrek aan brood		265
Lichtenstein's proeven		266
Huiselik leven der Boeren; Lichtenstein's godsdienstoefeningen		267
Zijn afkeurend oordeel (weerlegd in noot); brandstichting door Boesmans		268
Hottentot gewond; hij sterft		269
Lichtenstein's terugreis		270
Bekend terrein van het binnenland in Noordelike richting		271

Bijlagen:
I.	De Koopakte van het land aan de Kaap, 3 Mei 1672	275
II.	Beschrijving der Platen opgenomen in deel XI en deel XII van de werken uitgegeven door de Linschoten-Vereeniging	278
Naamergister		287
Lijst van aangehaalde gedrukte werken		307

Platen:
1.	Drostdij Swellendam	Titelplaat
		Bladz.
2.	Een Kaapse koorn-, wijn- en veeplaats	10
3.	Jacht op Giraffen	36
4.	Kraal der Grote Namaqua	54
5.	Karmoeb, Kapitein der Grote Namaqua	60
6.	Queekvaley	66
7.	Kraal van Boesmans	76
8.	Mieren-eter	96
9.	Graf van een Kapitein der Hottentotten	106
10.	Mes gemaakt door Beetsjoeanen	120
11.	Plaats van Hermanus Engelbrecht	148
12.	Kraal der Beetsjoeanen	204
Overzichtkaart		Achterin

Vorige Volgende

Over het gehele werk

landen